رخساره‌های سنگی، پیوستگی رسوبی و ترکیب رسوبات در رودخانه صدخرو (غرب سبزوار)

Authors

  • رضا موسوی حرمی استاد، گروه زمین‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد
  • سهیلا قلعه نوئی دانشجوی کارشناسی ارشد رسوب‌شناسی و سنگ‌شناسی رسوبی دانشگاه فردوسی مشهد
Abstract:

          رودخانه صدخرو در شمال روستایی به همین نام و در غرب سبزوار از حوزه آبریزی به مساحت 321/66 کیلومتر مربع منشا می‌گیرد و با طی مسافت 5/16 کیلومتر به دشت می‌رسد. این رودخانه از نوع ب ریده بریده و با بار بستر گراولی است. انواع رخساره‌ های موجود از گراول ماتریکس پشتیبان ( Gmm )، گراول دانه پشتیبان ( Gcm )، ماسه توده‌ای ( Sm )، ماسه با طبقه‌بندی مورب مسطح ( Sp )، ماسه با طبقه‌بندی مورب عدسی ( St )، گل لامیناسیون دار ( Fl ) و گل توده‌ای ( Fm ) تشکیل شده است. رخساره‌های موجود در چهار عنصر ساختاری کانال ( CH )، جریان گراویته‌ای ( SG )، بار گراولی و اشکال لایه‌ای ( GB ) و رسوبات ریز خارج از کانال ( FF ) شکل گرفته‌اند. به منظور بررسی تغییرات اندازه ذرات و عوامل مؤثر در ریزشوندگی در این رودخانه تعداد 54 نمونه رسوب از کانال اصلی رودخانه برداشت، آنالیز و براساس آن پیوستگی رسوبی به سمت پایین‌دست تشخیص داده شد. این پیوستگی نشان می‌دهد که عواملی مانند شاخه‌های فرعی، افزایش شیب بستر، نمایان شدن سنگ بستر، تغییر در سنگ‌شناسی واحدهای زمین‌شناسی و فعالیت‌های تکتونیکی همچون وجود گسل در مسیر رودخانه نتوانسته‌اند نقش مهمی در ایجاد ناپیوستگی در این رودخانه داشته باشند. در این حوزه در مقایسه با سایش، جورشدگی هیدرولیکی نقش مؤثرتری در ریزشوندگی اندازه ذرات این پیوستگی رسوبی دارد. محاسبه پارامترهای اندازه ذرات نشان می‌دهد که رسوبات رودخانه مورد مطالعه عمدتاً دارای جورشدگی بد و بسیار بد، کج‌شدگی مثبت و کشیدگی پهن تا کشیده می‌باشد. درصد گراول، ماسه و گل در هر نمونه محاسبه و رسوبات نام‌گذاری شدند. به منظور بررسی جنس رسوبات و نقش لیتولوژی‌های اطراف در تولید رسوبات این حوزه آبریز، تعداد20 مقطع نازک و نیز 10 مقطع صیقلی نازک برای شناسایی کانی‌های اپک، از رسوبات این رودخانه از بالادست به سمت پایین دست تهیه گردید و سپس در آزمایشگاه توسط میکروسکوپ مورد بررسی قرار گرفتند و مشخص شد بیشتر کانی‌های سازنده این رسوبات مربوط به سنگ‌های افیولیتی و سایر خرده‌ها حاصل از سنگ‌های رسوبی می‌باشد.   

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

رخساره های سنگی، پیوستگی رسوبی و ترکیب رسوبات در رودخانه صدخرو (غرب سبزوار)

رودخانه صدخرو در شمال روستایی به همین نام و در غرب سبزوار از حوزه آبریزی به مساحت 321/66 کیلومتر مربع منشا می گیرد و با طی مسافت 5/16 کیلومتر به دشت می رسد. این رودخانه از نوع ب ریده بریده و با بار بستر گراولی است. انواع رخساره های موجود از گراول ماتریکس پشتیبان ( gmm )، گراول دانه پشتیبان ( gcm )، ماسه توده ای ( sm )، ماسه با طبقه بندی مورب مسطح ( sp )، ماسه با طبقه بندی مورب عدسی ( st )، گل ل...

full text

رسوب شناسی و ژئومورفولوژی رودخانه صدخرو در غرب سبزوار

حوضه آبریز صدخرو در شمال روستای صدخرو واقع در غرب سبزوار دارای طول و عرض به ترتیب 19/21 و 3/44 و مساحت66/321کیلومتر مربع و به شکل کشیده در یک منطقه کوهستانی قرار گرفته است. این حوضه در زون ساختاری سبزوار و در بالای گسل درونه واقع شده است و واحدهای سنگی منطقه شامل افیولیت ملانژهای کرتاسه پسین ، سنگ آهک ائوسن، ماسه سنگ، شیل و مارن و ژیپس الیگومیوسن و کنگلومرا پلیوسن است. به منظور بررسی تغییرات ان...

بررسی تغییرات طولی اندازه ذرات و ترکیب رسوبات در رودخانه بقیع (شمال غرب نیشابور)

حوضه آبریز ماروسک با مساحتی برابر87/131 کیلومتر مربع در شمال غرب شهرستان نیشابور قرار دارد. رودخانه بقیع به عنوان یکی از شاخه‌های اصلی این حوضه آبریز با طولی معادل 1/20 کیلومتر مورد مطالعه قرار گرفته است. جهت انجام مطالعات رسوب شناسی تعداد 32 نمونه رسوب از وسط کانال فعال رودخانه برداشت شده است که پس از خشک شدن توسط روش غربال خشک جهت دانه‌بندی مورد آزمایش قرار گرفته است. پس از دانه‌بندی نمونه‌ها...

full text

بررسی تغییرات طولی اندازه ذرات و ترکیب رسوبات در رودخانه بقیع (شمال غرب نیشابور)

حوضه آبریز ماروسک با مساحتی برابر87/131 کیلومتر مربع در شمال غرب شهرستان نیشابور قرار دارد. رودخانه بقیع به عنوان یکی از شاخه های اصلی این حوضه آبریز با طولی معادل 1/20 کیلومتر مورد مطالعه قرار گرفته است. جهت انجام مطالعات رسوب شناسی تعداد 32 نمونه رسوب از وسط کانال فعال رودخانه برداشت شده است که پس از خشک شدن توسط روش غربال خشک جهت دانه بندی مورد آزمایش قرار گرفته است. پس از دانه بندی نمونه ها...

full text

چینه‌نگاری سنگی، ریز رخساره‌ها و محیط رسوبی سازند جهرم غرب و شمال غرب بندرعباس در جنوب ایران

سازند جهرم یکی از سازندهای مخزنی مهم درحوضه زاگرس است. در این پژوهش سازند جهرم در ناحیه غرب- ‌شمال‌غرب بندرعباس مورد بررسی قرار گرفته است. سازند جهرم در ناحیه مورد مطالعه (تاقدیس انگورو) m 341 ضخامت دارد. پس از مطالعات فسیل‌شناسی مشخص شد از این ضخامت، m 167 مربوط به نهشته‌های ائوسن پایینی و میانی سازند جهرم و m 174 ضخامت مربوط به نهشته‌های بخش ائوسن بالایی از نهشته‌های سازند جهرم می‌باشد. مرز ز...

full text

بررسی رخساره های رسوبی و الگوی برانبارش رسوبات در رودخانه مولید (جنوب شرق قاین)

حوضه آبریز رودخانه مولید در جنوب شرقی شهرستان قاین، استان خراسان جنوبی واقع شده است. در این مطالعه، بررسی اختصاصات رسوب شناسی (شامل مطالعات بافتی، رخساره های رسوبی، عناصر ساختاری و سبک کانال رودخانه بر اساس رسوبات رخنمون یافته در دیواره کانال) و هیدرولوژیکی دیرینه (با استفاده از حداکثر اندازه قطعات و ضخامت دسته طبقات مورب در هر رخساره رسوبی گراولی) رودخانه مولید صورت گرفته است. آنالیز اندازه دا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 31  issue 2

pages  1- 20

publication date 2015-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023