خوانش فلسفی گزیدۀ متون داستانی کلاسیک فارسی متناسب با اهداف برنامۀ فلسفه برای کودکان (گلستان سعدی، بوستان سعدی، مثنوی معنوی، کلیله ‌‌و دمنه)

Authors

  • سعید ناجی سعید ناجی استادیار گروه فلسفه برای کودکان و نوجوانان، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
  • منظر سلطانی دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه خوارزمی
Abstract:

در این پژوهش به خوانش و بررسی چهار اثر برگزیدۀ تعلیمی از متون داستانی کلاسیک فارسی، یعنی کلیله و دمنه، مثنوی معنوی، گلستان و بوستان، در جهت همخوانی آن‌ها با ویژگی‌ها و اهداف داستاهای فکری در برنامۀ فلسفه برای کودکان پرداخته شده است. در این پژوهش، از روش تحلیل محتوایی و قیاسی استفاده شده و با ذکر مقدمه‌‌ای در باب غنای داستانی گنجینۀ ادبیات فارسی و بررسی ویژگی‌های اساسی داستان‌های فلسفی، طبق اصول مطرح‌شده توسط سردمدارن این جریان، متیو لیپمن و فیلیپ کم و آن مارگارت شارپ، چهار معیار اصلی برای داستان‌های فلسفی تدوین شد که عبارت‌اند از 1. محتوای فلسفی، 2. مهارت‌های فکری، 3. کندوکاوپذیری، 4. شیوۀ پایان‌بندی. براساس این چهار معیار اساسی، حدود 98 داستان متناسب با اهداف برنامۀ فلسفه برای کودکان گزینش شد. نتایج حاصل از این بررسی نشان می‌دهد که در متون داستانی مذکور داستان‌هایی متناسب با اهداف داستان‌های فلسفی یافت می‌شوند که حداقل یک مفهوم فلسفی را دربر داشته باشند و به‌لحاظ سایر ویژگی‌ها (مهارت‌های فکری و کندوکاو‌پذیری و شیوۀ پایان‌بندی) برحسب شاخص‌های مدون در متن، در حد متوسط، با اهداف داستان‌های فلسفی تناسب داشته باشند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

خوانش فلسفی گزیدۀ متون داستانی کلاسیک فارسی متناسب با اهداف برنامۀ فلسفه برای کودکان (گلستان سعدی، بوستان سعدی، مثنوی معنوی، کلیله و دمنه)

در این پژوهش به خوانش و بررسی چهار اثر برگزیدۀ تعلیمی از متون داستانی کلاسیک فارسی، یعنی کلیله و دمنه، مثنوی معنوی، گلستان و بوستان، در جهت همخوانی آن ها با ویژگی ها و اهداف داستاهای فکری در برنامۀ فلسفه برای کودکان پرداخته شده است. در این پژوهش، از روش تحلیل محتوایی و قیاسی استفاده شده و با ذکر مقدمه ای در باب غنای داستانی گنجینۀ ادبیات فارسی و بررسی ویژگی های اساسی داستان های فلسفی، طبق اصول ...

full text

تعلیم الگوی حکومت در کلیله و دمنه و گلستان سعدی

نویسندگان کتاب‌های «کلیله و دمنه» و «گلستان» سعدی، هر یک به گونه‌ای در طرح مسألة حکومت و ضرورت تشکیل دولت‌های سیاسی تأکید ورزیده‌اند. در هر دو اثر مذکور، مسألة آیین کشورداری، حکومت، شیوه و راه‌های آن قابل بررسی است. رعایت ِاصول و موازین اخلاقی در کشورداری هم چون عدالت، رعیت‌پروری و امثال آن، پیوندی استوار با شیوة شخصی شاهان دارد و حتی این امر در منابع تاریخی ایران نیز نمود فراوانی دارد. «کلیله ...

full text

تعلیم الگوی حکومت در کلیله و دمنه و گلستان سعدی

نویسندگان کتاب‌های «کلیله و دمنه» و «گلستان» سعدی، هر یک به گونه‌ای در طرح مسألة حکومت و ضرورت تشکیل دولت‌های سیاسی تأکید ورزیده‌اند. در هر دو اثر مذکور، مسألة آیین کشورداری، حکومت، شیوه و راه‌های آن قابل بررسی است. رعایت ِاصول و موازین اخلاقی در کشورداری هم چون عدالت، رعیت‌پروری و امثال آن، پیوندی استوار با شیوة شخصی شاهان دارد و حتی این امر در منابع تاریخی ایران نیز نمود فراوانی دارد. «کلیله ...

full text

فلسفه برای کودکان (P4c): مضامین فلسفی در داستان‌های متون کلاسیک ادب فارسی

هدف از پژوهش حاضر بررسی مضامین فلسفی داستان¬های متون کلاسیک ادب فارسی به قصد استفاده در برنامه فلسفه برای کودکان است که با روش پژوهش فلسفی و استنتاج منطقی انجام شده است. برای این منظور نخست به برنامه فلسفه برای کودکان از منظر لیپمن و چگونگی توسعه آن و نیز توفیق لیپمن در گسترش برنامه فلسفه برای کودکان و پیدایش رویکردهای مختلف پرداخته شد، آنگاه نشان داده شد هر کدام از رویکردها به فلسفه برای کودکا...

full text

سفارشهای اقتصادی سعدی در بوستان و گلستان

بوستان و گلستان سعدی یک دورۀ کامل از حکمت عملی و سرشار از سفارشهای تعلیمی در زمینه­های گوناگون و از جمله اقتصاد است. سعدی نظرات متعددی در زمینة معیشت، کار و قناعت و دیگر مسائل مادی و اقتصادی زندگی دارد که بررسی این نظرات و به کارگیری آنها در زندگی، می­تواند راهگشای بسیاری از مسائل اقتصادی روز جامعه باشد. بنابراین در این مقاله نگارند­گان می­کوشند با استخراج ابیات و حکایات مربوط به مسائل...

full text

سفارشهای اقتصادی سعدی در بوستان و گلستان

بوستان و گلستان سعدی یک دورۀ کامل از حکمت عملی و سرشار از سفارشهای تعلیمی در زمینه­های گوناگون و از جمله اقتصاد است. سعدی نظرات متعددی در زمینة معیشت، کار و قناعت و دیگر مسائل مادی و اقتصادی زندگی دارد که بررسی این نظرات و به کارگیری آنها در زندگی، می­تواند راهگشای بسیاری از مسائل اقتصادی روز جامعه باشد. بنابراین در این مقاله نگارند­گان می­کوشند با استخراج ابیات و حکایات مربوط به مسائل...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 8

pages  75- 100

publication date 2014-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023