زن در ضرب‌المثل‌های فارسی: رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی

Authors

  • عباس اسلامی ‌راسخ دانشگاه اصفهان
  • غلامرضا کسائی دانشگاه اصفهان
Abstract:

پژوهش حاضر به تحلیل ‌انتقادی گفتمان ضرب‌المثل‌های زنان و مقایسة آن‌ها در دو فرهنگ کوچه و امثال و‌ حکم می‌پردازد. پیکرۀ بررسی‌شده شامل همة ضرب‌المثل‌های زنان در دو فرهنگ است. چهارچوب نظری رویکرد فرکلاف و در مواردی، رویکرد هلیدی ـ متیسن، به‌ویژه فراکارکرد متنی است. روش پژوهش شامل مؤلفه‌های کیفی و کمی است. مؤلفه‌های کیفی ابزارهای تحلیل گفتمان انتقادی و رویکرد کمی محاسبۀ پایایی پرسش‌نامه‌ها بر اساس آزمون آلفای کرونباخ را تشکیل می‌دهد. یافته‌های این مطالعه بدین ‌شرح است: 1. مناسبات قدرت در گفتمان ضرب‌المثل‌های زنان مؤثر است و توزیع قدرت نه تنها میان زن و مرد، بلکه میان زنان نیز بر اساس نقش و جای‌گاه اجتماعی‌شان به صورت نابرابر توزیع شده است؛ 2. ایدئولوژی حاکم بر گفتمان هر دو فرهنگ، تبعیض و نابرابری جنسیتی و مبتنی بر نظام خویشاوندی است. از این پژوهش چنین نتیجه‌گیری می‌شود که سیر کلی گفتمان ضرب‌المثل‌های مربوط به زنان در فرهنگ فارسی در راستای برقراری تعادل و مبارزه با نابرابری است، اما تغییرات ساختارهای اجتماعی و زبانی لزوماً با یک‌دیگر مقارن نیستند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

زن در ضرب المثل های فارسی: رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی

پژوهش حاضر به تحلیل انتقادی گفتمان ضرب المثل های زنان و مقایسه آن ها در دو فرهنگ کوچه و امثال و حکم می پردازد. پیکرۀ بررسی شده شامل همه ضرب المثل های زنان در دو فرهنگ است. چهارچوب نظری رویکرد فرکلاف و در مواردی، رویکرد هلیدی ـ متیسن، به ویژه فراکارکرد متنی است. روش پژوهش شامل مؤلفه های کیفی و کمی است. مؤلفه های کیفی ابزارهای تحلیل گفتمان انتقادی و رویکرد کمی محاسبۀ پایایی پرسش نامه ها بر اساس آ...

full text

تحلیل گفتمان انتقادی سیاست‏گذاری ارتباطی بی‏بی‏سی فارسی

رسانه‏ ها در زندگی امروز ما به جزو لاینفک زندگی مدرن تبدیل شده‏اند و در تصمیم‏گیری‏های سیاسی نقشی اساسی در اقناع مخاطب به عهده می‏گیرند. بی بی سی فارسی بخشی از سازمان رسانه‏ای پیچیده بین‏المللی است که هدایت‏کنندۀ سلیقه عمومی است؛ قدیمی‏ترین رسانه دنیا است و در عین حال از نتایج علوم مرتبط با رسانه برای اقناع مخاطب استفاده می‏کند. سیاست ارتباطی به عنوان مجموعه‏ای از اصول و هنجارها برای رفتار راهب...

full text

تحلیل گفتمان انتقادی در آثار محمود استادمحمد با رویکرد فمینیستی

محمود استادمحمد یکی از نویسندگان مطرح ایران و از جمله نویسندگان کارگاه نمایش، گروهی از هنرمندان آوانگارد تئاتر قبل از انقلاب در ایران است. در آثار او سایر نمایشنامه‌نویسان ایرانی، نقش زنان، نقشی چالش برانگیز است. از سویی در میان نویسندگان نسل استادمحمد کمتر با نمایشنامه‌نویسان زنان روبرو هستیم و به جز مواردی معدود، گفتمان‌های رایج در تئاتر ایران قبل از انقلاب، توسط نویسندگان مرد رقم خورده است. ...

full text

کاربرد تحلیل گفتمان انتقادی در ترجمه از عربی به فارسی

رویکرد گفتمانی برخلاف نگرش متن محور،همه عوامل مؤثر در شکل گیری معنا در متن را مورد توجه قرار می دهد و علاوه بر جنبه های زبانی متن، بافت موقعیتی و در کل فرازبان را نیز در نظر می گیرد و در نوع انتقادی آن به ایدئولوژی و روابط قدرت به عنوان عامل جهت دهنده به متن توجه می شود؛ چنین رویکردی بر خلاف نگرش جزئی نگر متن محور، شناختی همه جانبه از متن به مترجم می دهد. بر این اساس، نگارنده در مقاله حاضر برآن...

full text

بازنماییِ کلیشه و ضدکلیشه زن؛ کاوشی در دنیای تبلیغات تلویزیون ایران با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف

تبلیغات بازرگانی به‌عنوان بخش مهمی از شبکه ارتباطی تصویری، علاوه بر تأثیر مستقیم بر مخاطب در زمینه فروش کالا، تأثیرات غیرمستقیم فراوانی بر تربیت و هدایت نگرش جامعه مخاطب دارد. مطالعه پیش رو با استفاده از تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف به بررسی چگونگی بازنمایی تصویر زن در تبلیغات تلویزیونی می‌‌پردازد. پس از خوانش دقیق پیکره‌ای بالغ بر پانصد تبلیغ در حوزه‌های‌ محصولات شوینده، بهداشتی و آرایشی، لوازم...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 13

pages  25- 44

publication date 2015-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023