درآمدهای مالیاتی و مخارج دولت در ایران (1391-1355)

چکیده برای حل مشکل کسری بودجه، برخی از اقتصاددانان کاهش مخارج دولت را پیشنهاد می‌کنند حال آن‌که بعضی دیگر افزایش یا کاهش مالیات‌ها را مؤثر می‌‌دانند. در این مقاله رابطه علیت کوتاه‌مدت و بلند‌مدت بین متغیر‌های مخارج دولتی و درآمد مالیاتی در ایران طی دوره‌ زمانی 1391-1355 مورد آزمون قرار گرفته است. بدین منظور با استفاده از داده‌های سالیانه، رابطه علیت گرنجری بین متغیرهای فوق بررسی شده است. ضمنا در صورت وجود رابطه بلند‌مدت بین متغیرها با استفاده از الگوی خود بازگشتی با وقفه‌های توزیعی، یک مدل تصحیح خطا نیز برآورد می‌شود. با توجه به نتایج آزمون والد و علی گرنجر، در کوتاه‌مدت رابطه علّی یک طرفه میان متغیر‌ها برقرار است. به عبارتی در کوتاه‌مدت، تغییر در مخارج دولت منجر به ایجاد تغییر در درآمدهای مالیاتی می‌گردد که منطبق با نظریه بوکانن و واگنر است. آزمون یوهانسن نیز وجود یک بردار همجمعی غیر صفر را تأیید می‌کند که نشان‌دهنده ارتباط تعادلی بلند‌مدت بین متغیرهای مورد نظر است. هم‌چنین با استفاده از الگوی تصحیح خطای چند متغیره، علیت بلند-مدت یک طرفه از سمت درآمد مالیاتی به مخارج دولتی تأیید شده است که منطبق با نظریه فریدمن است. در این مقاله، سیاست‌های پیشنهادی نیز مورد بررسی قرار گرفته است.