خوانش بیش‌متنی نقش‌مایۀ انار در زیورآلات ایرانی

Authors

  • shaghayegh chitsaz گروه آموزشی پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا س
  • بهمن نامور مطلق هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی. معاون پ‍وهشیخانه هنرمندان.مدرس دانشگاه های تبریز و اصفهان
Abstract:

بیان مسئله: تقلید و الهام از آثار هنری گذشتگان، در شکل‌گیری اثری نو و خلاقانه قدمتی طولانی دارد. زیورآلات نیز به عنوان یکی از هنرهای غنی ایران‌زمین، از این قاعده مستثنی نیست. زیورآلات فارغ از مفهوم سرمایه‌ای، همواره ابزاری برای بازتاب هویت فرهنگی جوامع است و نقشی بارز در مراسم آیینی یک جامعه، باورهای مردم در گذشته و شناخت اندیشه‌های آنان ایفا می‌کند. در جستار حاضر با توجه به اهمیت نقش‌مایۀ انار در فرهنگ ایران‌زمین، تکرار این نقش‌مایه در متن زیورآلات باستانی ادوار مختلف و رجعت به این نقش‌مایه در زیورآلات معاصر، آرایۀ پرکاربرد انار انتخاب شده است.هدف: هدف از این پژوهش، مطالعه و بررسی چگونگی ارتباط فرم‌های بازنمایی‌شدۀ انار، در زیورآلات معاصر و پیش‌متن‌های برگرفته آنها در زیورآلات باستانی است. جستار حاضر در راستای پاسخ به این سؤال است که ارتباط زیورآلات معاصر با پیش‌متن‌های خود چگونه تبیین می‌شود؟ در فرآیند اقتباس این آثار از زیورآلات باستانی ملهم از نقش‌مایه انار چه تغییراتی صورت گرفته است؟روش تحقیق: این پژوهش با هدف بنیادی به شیوۀ توصیفی– تحلیل و تطبیقی است که با روش ترامتنیت و رویکرد بیش‌متنی صورت گرفته است.نتیجه‌گیری: در جمع‌بندی نتایج این پژوهش چنین به نظر می‌رسد، هنرمندان معاصر با حفظ ماهیت انار با تغییرات فرمی، برهم‌زدن تقارن، استفاده از فضاهای منفی و مثبت، ترکیب رسانه‌های مختلف با زیورآلات، به بازنمایی فرم انار در پیکرۀ زیورآلات معاصر مبادرت ورزیده‌اند. ارتباط میان متن‌های پیشین و پسین در زیورآلات با گستره‌های متفاوت برگرفتگی، صراحت و اشتقاق در هردو دستۀ تغییری و تقلیدی به وقوع پیوسته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

خوانش صدرایی در احیای آثار حکمای ایرانی

طرح احیای آثار حکمای ایرانی، ایده ای بود که روح آن را هانری کربن در برخی اساتید معاصر دمید. استاد آشتیانی نیز تحت تأثیر همین نگاه به تحقیق در کتب و رسائل بسیاری از حکمای چهار قرن اخیر پرداخت و مجموعهٔ چهارجلدی منتخباتی از آثار حکمای الهی ایران را تألیف کرد. او علی رغم درخواست کربن، مبتنی بر تصحیح و چاپ بی کم وکاست آثار فیلسوفان شامخ ـ آن چنان که کربن با کمک سید حسین نصر در گردآوری مجموعه مصنفات ...

full text

بررسی شگردهای خوانش انتقادی در کتاب های تصویری داستانی ایرانی

چکیده نابرابری قدرتِ آفرینندگان آثار ادبی ویژه‌ی کودکان و نوجوانان با مخاطبان خود از یک سو و پذیرش ناگزیری آغشته‌بودن متن‌های کودکان و نوجوانان به ایدئولوژی ازسوی دیگر، منتقدان و نظریه‌پردازان ادبیات کودک را به این بحث کشانده است که باید خوانندگان کم‌سال را از حضور و چگونگی حضور ایدئولوژی در متن آگاه کرد تا خواننده به‌جای پذیرش یک‌سویه به خواننده‌ی کنشگر متن تبدیل شود و بدین وسیله، خود را ...

full text

خوانش انتزاعی مردان و خوانش انضمامی زنان مطالعه کانونی گروه‌های مخاطبان از برخی عکس های ایرانی

ادراک مخاطب از اثر، اوج کنش ارتباطی مخاطب در سیستم هنر است که طی آن مخاطب با ارزیابی اثر، به فهم آن نائل می­شود. مخاطب در کوشش برای ساختن مفهومی منسجم از اثر، عناصری از اثر را انتخاب می­کند و در کل‌هایی منسجم مانند ارائه­ی روایت از اثر، سازمان می­دهد. پیش­فرض­های ادراک که محصول تجربه­ی زیسته و مشخصه­های اجتماعی مانند جنسیت و تحصیلات هستند؛ چارچوبی پدید می­آورند که مطالب بعدی در آن تفسیر می‌شوند...

full text

استحالۀ نقش‌مایه‌های تصویری ـ دیداری به نقش‌مایه‌های نوشتاری با نگاهی به هنر زیورآلات معاصر ایرانی

زیورآلات معاصر در جایگاه هنر عینی و کاربردی، در پیکره خود علاوه‌بر نقش­مایه­های تصویری، دربرگیرنده نقش­مایه­های نوشتاری است، چنان‌که پیکره زیورآلات به‌مثابۀ بوم نقاشی به بازتاب روایت­های کلامی می‌پردازد. نقش‌مایه ﺷﺪن ﻧﻮﺷﺘﺎر به دنبال استفاده از ﻧﻘﻮش ﺳﻨﺘﯽ ﻫﻨﺮ اﯾﺮان و ﺑﻬﺮهﮔﯿﺮی از ﻋﻨﺎﺻﺮی از ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻋﺎمة اﯾﺮاﻧﯽ و تایپوگرافی ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺮﺧﯽ از طراحان زیورآلات معاصر ایرانی با تأکید فراوانی در دهه‌های اخیر مور...

full text

چرخش گفتمانی و خوانش های ایرانی قیام خیابانی

چکیده: رابطه شرایط تاریخی، متن و خواننده به دلایل متعدد دچار پیچیدگی است. این پیچیدگی اجازه نمی دهد فرد در مواجهه با متن آن را به راحتی خوانده و فهم کند. یکی از عوامل تاثیر گذار در این پیچیدگی، مساله چرخش های گفتمانی درفرایند تاریخی است. در این مقاله با تحلیل روایت های قیام شیخ محمد خیابانی در صدد هستیم تا تاثیرچرخش گفتمانی را از خیزش در سال1299 تا سقوط سلسله پهلوی در قالب دو خوانش مسلط گفتمان ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 16  issue 77

pages  43- 58

publication date 2019-10-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023