رویکردهای زبانی در تحلیل گفتمان مناظره امام رضا (ع) با ابوقره صاحب شبرمه (مطالعه موردی کلام الهی )
Authors
Abstract:
قرآن، بحثهای استدلالی دربارة اصول اسلامی را بر پایة تعقل و تفکر گذاشته است، و همواره از مردم میخواهد که با دلایل محکم و استدلالهای یقینی به ایمان برسند، همانطور که امام رضا(ع) از طریق مناظرات با فرقههای مختلف به شناساندن و به فکر انداختن اصول اعتقادی اسلام می پرداخت. در عصر حاضر توجه به ظرافت های زبانی و رویکردهای متعدد تحلیل کلامی، بهتر از گذشته لایههای درونی کلام را آشکار میسازد. پژوهش حاضر با شیوة توصیفی - تحلیلی و با استفاده از زبان شناسی و بحث تحلیل گفتمان پایه ریزی شده است. تبیین عملیاتی این تحقیق برپایة ابزارهای زبانی برجستهسازی و حاشیهرانی مربع ایدئولژیک ون دایک است که میتواند نقش مهمی را در تحلیل نهایی این مناظره داشته باشد. امام(ع) از ابزارهای زبانی برای اثرگذاری در مخاطب و اقناع وی و خنثی نمودن استدلال او بهره میبرد. در این میان استفاده از ادات تأکید و بکاربردن انواع اسمها از جمله اسم مصدر و افعال خاص و بینامتنیت قرآنی به برجستهسازی محورهای اصلی در مناظره امام(ع) نقشی بسزا دارد همچنان که پاسخ انحرافی به سؤالات ابوقره و بدون تأکید یا کاربرد مناسب استفهام و بکارگیری الفاظی با بارمعنایی اندک، در به حاشیه راندن برخی مفاهیم رقیب نمود ویژه یافته است.
similar resources
تحلیل گفتمان مناظره های امام رضا (ع)
از ویژگیها و نقاط بارز سیرۀ امام رضا(ع) مواجهۀ ایشان با نمایندگان ادیان و مذاهب گوناگون در قالب مناظرههایی است که برخلاف اهداف مأمون ـخلیفۀ عباسیـ از برگزاری آنها، به عرصهای برای دفاع از مرزهای اعتقادی اسلام، امامت و عقاید بهحقِ شیعه و بهویژه اثبات صلاحیت و حقانیت امام برای امامت و خلافت تبدیل شد. استحکام در استدلال، استناد امام به منابع دستاولِ ادیان ابراهیمی و احاطۀ ایشا...
full textتحلیل گفتمان ادیان در مناظره امام رضا(ع) با علمای دین مسیح و یهود
محور مناظرات معروف امام رضا(ع) در مرو که میان آن حضرت و بزرگان دو دین مسیحیت و یهودیت رخ داد، قضیه «الوهیت حضرت عیسی(ع)» است. در این مناظره، امام علیه این مدعا چندگونه استدلال اقامه فرمودند: استدلالهای مستقیم در نفی الوهیت حضرت عیسی(ع)، استدلال های غیرمستقیم در قالب اثبات نبوت حضرت عیسی(ع) و اثبات نبوت حضرت محمد(ص). امام رضا(ع) از دلالت های معنایی و زبانی برای اثرگذاری در مخاطب و اق...
full textتصویر آفرینش در مناظره عِمران صابی با امام رضا (ع)
مناظره عِمران صابی با امام علی بن موسیالرضا(ع) سه محور عمده دارد: ذات و صفات الهی، کیفیت آفرینش و ویژگیها و اقسام آفریدگان. اهتمام نوشتار پیشِ رو بر بسط و شرح محور دوم ( کیفیت آفرینش) است. این مقاله میکوشد تا با روش توصیفی ـ تحلیلی ضمن ارائه تصویری از گفتار امام(ع)، تبیینها و تفسیرهای مختلف را احصا و منطق حاکم بر آن را آشکار کند. بحث کیفیت آفرینش بر سه موضوع اساسی استوار است: نحوه آفری...
full textمحسنات لفظی در کلام امام رضا و امام سجاد(ع)
کلام امامان معصوم(ع) در کنار معانی والای انسانی که نشان از روحیة متعالی و اندیشة اسلامی ایشان دارد، مملو از واژگان و ترکیبهای زیبا و تأمّلبرانگیزند که روح آدمی را جلا میدهند. بیان ظرافتهای بلاغی در کلام این بزرگان، امری ضروری است. از این روی شرح و بسط این موضوع از تکالیف مهم دانسته شده و در نوشتار حاضر به موازنة محسنات لفظی در کلام امام رضا و امام سجاد(ع) همت گماشته...
full textحیای پسندیده و ناپسند در کلام امام رضا(ع)
آیا حیاء همیشه خوب است یا بد؟ حیاء در کجا خوب است و باید باحیاء بود و در کجا بد است و باید بیحیاء شد؟ برخی تصور میکنند حیاء همه جا زیبا، خوب و لازم است و هیچ جا نباید بیحیاء بود! این تصور غلط در بین برخی از متدینان مطرح است. در این نوشتار، جایگاه حیاء و بیحیایی و مفهوم و مصادیق آن بر اساس معارف رضوی (ع) تبیین میشود. مسئلۀ بنیادین در این بررسی، استنباط پاسخ همین پرسش از احاد...
full textMy Resources
Journal title
volume 8 issue 28
pages 27- 1
publication date 2017-06-22
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023