زیست‌جهان مرزنشینان و سیاست‌های گمرکی مطالعه‌ای درباب کول‌بران شهرستان مریوان

Authors

  • حسین دانش‌مهر استادیار گروه جامعه شناسی دانشگاه کردستان
Abstract:

هدف پژوهش حاضر، شناسایی، و تغییرِ ویژگی‌ها و امکان­های مداخله در سیاست­های گمرکی برای بازشناسی و برجسته­کردن نقشِ مرزنشینان (اختصاصاً کول‌بران) است. سیاست­های گمرکی­ مستقیماً یا غیرمستقیم بر زیست­جهانمرزنشینان تأثیر ­گذاشته و انتخاب و چگونگی اِعمال این سیاست­ها پدیدة کول‌بری را مهم و مسئله­زا کرده است. فرض بنیادین این است که سیاست­های گمرکی، مرزنشینان و کول‌بران را حذف کرده و به‌حاشیه رانده است؛ بنابراین، از رویکردِ پساتوسعه‌ای ­بهره جسته‌ایم ­که مردم و سازمان­های غیردولتی را مبنا قرار می‌دهد و به توسعه از پایین به بالا می­نگرد. روش این پژوهش، مردم‌نگاری ­نهادی است و با توجه به اهداف و موضوع­، با دو نوع داده سروکار داریم: تجربیاتی که در کشاکش روابط نهادی شکل گرفته‌اند، و متون نهادی­ای که کلیت حیاتِ اجتماعی را درنوردیده و به‌مثابة اِعمالِ سیاست­هایی عمل می‌کنند که به تجربه‌ها شکل می‌دهند. برآیند تحلیل این دو دسته داده، باید به نتیجه­هایی در تغییر وضع موجود بینجامد. به این منظور، از نمونه­گیری هدفمند و نمونه‌گیری نظری جهت مصاحبه با افراد و نیز از متون نهادی مربوط به گمرک (به­ویژه گمرک باشماق مریوان) استفاده کرده­ایم. یافته­ها حاکی از حذف مرزنشینان کول‌بر (نقش و جایگاه، اجتماع و فرهنگ و اقدامات آنها) در سیاست­ها و اقدامات گمرکی است. گمرک، با راهبرد حفظ کول‌بری و درعین‌حال حذف کول‌بران از سیاست­هایش، و با سازوکارهایی نظیر اختصاص کارت مرزنشینی، پیله­وری و ایجاد بازارچه­های مرزی در چنین جهتی عمل می­کند. کول‌بران برای پرکردن خلأ ناشی از این حذف، به اقداماتی از جمله تشکیل شورای مرز، تشکیل گروه­های غیررسمی و محلی، تأسیس تعاونی مرزنشینان و اعتراضات مدنی دست زده­اند که غال 2000 باً به­دلیل همین حذف، ناکارآمد و بی‌تأثیر بوده است. ازاین‌رو، لازم است گمرک به سیاست­های بازتوزیع­گرایانه، از جمله گنجاندن نقش و جایگاه کول‌بران در قوانین و سیاست­های گمرکی، تشکیل کارگروه­های ویژه، سرمایه­گذاری مالی و ارائة خدمات رفاهی و آموزشی در مناطق مرزی، روی بیاورد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مطالعۀ جامعهشناختی درگیری افراد در شرطبندیهای ورزشی (مطالعهای درباب دانشجویان دانشگاههای شهر رشت)

هدف پژوهش حاضر تبیین شرط‌بندی‌های ورزشی جوانان است. محققان با استفاده از نظریه‌های کنترل (خودکنترلی، پیوند اجتماعی و انتخاب عقلانی) سعی در تبیین چرایی درگیری افراد در فعالیت‌های مزبور دارند. به‌این‌منظور، با استفاده از نمونۀ 272 نفری از دانشجویان دانشگاه‌های شهر رشت فرضیات پژوهش آزمایش شد. نتایج نشان داد که خودکنترلی، پیوند اجتماعی و انتخاب عقلانی درمجموع حدود 51 درصد از تغییرات شرط‌بندی‌های ور...

full text

بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت اجتماعی- سیاسی مطالعهای درباب شهروندان بالای 18 سال شهر کرج

لزوم مشارکت مردم در تمام فعالیتهای اجتماعی و سیاسی امروزه در همة جوامع پذیرفته شده و روزبهروز نیز بر اهمیت آن افزوده میشود. تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت اجتماعی- سیاسی انجام شده است. در این تحقیق، با استفاده از نظریه های تلفیقی مشارکت به منزلة پشتوانة نظری، رابطة بین رضایت مندی اجتماعی و سیاسی، دینداری، رسانهها و پایگاه اجتماعی- اقتصادی با مشارکت تحت بررسی قرار گرفت. ...

full text

انقلابهای عربی: مطالعهای تطبیقیـ تاریخی (دلالتهایی نظری درباب نظریه های متأثر از انقلاب اسلامی)

موج انقلاب‌ها و شورش‌های مردمی که از دسامبر 2010 اکثر کشورهای عربی را در برگرفت از رخدادهای نادر تاریخی محسوب می‌شود. در این رخداد، چهار رژیم اقتدارگرا در تونس، مصر، لیبی و یمن یکی پس از دیگری به‌واسطه انقلاب‌های مردمی در سال 2011 از هم فروپاشیدند و بسیاری دیگر نیز با چالش‌های جدی مواجه شدند. در این تحقیق تلاش شده است تا در پرت...

full text

بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت اجتماعی- سیاسی مطالعهای درباب شهروندان بالای ۱۸ سال شهر کرج

لزوم مشارکت مردم در تمام فعالیتهای اجتماعی و سیاسی امروزه در همه جوامع پذیرفته شده و روزبهروز نیز بر اهمیت آن افزوده میشود. تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت اجتماعی- سیاسی انجام شده است. در این تحقیق، با استفاده از نظریه های تلفیقی مشارکت به منزله پشتوانه نظری، رابطه بین رضایت مندی اجتماعی و سیاسی، دینداری، رسانهها و پایگاه اجتماعی- اقتصادی با مشارکت تحت بررسی قرار گرفت. روش...

full text

میزان درجه توسعه یافتگی و سطح بندی خدمات رسانی در دهستان های شهرستان مریوان (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان مریوان)

در این مقاله درجه توسعه یافتگی دهستان­ های شهرستان مریوان براساس مدل­ های استاندارد شده و کارکردی نوع دوم بررسی و تعیین شده است. ابتدا به معرفی شهرستان مریوان وسپس به بررسی شاخص­ های انسانی دهستان­ های مریوان پرداخته شده است. براساس مدل­ های استاندارد شده، بخش مرکزی بعنوان مطالعه موردی در رتبه دوم و در کارکردی نوع دوم رتبه اول بخش­ های شهرستان مریوان، مشخص گردیده است. بنا بر شاخص جمعیتی در هر د...

full text

راهبردهای توسعه اکوتوریسم در شهرستان مریوان

امروزه از جمله فرصت‌های جدید اقتصادی و اجتماعی و اکولوژیکی که به دلیل نیازهای جهانی به شدت در حال رشد و گسترش است، صنعت گردشگری است. کشور ایران به دلیل دارا بودن پتانسیل‌های متنوع و گسترده همواره به عنوان یکی از کانون‌های گردشگری در قلمرو سرزمینی مطرح بوده است. از همین رو، از میان فرصت‌های گردشگری موجود در کشور، جاذبه‌های طبیعی و چشم‌اندازهای بکر و آب‌و‌هوای مناسب، زمینه را برای توسعه اکوتوریسم...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 13  issue 2 (جامعه شناسی مصایب جمعی و مدیریت بحران)

pages  55- 79

publication date 2019-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023