زبان بصری مَحاجِر در کوفی تزیینی

Authors

  • حسنعلی پورمند استادیار گروه پژوهش هنر، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
  • محمد خزایی استاد گروه ارتباط تصویری، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
Abstract:

صورتِ بصریِ نوشتار، نه‌تنها مفهومی جدا از عبارتِ نوشتار دارد، بلکه متفاوت با تصویر درک می‌شود. بر این اساس، نخستین بار برای تحلیلِ دست‌نوشته، اصول و نشانه‌های ویژۀ گرافولوژی را مطرح کرده‌اند. به نظر می‌رسد در نخستین تفاسیرِ حروفِ مقطعه نیز از روشی مشابه گرافولوژی استفاده شده است. از این رو، احتمال می‌رود با بهره‌گیری از این تفاسیر و به کمک اصول گرافولوژی، بتوان گوناگونی خط کوفی تزیینی را تحلیل کرد؛ به‌خصوص که در پژوهش‌های پیشین، کمتر به زبان بصری نوشتارِ کوفی اهمیت داده‌اند. در مقالۀ حاضر، انواع مَحاجِر کوفی تزیینی به روش توصیفی، تاریخی و تحلیلی ارزیابی می‌شود تا بخشی از زبان بصری کوفی تزیینی، یعنی حروف روزنه‌دار تا حد امکان بیان شود. بدین منظور، ابتدا بر مبنای توصیف و تحلیلِ فرم و ساختار مَحاجِر در کوفی ابتدایی، امکانِ وجود دو رویکرد «کمال‌گرا» و «وحدت‌گرا» در طراحیِ تزییناتِ مَحاجِر پیش رو نهاده می‌شود. سپس تحت عنوان این دو رویکرد، انواع مَحاجِر تزیینی توصیف و تحلیل شده و خاستگاه تحولات فرمی آن‌ها در تفاسیر تاریخی حروف مقطعه و اندیشه‌ها و تشبیهات حروفی برخاسته از این تفاسیر جست‌وجو می‌شود. در نتیجه، با دستیابی به نشانه‌های نمادین حروف، زبان بصری مَحاجِر کوفی تزیینی تا حدی گشوده می‌شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأثیر قرائت های قرآنی بر دیدگاه های نحوی مکتب بصری و کوفی

مقالة حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی تأثیر قرائت های قرآنی در دیدگاه‌های نحوی زبان عربی پرداخته است و بدین منظور ابتدا به تعریفی مختصر از انواع قرائت های قرآنی در دو نوع مشهور آن؛ یعنی قرائت های مقبول و قرائت های شاذّ پرداخته و سپس با اشاره به دیدگاه های نحویان بزرگ زبان عربی، سعی کرده است که میزان استناد این دیدگاه ها را به قرائت های قرآنی و میزان ارتباط بین قرائت های مزبور و قواعد نحوی را...

full text

تأثیر قرائت های قرآنی بر دیدگاه های نحوی مکتب بصری و کوفی

مقالة حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی تأثیر قرائت های قرآنی در دیدگاه‌های نحوی زبان عربی پرداخته است و بدین منظور ابتدا به تعریفی مختصر از انواع قرائت های قرآنی در دو نوع مشهور آن؛ یعنی قرائت های مقبول و قرائت های شاذّ پرداخته و سپس با اشاره به دیدگاه های نحویان بزرگ زبان عربی، سعی کرده است که میزان استناد این دیدگاه ها را به قرائت های قرآنی و میزان ارتباط بین قرائت های مزبور و قواعد نحوی را...

full text

مراحل «اصل بصری» و تاثیر آن در آموزش زبان

همواره در آموزش زبان دوم اصول و ضوابطی دیده می­شود که به­کارگیری و یا عدم پایبندی به آن می­توانـد باعث موفقیت یا عدم موفقیت افراد شود. یکی از مسائل مهمی که می­تواند ضمانت­بخش بحث آموزش زبان باشد و فرد را در این راستا پشتیبانی و حمایت نماید، در نظر گرفتن« اصل بصری» است. منظور از اصل بصری، توجه به نمایش عینی و تصویری موقعیت­های مختلفی است که در فرایند آموزش به­کار می­آیند. آنچه افراد آن را از طری...

full text

مراحل «اصل بصری» و تاثیر آن در آموزش زبان

همواره در آموزش زبان دوم اصول و ضوابطی دیده می­شود که به­کارگیری و یا عدم پایبندی به آن می­تواند باعث موفقیت یا عدم موفقیت افراد شود. یکی از مسایل مهمی که می­تواند ضمانت­بخش بحث آموزش زبان باشد و فرد را در این راستا پشتیبانی و حمایت نماید، در نظر گرفتن «اصل بصری» است. منظور از اصل بصری، توجه به نمایش عینی و تصویری موقعیت­های مختلفی است که در فرایند آموزش به­کار می­آیند. آنچه افراد آن را از طریق...

full text

زبانِ بصریِ نوشتارِ سامانیان در پرتو اصول خط‌شناسی

در مطالعات تاریخی، معنی خط را همواره در عبارتِ نوشتار جستجو کرده‌اند، حال اینکه صورتِ بصریِ نوشتار مفاهیم بیشتری می‌رساند. در این مقاله، نگارندگان با هدف دستیابی به یک نظامِ معنایی، برای صورتِ بصری خط کوفی در دورۀ سامانی، نخست چارچوب نظری را بر اساس دیدگاه بنیامین و دریدا مطرح می‌کنند. سپس بنا بر این چارچوب، شیوۀ خط‌شناسی را به روش تحلیلی و تاریخی با اصول خوشنویسی و حوزه‌های مرتبط با خط‌شناسی در دور...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 20  issue 4

pages  59- 72

publication date 2015-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023