روش‌شناسی تحلیل لغت در فرایند استنباط فقهی(الگوریتم یا روش قدم‌به‌قدمِ دست‌یابی به معنای مفرداتِ ادله)

author

Abstract:

مسئلۀ این بحث، دست‌یابی به روشی قدم‌به‌قدم برای کشف معنای لغاتی است که در ادلۀ فقهی به‌کار رفته‌اند. در این بحث، با روش کتابخانه‌ای، پس از ارائۀ مبانی و پیش‌فرض‌های اصولِ ‌فقهی، مانند بررسی حجیت قول لغوی، ابتدا آسیب‌های محتمل در تحلیل لغوی برشمرده شده‌، سپس 13 گام اصلیِ دارای ترتیب، برای تحلیل رَوِشمند و حجیت‌دارِ یک لغت عرضه گردیده است. منابع لغویِ لازم به ‌ترتیبِ زمان معرفی شده‌اند، منابع پیرامونی مانند منابع مترادفات و متضادها، فروق‌اللغات، معانی مجازی، اصطلاحات، و روح معنایی نیز عرضه گردیده‌ است و در هر قسمت، نمونه‌ای از عملکرد فقیهان در تحلیل لغت ارائه شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

واکاوی کیفیت استدلال فقیهان به قواعد عقلی در فرایند استنباط

اختلاف گسترده در مسئلۀ کاربرد قواعد عقلی در فقه، بیانگر ضرورت ضابطه‏مندی این امر است. قواعد عقلی حاصل تعقل‌اند. احکام فقهی نیز اعتبارهای شارع مقدس‏ هستند. قاعدۀ «استحالۀ اجتماع نقیضین» ریشۀ بسیاری از قواعد عقلی دیگر است، همچون «استحالۀ دور»، «استحالۀ تسلسل»، «استحالۀ توارد علل بر معلول واحد». فقیهان دربارۀ کاربرد این قواعد در مباحث مختلف فقهی هم‌رأی نیستند. این نوشتار با بررسی و تحلیل موارد کار...

full text

تأثیر نظریّه های معناشناسی مفردات آیه‌ی یک سوره‌ی مـائده در استنباط احـکـام فقهی آن

از یک طرف، نظریّه ها و آراء متعدّدی در معناشناسی مفردات آیه‌ی یک سوره‌ی مائده وجود دارد و از طرف دیگر، فقیهان، احکام مختلفی را از آیه‌ی مذکور استنباط کرده اند، ولی تأثیر این نظریّه ها و آراء معناشناسی در استنباط احکام فقهی آیه‌ی مذکور، مورد مطالعه قرار نگرفته است. مقاله‌ی حاضر درصدد پاسخ به این سؤال است که آیا نظریّه‌ها و آراء معناشناسی مفردات این آیه در استنباط فقهی فقیهان از آن تأثیر دارد، طوری‌ک...

full text

رخش یا دخش؟ (بررسی صورت‌نگاشت یک لغت در نسخه‌های شاهنامه)

در این مقاله کوشش شده است تا مبتنی بر رویکردی تحلیلی – مقایسه‌ای ‌اختلاف صورت‌نگاشته‌های دو واژة «رخش» و «دخش» در فعل مرکب «رخش / دخش‌کردن به معنای «تیره و سیاه کردن» در چهار بیت شاهنامة فردوسی واکاوی، مقایسه و شرح شود. بنابراین، در مسیر شرح و پردازش مباحث نوشتار، به بررسی جایگاه صرفی و معنایی این واژگان، در چارچوب رویکرد مقایسه‌ای به نسخه‌های مورد بررسی شاهنامه پرداخته‌ایم. نتایج پژوهش از جمله...

full text

نقش فضیلت عقلانی تواضع فکری در فرایند استنباط حکم شرعی

فضایل عقلانی‌ در فرایند استنباط حکم و در مقام باورمندی و افتاء از مسائل مهمی هستند که فقیهان و مجتهدان می‌بایست به تحصیل آنها بپردازند. بدون تردید فقدان این فضیلت‌ها، موجب نقصان وجاهت و اعتبار ثمره عملیات فقاهت است. پیش‌فرض ما این است که عالمان دین همچون دیگر اندیشه‌ورزان به صورت آشکار و پنهان دستخوش آفت‌ها و آسیب‌های اخلاقی‌ هستند. فضائل متعددی از جمله گشودگی ذهنی، پشتکار فکری، دقت و تمرکز، تو...

full text

موفقیت در استنباط معنای واژگان در زبان دوم و الگوی فراموشی مربوط به آن در شرایط ضمنی یادگیری لغت از طریق خواندن متون طبقه بندی شده

این مطاله بر ان است تا نقشی که میزان تکرار کلمه و نوع کلمه در متن در حدس زدن معنای لغت و الگوی فراموشی مربوط به ان ایفا می کنند را بررسی کنند. مطالعه اجیر همچنین رابطه میان کیفیت و کمیت دانش لغت را با میزان موفقیت در حدس معنای لغت و نرخ فراموشی مربوط به معنای لغات حدس زده شده را در یک بازه زمانی یک ماهه بررسی خواهد کرد. یک اجماع کلی در میان اندیشمندان در این حوزه وجود دارد که معتقد است که میزان...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 23  issue 88

pages  31- 62

publication date 2016-09-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023