ریخت‌شناسی داستان‌های عاشقانه شاهنامه

Authors

Abstract:

بخش مهمی از ادب کلاسیک فارسی را داستان­هایی تشکیل می­دهند که به سبب موضوع عاشقانه آن‌ها داستان­های غنایی خوانده می­شوند. اگرچه این نوع ادبی با نوع ادبی حماسه کاملاً متفاوت است اما در مهم‌ترین متن حماسی فارسی یعنی شاهنامه فردوسی نیز می­توان داستان­هایی یافت که موضوع آن‌ها عاشقانه است و در حیطه داستان­های غنایی طرح می‌شود. در این مقاله به بررسی ساختارها و به عبارتی، ریخت­شناسی داستان­های غنایی شاهنامه پرداخته می‌شود. هدف این بررسی تنها نشان دادن یکسان بودن یا نبودن شکل این داستان­ها با استفاده از روش پراپ نیست بلکه بررسی تأثیر ژانر حماسه بر این نوع داستان­ها و نیز مقایسه اجمالی آن‌ها با داستان­های صرفاً غنایی است. در این مقاله کوشش شده است اهمیت ژانر ادبی، از طریق بررسی میزان اثرگذاری انواع ادبی بر عناصر داستانی و روایت داستان­های عاشقانه شاهنامه نشان داده شود. داستان­های انتخاب شده عبارتند از زال و رودابه، سیاوش و سودابه، رستم و تهمینه و بیژن و منیژه. در این داستان­ها عناصر داستانی مطرح در ریخت‌شناسی پراپ چون صحنه‌های آغازین، انگیزه­ها، موانع و شخصیت­ها بررسی می شود؛ هدف بررسی این عناصر، مشخص شدن ریخت شناسی این داستان­هاست تا از این طریق بتوان به تأثیر ژانر حماسه بر عناصر داستانی به کار رفته پی برد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بازتاب عناصراقلیمی در داستانهای روستایی امین فقیری

مطالعه در حوزة عناصر اقلیمی و محیطی در ادبیّات‌ به شاخة جدیدی در تحقیقات ادبی مربوط     می‌شود که از آن به عنوان نقد زیست محیطی (ecocritism) یاد می‌کنند . تفاوت در خاستگاه‌های اقلیمی، باعث ایجاد تمایزات سبکی و فکری و ادبی در آثار نویسندگان می‌شود. رنگ محلّی در داستان‌های روستایی امین فقیری دنیایی است برگرفته از نگاه نویسنده به محیط اطرافش که اثر او را از اصالتی بومی برخوردار می‌سازد. وی یکی از نو...

full text

نقد مکتبی داستانهای صادق هدایت

داستان‌های صادق هدایت به مثابه‌ی منشوری است که از زوایای مختلف قابل بحث و بررسی است .در آثار هدایت رگه‌هایی از اندیشه‌های رئالیستی، ناتورالیستی و گاه سورآلیستی قابل مشاهده است. لذا به برخی از اندیشه‌های «ناتورالیستی» صادق هدایت خواهیم پرداخت. ناتورالیسم، نهضتی ادبی است که شکل افراطی واقع‌گرایی (Real) شمرده می‌شود. این مکتب در ادبّیات، نظریه‌ای است که کردار، گرایش و اندیشه را زاییده‌ی غرایز و امی...

full text

پیوند غزل‌گونه‌ها و دیگر ترانه‌های عاشقانه در ادب عامه با سروده‌های عاشقانه در ادب غنایی

ادب غنایی در بسیاری از سروده‌های عاشقانة خود به مضامین اصلی اولین ترانه‌های عاشقانه ساختة ذهن بشر توجه داشته و در واقع این ترانه‌ها مادة اولیه و سرچشمة الهام این سروده‌ها به شمار می‌آید، اما از آنجا که همواره سخن از تقابل اشعار رسمی و ترانه‌های عامیانه به میان بوده است و برخی این نوع شعر را خالی از ارزش‌های ادبی دانسته‌اند، کمتر کسی به این موضوع علاقه نشان داده است. در این جُستار تلاش ما بر این...

full text

عاشقانه های نیایش

عشقی یک نیاز فطری و طبیعی روح است و آدمی همواره در جستجوی کسی است که محبوب او قرار گیرد. نیایش که در عالی ترین شکل خود به صورت پرستش ظاهر می شود، در حقیقت زیباترین تجلی سرمایه فطری درون آدمی - یعنی عشق - است که از عمق روح انسانی سرچشمه می گیرد. مناجات ها و راز و نیازهای عاشقانه بزرگان دین، نمونه ای از عشق بی پایان ایشان به ساحت خداوند و معرفت عمیق آنها نسبت به ذات اقدس الهی است. این شیدایی و بی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 3

pages  23- 38

publication date 2016-09-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023