رودخانه‌های شهری و تفکر تاب‌آوری در برابر آشوب سیل، برنامه‌ریزی تاب‌آور رودخانۀ کن

Authors

Abstract:

تاب‌آوری به عنوان یک رویکرد نو در مواجهه با آشوب‌های محیطی در دهه‌های اخیر مورد توجه معماران منظر قرار گرفته است. این رویکرد که جایگزین مناسبی برای رویکردهای صلب و مهندسی تلقی میشود، در پروژه‌ها و طرح‌های گوناگون منظر در سراسر جهان مورد بهره‌برداری قرار گرفته است. رود کن به عنوان اصلی‌ترین رود شهری تهران، با وجود زیرساخت‌های مهار و کنترل سیل، همچنان در برابر این آشوب آسیب‌پذیر است. رویکردهای صلب و تک‌بعدی برای کنترل سیلاب، نه تنها آشوب سیل را کنترل نکرده، بلکه زیرساخت‌های اکولوژیکی و ساختاری آن را نابود ساخته است. در این راستا، این پژوهش در پی یافتن راه‌حل و پاسخی برای این سؤال است که رویکرد تاب‌آوری محیطی چگونه و تا چه میزان بر مدیریت آشوب سیل در رودخانه‌های شهری تأثیر‌گذار است؟ این نوشتار مشخصاً به نقش و تأثیر احتمالی استفاده از این تفکر در ساماندهی رودخانۀ کن تهران، در برابر سیلاب می‌پردازد. بر این اساس، این پژوهش با بررسی چهار پروژۀ موفق دنیا، اصول و راهکارهای تاب‌آوری در برابر سیلاب رودخانه‌ای را استخراج کرده و بر اساس این اصول و راهکارها، برنامه‌ریزی و راه‌حل‌هایی برای این رود آشوبناک ارائه داده است. زمان، آزمودن، آستانه، یادگیری و تنوع به عنوان اصول تاب‌آوری و صفه‌سازی در کران رود؛ و تالاب به عنوان راهکار برای مواجهه با مسئلۀ رود کن از این چهار پروژه استخراج شده‌اند. علاوه بر آن، به دلیل درگیر بودن رشته‌های مختلف در این موضوع نیاز به تعامل چندرشته‌ای و برنامه‌ریزی با دربرگیری رشته‌های مختلف است؛ در نتیجه، این اصول و راهکارها، برنامه‌ریزی و ساماندهی منظر رود کن را به سوی یک برنامۀ جامع و چندرشته‌ای سوق می‌دهند. به عبارتی دیگر، برنامه‌ریزی رود کن نیاز به یک رویکرد چندرشته‌ای با تأکید بر مسائل منظر و اکولوژیک دارد. این برنامه‌ریزی جامع و چندرشته‌ای که مبتنی بر تفکرات تاب‌آوری در برابر سیل است، می‌تواند به عنوان الگویی برای رودهای شهری دیگر که در برابر آشوب سیل آسیب‌پذیر هستند، قرار گیرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی نقش برنامهریزی کاربری اراضی در بهبود تابآوری لرزهای جوامع شهری (نمونهی موردی شهر سبزوار)

ادغام و گنجاندن مفاهیم کاهش خطر در برنامههای توسعه شهری یکی از مناسبترین راههای افزایش تاب آوری جوامع شهری در برابر بلایای طبیعی است. مطالعه ی حاضر به بررسی تاثیر برنامه ریزی کاربری اراضی بر افزایش تابآوری الگوهای کاربری اراضی شهر سبزوار از جنبههای دسترسی به فضاهای باز، شبکه معابر شهری، سازگاری کاربریها با مکان احداث آن ها، وضعیت سازههای ساختمانی و... میپردازد. به منظور بررسی معیارهای فوق اقدام...

full text

بسط چارچوب ارزیابی راهبردی محیط زیستی طرح های توسعه شهری بر اساس تفکر تابآوری

ارزیابی راهبردی محیط زیستی به‌عنوان ابزاری برای در نظر گرفتن ملاحظات محیط زیستی در مراحل اولیه تصمیم‌گیری است. با توجه به مرور منابع و بررسی تجارب کشورهایی که در برنامه‌ریزی‌های خود از فرآیند ارزیابی راهبردی محیط زیستی بهره می‌گیرند، مشخص شد که چارچوب‌هایی که تاکنون به‌کار گرفته شده از کارآیی لازم برای تحلیل سیستم‌های پیچیده اجتماعی اکولوژیکی به‌ویژه شهرها برخوردار نیست. از این‌رو ضرورت دارد از...

full text

بسط چارچوب ارزیابی راهبردی محیط زیستی طرح های توسعه شهری بر اساس تفکر تابآوری

ارزیابی راهبردی محیط زیستی به عنوان ابزاری برای در نظر گرفتن ملاحظات محیط زیستی در مراحل اولیه تصمیم گیری است. با توجه به مرور منابع و بررسی تجارب کشورهایی که در برنامه ریزی های خود از فرآیند ارزیابی راهبردی محیط زیستی بهره می گیرند، مشخص شد که چارچوب هایی که تاکنون به کار گرفته شده از کارآیی لازم برای تحلیل سیستم های پیچیده اجتماعی اکولوژیکی به ویژه شهرها برخوردار نیست. از این رو ضرورت دارد از...

full text

بررسی تأثیر خصوصیات سیل ‌مبنا روی دقت روندیابی سیل در رودخانۀ کارون با استفاده از روش‏ های روندیابی هیدرولوژیکی

تحلیل جریان غیر ماندگار با استفاده از روش‏های روندیابی هیدرولیکی و هیدرولوژیکی صورت می‏گیرد. روش‏های روندیابی هیدرولوژیکی در عین حال که دقت مناسبی دارند، نسبت به روش‏های روندیابی هیدرولیکی بسیار ساده‏تر‏ و کم‏هزینه‏ترند و برای محاسبات روندیابی سیلاب، فقط به داده‏های مربوط به هیدروگراف (تغییرات دبی نسبت به زمان) ثبت‌شده در ایستگاه‏های هیدرومتری بالادست و پایین‏دست محدودۀ مطالعه‌شده نیاز دارند. د...

full text

رابطۀ کارکرد خانواده و تابآوری در برابر مصرف مواد در دانش آموزان پسر دبیرستانی مدارس پر خطر

Objective: The aim of the present study is to examine associations among several family functions and resilience against substance which is begin use in high school students. Method: 145 high school students at risk for substance use participated in this correlational study. Family assessment device (FAD) and a researcher-made questionnaire were applied to assess variables. Data were analy...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 47

pages  60- 73

publication date 2019-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023