روند تغییرات شاخص تخریب زمین در حوزه آبخیز شازند، استان مرکزی

Authors

  • امیر سعدالدین دانشیار، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
  • شهلا پایمزد استادیار، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اراک
Abstract:

امروزه تخریب زمین با توجه به روند رو‌به‌رشد جمعیت و تامین نیاز‌­‌های آن و همچنین توسعه اقتصادی، بهره‌‌برداری غیر‌علمی و غیر‌منطقی از منابع اجتناب‌نا‌‌پذیر است. از این‌رو، پایش و شناسایی عوامل موثر بر تخریب زمین در یک منطقه برای مهار و مدیریت آن ضروری است. حال آن‌که این موضوعات کمتر مورد توجه متخصصین و مدیران قرار گرفته است. در این راستا، پژوهش حاضر در حوزه آبخیز شازند با هدف تحلیل روند تخریب زمین و شناخت عوامل مهم و تاثیر‌گذار بر مبنای شاخص منطقه حساس محیطی (ESAI) در بازه زمانی 1365 تا 1393 به سبب تغییرات قابل توجه به‌دلیل بهره‌برداری‌ها و مدیریت‌های متنوع و توسعه صنعتی انجام شد. با توجه به نقشه‌های ESAI تهیه شده در مقاطع زمانی 1365، 1377، 1387 و 1393، به‌ترتیب 16.56، 33.39، 42.32 و 49.52 درصد از وسعت منطقه در شرایط بحرانی تخریب زمین قرار داشت. بر اساس تحلیل نتایج حاصل، روند تخریب زمین در منطقه فزاینده بوده و در دوره‌های منتهی به سال‌های 1377 و 1393 با شدت بیشتری صورت گرفته است. همچنین، تحلیل حساسیت و بررسی عوامل تاثیرگذار در تخریب زمین در منطقه مطالعاتی مشخص نمود که نقش عوامل پوشش گیاهی و مدیریتی و انسانی در تغییرات مقادیر ESAI و تعدیل و تشدید تخریب زمین بیش از سایر عوامل بوده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی آستانه مساحت شیب خندق‌ها در حوزه آبخیز ظهیرآباد شازند-استان مرکزی

شناخت فرایندهای موثر در فرسایش به‌خصوص آستانه­‌ها یکی از راه­‌کارهای مهم مدیریتی منابع آب و خاک محسوب  می­‌شود. فرسایش خندقی یکی از مهمترین منابع رسوبدهی حوزه­‌های آبخیز است که برای آن آستانه­‌های مختلف از جمله مساحت-شیب یا توپوگرافی تعریف شده است. در این پژوهش به تحلیل آستانه توپوگرافی خندق‌ها در حوزه آبخیز ظهیرآباد شازند پرداخته شد. ابتدا بر اساس عملیات میدانی و مدل رقومی ارتفاع، مشخصات مورفو...

full text

بررسی آستانه مساحت شیب خندق ها در حوزه آبخیز ظهیرآباد شازند-استان مرکزی

شناخت فرایندهای موثر در فرسایش به خصوص آستانه­ ها یکی از راه­ کارهای مهم مدیریتی منابع آب و خاک محسوب  می­ شود. فرسایش خندقی یکی از مهمترین منابع رسوبدهی حوزه­ های آبخیز است که برای آن آستانه­ های مختلف از جمله مساحت-شیب یا توپوگرافی تعریف شده است. در این پژوهش به تحلیل آستانه توپوگرافی خندق ها در حوزه آبخیز ظهیرآباد شازند پرداخته شد. ابتدا بر اساس عملیات میدانی و مدل رقومی ارتفاع، مشخصات مورفو...

full text

تحلیل کیفیت خاک بوم‌سازگان حوزه آبخیز شازند

افزایش دانش و ارزیابی کیفیت خاک در بوم‌سازگان‌های مختلف از نظر مدیریت پایدار استفاده از زمین و کاهش تخریب در آن‌ها حائز اهمیت است. لذا پژوهش حاضر با هدف تحلیل کیفیت خاک بوم‌سازگان تحت تأثیر کاربری‌های مختلف اراضی (کشاورزی آبی، دیم، باغ و مرتع)، بافت و توپوگرافی در حوزه آبخیز شازند با مساحت 1740 کیلومترمربع انجام شد. در این راستا 140 نمونه از عمق صفر تا30 سانتی‌متری خاک از واحدهای همگن با مساحت ...

full text

+ تاثیر تغییر کاربری اراضی بر روی تخریب زمین و بیابان زایی در حوزه آبخیز روانسر

تخریب زمین به عنوان پدیده ای فیزیکی-زیستی و اقتصادی-اجتماعی شناخته شده است و در نهایت منجر به کاهش حاصلخیزی خاک می گردد و فرایندهای متعددی باعث ایجاد این پدیده می شوند که یکی از این موارد بیابان زایی است. پایش در مدیریت جامع به معنای جمع آوری و ذخیره نظام مند آمار و اطلاعات از فعالیت‏ها و استراتژی‏هایی است که امکان ارزیابی و گزارش از شرایط کلی محدوده مورد نظر را فراهم می‏نماید. در این تحقیق سعی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 4

pages  383- 397

publication date 2017-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023