رابطه برخی صفات زراعی مؤثر بر عملکرد دانه لاین‌های نوترکیب گندم نان در شرایط تنش شوری

شوری خاک یکی از تنش­های غیرزنده محیطی و یک مشکل عمده برای تولید محصول مناسب در گندم می­باشد. به منظور آگاهی از روابط صفات زراعی و عملکرد دانه گندم در شرایط تنش شوری و تعیین صفات اثرگذار بر میزان عملکرد و تحمل به شوری، ضرایب همبستگی صفات مختلف و تجزیه ضرایب مسیر مربوط به عملکرد دانه گندم در شرایط تنش شوری مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور تعداد 322 لاین اینبرد نوترکیب گندم حاصل از تلاقی ارقام روشن و فلات به همراه والدین در قالب طرح لاتیس ساده 18 ً× 18 با دو تکرار ارزیابی شدند. آزمایش در سال زراعی 92-1391 در مزرعه شور اختیار آباد کرمان با شوری 12 دسی­زیمنس بر متر انجام شد. نتایج ضرایب همبستگی ساده فنوتیپی مشخص کرد که بین عملکرد دانه و اکثر صفات مورد مطالعه همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد. وزن کل سنبله بیشترین همبستگی مثبت و معنی­دار را با عملکرد دانه داشت. تجزیه رگرسیون چندگانه به روش گام به گام نشان داد که در تنش شوری، وزن کل سنبله در بوته، شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک وتعداد پنجه بارور مهمترین صفات مؤثر بر عملکرد دانه بودند. تجزیه علیت نشان داد که عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت اثر مستقیم بالایی برعملکرد دانه داشتند. لاین شماره 56 که دارای عملکرد بیشتری نسبت به ارقام روشن و فلات و سایر لاین ها بود، به عنوان برترین ژنوتیپ در شرایط مورد مطالعه انتخاب شد.