رابطه شیوه‌های فرزندپروری والدین بر مسئولیت‌پذیری دانش‌آموزان دبیرستان‌های شهرستان مهر، سال 1395-1394

زمینه و هدف: ﺧﺎﻧﻮاده دارای ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎی ﻣﻬﻤﯽ، ازجمله ﺑﺎزﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ، ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﻋﺎﻃﻔﯽ، ﺳﻼﻣﺖ رواﻧﯽ، ارﺗﻘﺎی ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺗﺤﻤﻞ و ﻣﺪارا، ﻧﻘﺶ ﺳـﺎزﻧﺪه در ﺗـﺄﻣﯿﻦ یک‌پارچگی اﺟﺘﻤـﺎﻋﯽ از طریق جامعه‌پذیری، ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻓﺮزﻧﺪان، اراﺋﻪ اﻟﮕﻮﻫﺎ و ﻫﻨﺠﺎرﻫﺎی اﺧﻼﻗـﯽ و رﻓﺘـﺎری می‌باشد. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر شیوه‌های فرزندپروری بر مسئولیت‌پذیری دانش‌آموزان دبیرستان‌های شهرستان مهر صورت گرفت. روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی (از نوع همبستگی) بر روی 200 نفر از دانش‌آموزان دبیرستان‌های شهر‌ستان مهر (100دختر و 100 پسر) در سال تحصیلی 1395-1394انجام شد. دانش‌آموزان به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی انتخاب شدند. برای سنجش مسئولیت‌پذیری از مقیاس مسئولیت‌پذیریHarrison-Goff  و برای سنجش شیوه‌های فرزندپروری از مقیاس Baumrind (سال 1973) استفاده‌ گردید. پایایی پرسشنامه سنجش مسئولیت‌پذیری در مقیاس کلی، 76/0 و فرزندپروری Baumrind در مقیاس کلی، 90/0 به دست آمد و روایی محتوایی پرسشنامه‌ها مورد تأیید قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از آمار استنباطی همبستگی، رگرسیون چندگانه به روش همزمان و تی مستقل تحلیل شدند. یافته‌ها: شیوه‌های فرزندپروری والدین قادر به پیش‌بینی مسئولیت‌پذیری فرزندان بود، همچنین نتایج رگرسیون چندگانه به شیوه همزمان نشان داد از بین سه شیوه فرزندپروری؛ شیوه‌های اقتدار منطقی و استبدادی والدین قادر به پیش‌بینی مسئولیت‌پذیری فرزندان است و شیوه آزادگذاری والدین در پیش‌بینی مسئولیت‌پذیری فرزندان، قدرت پیش‌بینی‌کنندگی بسیار کمی دارد. نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد شیوه‌های فرزندپروری والدین بر مسئولیت‌پذیری دانش‌آموزان دبیرستانی می‌تواند اثربخش باشد و از بین سه شیوه فرزند‌پروری؛ شیوه‌ اقتدار منطقی والدین تأثیر مثبت بیشتری بر مسئولیت‌پذیری فرزندان دارد و درمقابل، شیوه‌ استبدادی والدین، تأثیر منفی بر میزان مسئولیت‌پذیری فرزندان می‌گذارد.