ذی شعور بودن جمادات در حکمت متعالیه
Authors
Abstract:
یکی از مسائلی که در میان فلاسفه و عرفا مطرح میشود، علم و شعور موجودات مادی است. همۀ فیلسوفان معتقدند انسان موجودی مدرِک است، اما در اینکه مادیات نیز از چنین ادراکی برخوردار باشند، اتفاق نظر وجود ندارد. برخی از فلاسفه معتقدند اجسام بهخاطر مادی بودنشان، از یکدیگر غایبند و این غیبت بهمعنای نداشتن علم و ادراک به خود و به دیگران است. اما برخی دیگر، همچون ملاصدرا، معتقدند همۀ موجودات صاحب شعورند. عمده دلیل این گروه این است که چون علم و وجود مساوق یکدیگرند، پس هر موجودی از آن جهت که موجود است، عالم و شاعر است. در این نوشتار تلاش شده تفاوت فلسفۀ ملاصدرا با فیلسوفان پیش از او در اینباره روشن شود. مهمترین تفاوت این است که در اندیشۀ ملاصدرا وجود اصیل است و اصالت وجود هر گونه تفاوت ماهوی بین موجودات را رد میکند. او برخلاف فیلسوفان پیشین، موجودات را به بسیط و مرکب، مادی و مجرد، زنده و غیر زنده، مجرد و مادی، حضوری و حصولی، بسیط و مرکب و... تقسیم نمیکند، لذا تفاوت ماهوی بین موجودات وجود ندارد، بلکه آنچه ترسیمکنندۀ اختلاف بین موجودات است، اختلاف تشکیکی آنها در وجود است. نتیجه اینکه، وجود و صفات وجودی مساوقند و وجودات مادی نیز بهواسطۀ برخورداری از وجود، مرتبهای از علم را در خود دارند.
similar resources
شعور موجودات بر طبق حکمت متعالیه
این نوشته به بررسی سریان علم در اشیای مادی و لواحقش می پردازد و در این راستا نخست دلالت های قرآنی ،شواهد روایی و نظریه های عرفانی را مورد برررسی قرار می دهد.از مباحث مهم این تحقیق ،اثبات علم جمادات بر اساس اندیشه های ابن سینا است که برای این منظور ،از مبانی ای نظیر عشق ساری و علت غایی سخن به میان آمده و نقاط مشترک دیدگاه صدرا و سینادر اب علم مادیات مورد توجه قرار گرفته است.نح.ه علم و شعور در ما...
تأویل هنجارمحور در حکمت متعالیه
تأویل در حوزة معرفتشناسی دینی، کلامی، فلسفی و عرفانی از واژههای پرکاربرد و پرتأثیر است. حکمای متعالی و عرفای محقق قلمرو تأویل را به حوزة هستیشناسی نیز مرتبط دانسته و سرچشمة تأویل در حوزة الفاظ و مفاهیم را در این مبدأ مستقر دیدهاند. بیان ربط این دو حوزه از اهداف مهم حکمای متعالی در تفسیر متون دینی است که پیشاپیش سبب زدودن شبهات نیز میشود. برجستهسازی مقصود و همگرایی این دانایان در منظور از ...
full textسرشت سیاست در حکمت متعالیه
چکیده بیان مفهوم و سرشت سیاست از وظایف مهم فلسفة سیاسی است و بدون فهم این موضوع نمیتوان از دیگر مباحث فلسفة سیاسی سخن به میان آورد. این مفهوم از دیدگاه حکمای حکمت متعالیه بحث شده است و یکی از مؤثرترین فلسفههای شناختهشده در ایران است که فلسفة وجودی انقلاب اسلامی قرار گرفت. به گونهای که بیشترین تعامل را با جامعة سیاسی ایران و رخدادها و تحولات آن برقرار کرد. تلاش شده است تا دربارة مفهوم سیاست...
full textبایستههای عقلانیت در حکمت متعالیه
عقلانیت و خردورزی، برجستهترین فعل و شاخصة فصل اخیر انسانیت است، که مکتبهای مختلف فکری و فلسفی برترین و ماندگارترین اعتبار خود را در قوت انتساب به آن میبیند. این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که: حکمت متعالیه بهعنوان عالیترین نماد عقلانیت شیعی، شرایط اساسی درستاندیشی و خردورزی حکیمانه را چگونه ترسیم کرده است و بر چه عناصری استوار میکند؟ و خردورزان را برای نیل به حقیقت و گشودن افقهای ...
full textروششناسی شناخت در حکمت متعالیه
روششناسی شناخت در حکمت متعالیه شناخت و معرفت از مقولههایی است که همه حکما و فلاسفه در مورد آن به بحث و تحقیق میپردازند، آنچه مهم و هدف اصلی است بررسی روش های رسیدن به شناخت و منابع آن است که تحت عنوان روش شناسی شناخت یاد می شود ،در روش شناسی شناخت باید به منابع اصلی فیلسوف در رسیدن به شناخت توجه کرد.ملاصدرا روش و متد کاملا جدید و تازه ای دارد و اینکه هیچ یک از روش های قبل خود را اعم ا...
full textMy Resources
Journal title
volume 7 issue 1
pages 11- 26
publication date 2018-11-22
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023