دینداری و تأثیر آن در سرمایة اجتماعی خانواده (مورد مطالعه: خانواده‌های ساکن شهر قم)

پژوهش حاضر در پی بررسی تأثیر دینداری در سرمایة اجتماعی خانواده‌های ساکن شهر قم است. تحقیق از نوع کاربردی است که به روش اسنادی و پیمایشی انجام گرفته است. جامعة آماری، خانواده‌های ساکن قم به تعداد 160565 خانوار بوده است. حجم نمونة انتخابی بر اساس فرمول کوکران 376 خانوار به دست آمد. در نهایت، 400 خانوار با روش خوشه‌ای از چهار منطقة شهر قم انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش با به‌‎کارگیری پرسشنامة محقق‌ساخته جمع‌آوری شد. میزان آلفای کل سؤال‌های پرسشنامه 72/0 به دست آمد که نشان‌دهندة ثبات و قابلیت اعتماد ابزار تحقیق است. نتایج تحقیق نشان داد سرمایة اجتماعی 5/65 درصد از خانواده‌ها بالا، 33 درصد متوسط و 5/0 درصد پایین بوده است. متغیرهای مستقل، دین‌داری، و پایگاه اجتماعی - اقتصادی در سرمایة اجتماعی خانواده تأثیر زیادی داشتند. فراز­ و فرود سرمایة اجتماعی در خانواده بیشتر متأثر از عوامل برون­خانوادگی و اجتماعی است، زیرا تغییرات اجتماعی و محیطی بر ساخت‌های کوچکتر، از جمله خانواده مؤثر بوده­اند. برای جلوگیری از کاهش سرمایة اجتماعی خانواده، نقش مراکز و نهادهای دینی و هیئت­های مذهبی، دوستان و الگوهای انتخابی و مذهبی اهمیت دارد.