زیبایی‌شناسی ساختار تشبیهدر اشعار محمدعلی بهمنی

Authors

  • علیرضا نبی لو نویسنده
Abstract:

مقاله حاضر تلاشی است در جهت بررسی و شناخت زیبایی‌های هنری تشبیهات اشعار محمدعلی بهمنی که در آن تشبیهات از وجوه مختلف بلاغی؛ یعنی موضوعی، طرفین تشبیه، زاویه تشبیه، ساختار شکلی، وجه شبه، ادات، حسی، عقلی و انتزاعی بودن، تشبیهات گسترده و فشرده، بررسی، دسته‌بندی و سپس به کمک جدول و نمودار تحلیل آماری و علمی از آن ارائه گردیده است. شعر بهمنی از لحاظ تشبیه غنی است و انواع مختلف تشبیه در شعر او به کار رفته است (519 مورد). در بحث عناصر مشبه و مشبه‌به، بهمنی نگاهی گسترده دارد و تقریبا در هر موضوعی وارد شده است اما بیشتر به عناصر و اوصاف انسانی توجه دارد به طوری که 359 مورد یعنی 2/69 درصد از کل مشبه‌ها و 98 مورد با 9/18 درصد از کل مشبه‌به‌های او از این عنصر اخذ شده است. با دقت در اشعار او می‌توان دریافت که 38 درصد تشبیهات نو است. تشبیهات بهمنی از نظر ذکر و حذف ادات و وجه شبه بدین گونه‌اند: 63 مورد (2/12 درصد) مفصل (کامل الارکان)، 51 مورد (8/9 درصد) مجمل (بدون وجه شبه)، 106 مورد (4/20 درصد) موکد (بدون ادات) و 299 مورد (6/57 درصد) بلیغ (بدون وجه و ادات). حذف وجه شبه سبب تلاش ذهنی و کسب لذت ادبی بیشتر می‌گردد و بر تاثیر تشبیه می‌افزاید و حذف ادات تشبیه، ادعای اتحاد و هم‌سانی مشبه و مشبه‌به را قوت می‌بخشد. از نظر ساختار شکلی و ظاهری انواع تشبیه مفروق، ملفوف، جمع، تسویه، تفضیلی و مضمر در شعر بهمنی قابل دسته‌بندی است. در اشعار بهمنی میزان تشبیه فشرده 173 مورد و 3/33 درصد و تعداد تشبیه گسترده 346 مورد با 7/66 درصد است. تشبیهات بهمنی از نظر حسی و عقلی بودن طرفین بدین گونه‌اند: 316 مورد از طرفین تشبیه با 9/60 درصد حسی به حسی است و میزان تشبیهات عقلی به حسی در اشعار او 106 مورد و 4/20 درصد و میزان تشبیهات حسی به عقلی 77 مورد و 8/14 درصد و عقلی به عقلی 20 مورد و 9/3 درصد است. بهمنی بیشتر گرایش به ساختن تشبیه حسی دارد.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

هنجارگریزی در اشعار محمدعلی بهمنی

هنجارگریزی از دیرباز با عناوین و عبارات متفاوتی مانند هنجارگریزی معنایی، نحوی، آوایی، زمانی، واژگانی، سبکی، نوشتاری و گویشی مورد بررسی قرار گرفته است. هنجارگریزی با گریز از قواعد و هنجارهای زبان معیار به برجسته سازی زبان می¬انجامد و یکی از عوامل تأثیرگذار بر ادبی شدن متن است. در حقیقت اثر ادبی نتیج? کشمکش میان هنجار و گریز از هنجار است که در جهت برجسته¬سازی زبان آن اثر به کار می¬رود. هدف از این...

تصویرسازی و عناصر صورخیال در غزل نئوکلاسیک (با تکیه و تأکید بر اشعار محمدعلی بهمنی)

بیان مسایل عادی زندگی یا مسائل جدید روز، به شیوة عاطفی و شاعرانه تأثیر بیشتری از بیان معمولی، بر خواننده می‌گذارد. برای ایجاد تأثیر عاطفی و تخیّل، عوامل و عناصری لازم است که به آن عوامل «صُوَر خیال» گویند. آن‌چه به کیفیت ویژة تجربة عاطفی شاعر و فضای ذهنی وی کمک می‌کند، صورت‌های گوناگون خیال است که به آن IMAGE یا تصویر می‌گویند. در واقع صورت‌های خیال شاعر را یاری می‌کند تا بتواند قدرت کلام را تا حد...

full text

تحلیل و بررسی اشعار محمدعلی بهمنی (با رویکرد سبک شناسی ساختارگرا)

پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل اشعار محمد علی بهمنی در چارچوب نظریه­ی سبک­شناسی ساختاری می­پردازد. این رویکرد بر آن است که برای پرداختن به ویژگی­های سبک­شناسانه­ی یک اثر، باید اجزای آن را در ارتباط با کل ساختار بررسی کرد. حال در پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی و کتابخانه­ای، پس از شرح نظریه­ی سبک­شناسی ساختارگرا و پیشینه­ی مطالعاتی، به تحلیل ساختاری اشعار محمدعلی بهمنی از نظر انواع روش­های برجست...

full text

بررسی صفات رنگارنگ در دیوان محمدعلی بهمنی

این پژوهش درباره‌ی صفات ادبی و شاعرانه (رنگارنگ) در اشعار محمدعلی بهمنی  با هدف بررسی دقیق تعداد بیست و پنج غزل از اشعار محمدعلی بهمنی، در زمینه موصوف و صفت‌های ادبی بوده و حاصل این یافته‏ها بسامد و تکرار واژه‏ها و آرایه‏هایی شده است که راه بیان احساسات شاعر را فراهم کرده و مشخصه و سبکی خاص به شعر او بخشیده، صورت گرفته است، روش‏شناسی پژوهش بنیادی ـ تحلیلی و ابزار گردآوری داده‏ها فیش‌برداری بوده...

full text

بررسی حوزه های نوآوری در اشعار محمدعلی بهمنی

شعر هر شاعری، آینه تمام نمای زندگی اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و هنری جامعه ای است که در آن زندگی می کند. بر این اساس و در دنیای معاصر، عده ای از شاعران بر این باورند که قالب ها و زبان شعر کلاسیک برای بیان این شرایط و محیط، قاصر است؛ از این رو هر کدام به شیوه ای سعی در به روز رسانی شعر خود متناسب با زمان و مکان زیستگاه خویش دارند؛ و این آغاز قدم نهادن در وادی نوآوری ست. شیوه های نوآوری در میان شاعرا...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 20

pages  199- 238

publication date 2014-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023