رویکرد اقتصادی به اعتیاد؛ چرا اقتصاد رفتاری یک چارچوب تحلیلی مناسب است؟

Authors

  • عمران محمد رزاقی دانشیار روانپزشکی، گروه روان‌پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
  • محمدحسین هادی دانشآموخته کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران، تهران، ایران
  • محمود متوسلی استاد اقتصاد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران، تهران، ایران
Abstract:

این مقاله درصدد رسیدن به درک بهتری از رویکرد اقتصادی به تحلیل رفتار اعتیادی است. اعتیاد، مطابق با تعاریف استاندارد، یک رفتار مصرفی است که از الگوهای رفتاری مشخصی پیروی می‍کند. تحقیقات اخیر در علوم اعصاب نشان‌دهنده اتفاق‍نظرهای گسترده درمورد نحوهٔ تأثیر مصرف مواد اعتیادآور بر سازوکار‍های عصب‍شناختی دخیل در فرایند تصمیم‍گیری است. این یافته‍ها ــ‌که تحت حمایت الگوهای روان‍شناختی از رفتار اعتیادی قرار دارند ــ‌سبب شده است امروزه با اطمینان بیشتری از شناخت ماهیت اعتیاد بتوان سخن گفت. آنچه که از رویکرد اقتصادی به تحلیل رفتار اعتیادی انتظار می‌رود، توسعهٔ این شناخت به تدوین سیاست‍های مورد نیاز در حوزهٔ اعتیاد است. کاربرد علم اقتصاد بدین‌منظور ـ‌با تعریف معیارهای رفاهی تصریح‍شده برای مصرف‍کنندگان‌ـ به تجویز سیاست‍هایی منجر می‍شود که در میزان تحقق اهداف خود قابل ارزیابی و مقایسه هستند. در این میان اقتصاد رفتاری امکان مشارکت مفاهیم و بینش‍های تخصصی رشته‍های مرتبط با اعتیاد را در این مسیر فراهم می‍کند. ازاین‌منظر، مفاهیم کیفی روان‍شناختی و عصب‍شناختی مرتبط با رفتار اعتیادی، در چارچوب‍های کمّیِ تصمیم‌گیری مورد توجه قرار می‍گیرد تا به‍منظور کاهش آسیب‍های مرتبط با اعتیاد، سیاست‍گذاری با ابزارهای تحلیلی دقیق‍تر، و در عین حال جامع‍تری، دنبال شود. این مقاله به دنبال تبیین این موضوع است که چرا اقتصاد رفتاری یک چارچوب تحلیلی مناسب برای استخراج دلالت‍های سیاستی مورد نیاز در حوزهٔ اعتیاد است.

Download for Free

Sign up for free to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پرخوری افراطی در جایگاه یک اعتیاد رفتاری

اعتیاد به خوردن، یک مشکل روانی پیچیده است. در این بیماری همانند اعتیادهای کلاسیک، ابعاد مختلف جسمانی، روانی و اجتماعی تحت تاثیر قرار گرفته و عملکرد فرد را مختل می‌کند و در صورتی که فرد مبتلا تحت درمان قرار نگیرد، می‌تواند عوارض جبران ناپذیری برای وی به همراه داشته باشد. در این مقاله پس از ارائه‌ی مقدمه‌ای کوتاه، مفهوم اعتیاد به خوردن از تعریف گرفته تا نشانه‌ها و علت‌ها و ابعاد مختلفی که در این ...

full text

عقلانیت اقتصادی در بوته‌ نقد اقتصاد رفتاری

ارائه‌ تحلیل‌های واقع‌گرایانه در خصوص پدیده‌های اقتصادی مستلزم در‌نظر‌داشتن محدودیت‌ها و پیچیدگی‌های رفتار انسانی است. در اقتصاد متعارف به دلایل متعددی فرض عقلانیت سنگ‌بنا و پیش‌فرض اصلی تمام نظریه‌های اقتصادی را تشکیل می‌دهد. فرض عقلانیت اقتصادی منجر به برخی ساده‌سازی‌ها در تحلیل اقتصادی می‌شود که باعث فراموشی سپرده شدن ملاحظات رفتاری انسان‌های واقعی می‌گردد. برخی اقتصاددانان متعارف الگوهای م...

full text

چرا توسعه‌ی صنعت تایر ضرورتی ناگزیر است؟

بررسی‌های کمّی و کیفی تولید تایر در جهان، روند توسعه و گسترش آن از اروپا به امریکا، ژاپن و کشورهای اسکاندیناوی، و بالاخره گسترش آن در چین، کره‌ی جنوبی و اساساً کشورهای آسیایی؛ منابع قابل‌توجهی برای شناخت و مقایسه‌ی صنعت تایر کشورمان به‌دست می‌دهد. بدون چنین شناختی، برنامه‌های راهبردی توسعه‌ی صنعت تایر برای صاحبان کارخانه‌های تایرسازی موجود و حتی برای تدوین‌کنندگان برنامه‌های راهبردی توسعه‌ی تایر ...

full text

بررسی اثرات نوسانات نرخ بهره در اقتصاد ایران در چارچوب یک مدل کلان اقتصادی

بر اساس تئوری‌های کلان اقتصادی نرخ بهره یکی از هزینه‌های سرمایه‌گذاری بوده و در تصمیمات بخش خصوصی اثرگذار می‌باشد، در مورد این فرضیه، در شواهد تجربی؛ بویژه در کشورهای در حال توسعه اختلافاتی دیده می‌شود. همچنین به لحاظ نظری تأثیر نرخ بهره، روی پس‌انداز نیز مورد مناقشه است و شواهد تجربی نیز نتایج مبهمی در مورد اینکه آیا اصولاً کشش پس‌انداز نسبت به نرخ بهره مثبت است و اگر مثبت است آیا بالا است یا پ...

full text

چرا رستم از سوی مادر ضحّاک‌نژاد است؟

نگارنده در این جستار می­کوشد تا پاسخی درخور به این پرسش بیابد که به­راستی چرا نیای مادری رستم را در شـاهنامه، ضحّاک خوانده­اند؟ در پاسخ چهار توجیه را می­توان ارائه داد: 1- می­دانیم که نیای پدری رستم، گرشاسپ است و او بـه­ویژه در متن­های پهلوی، از آن­جاکه آتش را آزرده است، دوزخی می­شود. شاید موبدان عهد ساسانی برای گرفتن انتقام از رستمِ سکایی­پارتی (که از نظر تفکّر سیاسی و عقیدتی در تقابل با ساسانیان...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 3

pages  113- 144

publication date 2018-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023