رویکردی انتقادی به نوع حَماسی در ادبیّات فارسی

Authors

Abstract:

آیا تشریح و تبیین نوع حماسی در ادبیّات فارسی سابقه¬ای داشته است؟ در تعریف کلیشه¬ای، مکرّر و نسبتاً غربی این نوع در ایران، کلیّت و پیکره¬ی میراث ادب فارسی مورد توجّه بوده است؟ نگرش¬های شاهکاراندیشانه و نخبه¬گرای پژوهندگان تا چه میزان در تعیین مختصّات مطلق و تغییرناپذیر نوع حماسی اثرگذار بوده است؟ در پی پاسخ بدین پرسش¬ها، جُستار حاضر در دو بخش کوشیده، نگاهی انتقادی به¬نوع حماسی فارسی داشته باشد. بخش نخستین مروری بر توصیف ¬نوع ادبی و چگونگی تکوین این دانش در غرب داشته و به¬دنبال آن نظرات مؤثّر و متفاوت ناقدان این رویکرد مطرح شده است. برآیندهای این بخش ناظر بر کارکردهای تنظیم¬کننده، تأویل¬گرا و معناساز انواع، تغییر و دگرگونی گونه¬ها و تعلّق ذاتی و همیشگی آثار به انواع مادر در عین تحوّل صوری و معنایی آن¬هاست. در بخش پسین، ابتدا به¬تحلیل ماهیّت حماسه پرداخته¬ و وجوه اشتراک و افتراق تعاریف موجود از این نوع نشان داده شده، سپس دیدگاه جلال خالقی مطلق نسبت به¬نوع حماسی ¬معرّفی و بررسی شده است. در فرجام نیز با تکیه بر همین دیدگاه اخیر و نظریّه¬ی انواع ادبی معاصر، از دو منظر ماهیّت زبانی و تأثیر نگرش شاهکاراندیشی و نخبه¬گرایی، نوع حماسی در بوته¬ی نقد قرار گرفته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

رویکردی انتقادی به سرفصل‌های مربوط به نگارش و ویرایش در برنامة درسی دورة کارشناسی زبان و ادبیات فارسی

این پژوهش به بررسی کارآمدی سرفصل دروس «آیین نگارش و ویرایش» و «کارگاه ویراستاری (1) و (2)» در برنامة درسی مقطع کارشناسی زبان و ادبیات فارسی نظر دارد. این دروس در برنامة درسی مدّنظر جنبة کاربردی دارند و ضمن تقویت مهارت‌های نویسندگی، فراگیر را برای پذیرش زمینه‌های شغلی در جامعه آماده می‌کنند. در پژوهش پیشِ رو این دروس با توجه به شاخص‌های شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی بررسی می‌شوند. نتایج این بررسی ن...

full text

رویکردی انتقادی به ادبیات نمایشی نوجوانان پس ازانقلاب

میان ادبیات نمایشی نوجوانان وبزرگسالان، ازنظرساختارنمایشی، تفاوت چندانی وجود ندارد. اما، ماهیت ویژه ی مخاطبان نوجوان ازحیثِ اندیشه واحساس حاکم بردنیای ذهنی آنان، گونه ی نمایشی متفاوتی را باعث شده و با آن که دراروپا وآمریکا قدمتی چند قرنی دارد، درایران هنوزجریانی نوپا است. ادبیات نمایشی نوجوانانِ پس ازانقلاب اسلامی، از رشد کَمی خوبی برخوردار است، اما از نظرکیفی پیشرفت چندانی ندارد. آثارچاپ شده درحو...

15 صفحه اول

شعر عاشقانه‌ی انتقادی، زیرگونه‌ای در ادبیات تغزّلی فارسی بررسی شعر قیصر امین‌پور با رویکرد سبک‌شناسی انتقادی

با توجه به تحولاتی که تضاد و تقابل در نظریه‌های ادبی پشت سر گذاشته و از واگرایی به هم‌گرایی رسیده است، پژوهش حاضر هم‌گرایی گفتمان‌های متقابل را به‌عنوان یک مؤلفه در سبک‌شناسی انتقادی شعر مورد توجه قرار می‌دهد و این مطالعه را در شعر قیصر امین‌پور به انجام می‌رساند. با طرح این پرسش‌ها که سیر زایش معنا در شعر امین‌پور چگونه پیش می‌رود و هم‌گرایی گفتمان‌های متقابل سبب خلق کدام نمایه‌ها و همگنه‌های ...

full text

نگاهی انتقادی به کتاب مبانی و اصول پژوهش در زبان و ادبیات فارسی

یکی از آثاری که با هدف آموزشِ پژوهش در رشتة زبان و ادبیات فارسی منتشر شد مبانی و اصول پژوهش در زبان و ادبیات فارسی اثر قدرت‌الله طاهری است. بررسی جایگاه کتاب درمیان مجموعه‌آثار مشابه نشان می‌دهد که مؤلف با نگاه انتقادی ـ فلسفی، سعی می‌کند به مبادی و مبانی‌ای فراتر از زبان و ادبیات فارسی توجه کند. در این مقاله، نویسنده سعی می‌کند درکنار بیان اعتبار و ارزش اثر، مهم‌ترین کاستی‌های آن را با ارائة پی...

full text

نوع شناسی تطبیقی حماسه در ادبیات فارسی و عربی

حماسه یکی از انواع ادبی است که اعمال پهلوانی و حوادث خارق‌العاده را به زبان فاخر روایت می‌کند. افلاطون و ارسطو از اولین کسانی بودند که به بحث و پژوهش درباره انواع ادبی پرداخته‌اند. این تحقیق برآن است تا حماسه‌های ایران را با ویژگی‌هایی که برای حماسه‌های جهان ذکر کرده‌اند، تبیین نماید. یافته‌ها بیانگر آن است که میان حماسه‌های ایران و جهان به جز چند اختلاف جزئی، تفاوت‌ی اساسی‌ وجود ندارد. این پژو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 4

pages  41- 66

publication date 2014-02-07

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023