روایی و پایایی پرسشنامه مبتنی بر نظریه شناختی اجتماعی در زمینه رفتار فعالیت بدنی دانش‌آموزان دختر نوجوان تهرانی

زمینه و هدف: فعالیت ‌بدنی منظم به‎ عنوان یکی از اجزای اصلی شیوه زندگی سالم، در نوجوانان دختر پایین است. نظریه شناختی اجتماعی (Social Cognitive Theory) یکی از موثرترین چارچوب‎های ادراکی در بررسی فعالیت بدنی است. هدف این مطالعه، ارزیابی روایی و پایایی پرسشنامه SCT محور در زمینه رفتار فعالیت بدنی دانش‎آموزان دختر نوجوان تهرانی بود. مواد و روش‎ کار: یک مطالعه مقطعی با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی بر روی 400 دانش‌آموز دختر نوجوان در یکی از مناطق آموزش و پرورش تهران (1393) انجام گرفت که از طریق نمونه‎گیری تصادفی چند مرحله‎ای انتخاب شدند. مقیاس SCT از لحاظ روایی (محتوا، صوری و سازه) و پایایی (انسجام درونی و ثبات) مورد بررسی قرار گرفت. به‎ منظور تعیین روایی سازه، تجزیه و تحلیل آماری داده‎ها با استفاده از SPSS16 و LISREL8.8 صورت گرفت. یافته‌ها: نتایج شاخص روایی محتوا (1-94/0)، نسبت روایی محتوا (1-97/0) و امتیاز تاثیر (9/4-6/4) برای کل مقیاس قابل ‎قبول بودند. نتایج رویکرد تاییدی، از ساختار 6 عاملی SCT (خودکارآمدی، خودکارآمدی در غلبه بر موانع، حمایت دوستان، حمایت خانواده، خودتنظیمی و انتظار پیامد) حمایت کرد. شاخص‎های‎ برازش نشان دادند که الگوی اندازه‎گیری SCT برازش مناسبی با داده‎ها دارد. پایایی سازه‎های مقیاس طبق نتایج ضرایب آلفای کرونباخ (85/0-78/0) و همبستگی درون‎ رده‎ای (9/0-73/0) قابل پذیرش بود. (04/0 RMSEA=، 02/0=RMR، 84/0=GFI، 22/2=X2/df، 930=df، 96/2065=x2) نتیجه‌گیری: پرسشنامه SCT برای بررسی فعالیت بدنی در دانش‎آموزان دختر نوجوان تهرانی از روایی و پایایی برخوردار بود. این مقیاس می‎تواند در مطالعه رفتار فعالیت بدنی و طراحی مداخلات آموزشی در این گروه هدف به‌ کار رود.