زمینه‌ها و فرایندهای شکل‌گیری زیست غیررسمی زباله‌گردی: مطالعۀ موردی کارگران افغانستانی در تهران

Authors

Abstract:

پژوهش حاضر با هدف شناسایی زمینه­ها و فرایندهای شکل­گیری زیست غیررسمی زباله­گردی در میان کارگران افغانستانی در تهران انجام شده است. روش این پژوهش مطالعۀ موردی است و از ابزارهای گوناگون مشاهده و مصاحبه در کنار تحلیل اسناد استفاده شده است. نمونه‌گیری به شیوۀ هدفمند ترکیبی صورت گرفته است و مجموعاً با 57 نفر از مدیران و کارشناسان شهری، پیمانکاران، گاراژداران، سرکارگران، زباله­گردهای افغانستانی و مطلعین مصاحبه انجام شد. نتایج نشان داد عوامل گوناگونی در سطح کلان، میانه و خرد زمینه‌ساز حضور زباله­گردهای افغان در ایران و زیست غیررسمی آنان در شهر تهران است. عوامل اقتصادی و سیاسی وابسته به کشور افغانستان، عوامل فرهنگی و خانوادگی کارگران هراتی، قوانین مرتبط با اتباع شامل محدودیت فضایی برای تردد و محدودیت اشتغال در ایران، شرایط کاری و مناسبات درون شغلی در میدان زباله، عوامل مرتبط با نقش حکمروایی هیبریدی شهری و عدم منزلت اجتماعی این شغل نزد ایرانیان ازجمله این مواردند. یافته­ها همچنین نشان داد درمجموع، چند الگوی مختلف زباله­گردی براساس جغرافیای اسکان غیررسمی و تنوع شراکت اقتصادی با پیمانکاران در میان زباله‌گردهای افغانستانی در شهر تهران قابل ردیابی است. چهار الگوی اقتصاد غیررسمی شامل برون‌سپاری مجدد، شراکت درصدی، کارفرمایی حداکثری و عدم شراکت با پیمانکار شناسایی شد. مدل­های مختلف شراکت اقتصادی دلالت‌های گوناگونی برای مناسبات قدرت میان زباله­گردها، نیروهای واسط و پیمانکاران دربردارد. به‌طوری‎که در مدل برون‌سپاری مجدد و عدم شراکت، پیمانکاران کمترین قدرت و نیروهای واسط بیشترین قدرت را دارند. همچنین در مدل کارفرمایی حداکثری زباله‌گردها کمترین خودگردانی و پیمانکاران بیشترین قدرت را دارند. نتایج این پژوهش، پیوند ناگسستنی میان عرصه­های رسمی و غیررسمی را آشکار کرد و نشان داد عرصۀ غیررسمی بیش از آنکه مسئله­ای توسعه­ای باشد، امری مرتبط با حکمروایی شهری و اقتصاد سیاسی شهر است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تجربۀ زیستۀ کارگران زن در بخش غیررسمی اقتصاد ایران (مطالعۀ موردی کارگران غیررسمی زن استان تهران)

اشتغال غیررسمی از بخش‌های قابل‌توجه در اقتصاد ایران است که همراهی قوی با محرومیت اجتماعی دارد؛ زمانی که زنان وارد بازار کار می‌شوند، اشتغال غیررسمی مهم‌ترین گزینۀ پیشِ روی آن‌هاست. هدف پژوهش پیش رو فهم سازوکارهای محرومیت ساز اشتغال غیررسمی و چگونگی برون رفت کارگران غیررسمی زن از این شرایط است. روش پژوهش از نوع کیفی با بهره‌گیری از روش نظریۀ مبنایی است. جمعیت مطالعه کارگران غیررسمی زن استان تهران...

full text

ادغام مهاجران افغانستانی در نواحی شهری ایران: مطالعۀ موردی محلۀ هرندی در تهران

تعداد کثیری از اتباع افغانستان، طی چند دهۀ اخیر، به سبب ناآرامی‌های سیاسی و متعاقباً وضعیت جنگی و دشواری‌های اقتصادی در کشور متبوعشان، در نواحی گوناگون ایران (با توجه به همسایگی و مشترکات زبانی، تاریخی، فرهنگی و مذهبی) اسکان یافته­اند. نقاط شهری و به‌ویژه پایتخت کشور در پیوند با اسکان و ادغام این مهاجران در ایران حائز اهمیت هستند. این مقاله به وضع مهاجران افغانستانی در زمینه­‌های اسکان، اقتصادی،...

full text

سیاست های شهری و زیست غیررسمی زباله گردی در تهران

پژوهش حاضر با هدف واکاوی مناسبات میان سیاست­های شهری و زیست غیررسمی زباله‌گردی در شهر تهران انجام شده است. روش این پژوهش مطالعه موردی است و از مشاهده و مصاحبه نیمه­ساختاریافته در کنار تحلیل اسناد استفاده شده است. نتایج نشان می­دهد سیاست‌های شهری در بخش بازنمایی فضای شهری بر محوریت گفتمان­های توسعه، مدرنیستی، زیباسازی و بهبود انتظام بصری قرار دارد. همچنین بازنمایی زیست زباله­گردی براساس دو الگوی...

full text

نگاهی به زیست غیررسمی: مطالعۀ رابطۀ امنیت تصرف و کیفیت زندگی در اوزون‌تپه، بومهن

در پژوهش ترکیبی حاضر، ابتدا ماهیت مسئلۀ زیست غیررسمی مدنظر قرار گرفته و سپس به‌کمک رویکردی بدیل، چارچوب نظری جامعی برای فهم ماهیت زیست غیررسمی در دورۀ کنونی ارائه شده است؛ از این‌رو در ابتدا طرح نظری مسئله صورت گرفت. سپس با اتکا به مطالعۀ میدانی - که در این پژوهش پس از بررسی موارد مختلف منطقۀ اوزون‌تپه واقع در شهر بومهن به‌عنوان نمونۀ مورد بررسی انتخاب شد - و آزمون‌های آماری هم‌بستگی پیرسون و ر...

full text

شاخص‌های سرمایۀ اجتماعی مؤثر بر رضایتمندی ساکنان سکونتگاه‌های غیررسمی (مطالعۀ موردی: محلۀ فرحزاد شمالی، تهران)

با مطرح‌شدن توسعة پایدار شهری، لزوم دستیابی به کیفیت زندگی مناسب و تأمین رضایتمندی ساکنان، پدیدة اسکان غیررسمی با دیدی جامع­تر توسط محققان مطالعه می‌شود. سرمایة اجتماعی به عنوان یکی از معیارهای اصلی توسعة پایدار، بر کیفیت زندگی و رضایتمندی از کیفیت زندگی تأثیر شایان توجهی دارد. هدف پژوهش حاضر تعیین ابعاد مختلف سرمایة اجتماعی مؤثر بر رضایتمندی ساکنان سکونتگاه­های غیررسمی و تبیین ارتباط این دو مف...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 1

pages  63- 95

publication date 2019-04-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023