خوانش اسطوره‏گرای تمنّای جاودانگی در سروده‏های عبدالوهاب البیّاتی

author

  • کلثوم صدیقی استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه فردوسی مشهد
Abstract:

تمنّای جاودانگی از دیرباز، در رویکرد فرجام‏نگر اندیشه‏ی بشری، ناب‏ترین، دلنشین‏ترین و شاید، غم‏انگیزترین ترانه‏ای بوده است که در ادوار مختلف تاریخ، بن‏مایه و عصاره‏ی برجسته‏ترین غزلواره‏های آفرینش را در ذهن نوع بشر برساخته است و پرداختن بدین مفهوم نه تنها در دوران معاصر در ادبیات مشرق عربی و بویژه نزد سرایندگان مکتب تمّوز، امری دلکش و گریزناپذیر می‏نماید بلکه از گاهِ سرودن اسطوره‏ی گیلگَمش و جستجوی گیاه جاودانگی نیز مطرح بوده است تا روایت آرمان بازگشت جاودانه‏ی انسان در ادیان خداباور و تا اندیشه‏ی عین الحیاة و چشمه‏ی آب زندگانی... در این نوشتار، پدیدآور بر آن است تا بر بنیاد نقد اسطوره‏گرا به خوانش موردپژوهانه‏ی آن دسته از مرگ-‏ نگاره‏های عبدالوهاب البیّاتی دست یازد که در نای هستی، نوای جاودانگی و بازگشت را زمزمه می‏کنند و از ژرفای هستی مرگ‏آلودشان، حضور عشتار و بازگشتِ جان هستی را به جسم خزان‏زده‏ی خاک و ساکنان غریبش نوید می‏دهند؛ در این راستا نمود تمنای جاودانگی در سروده‏های بیّاتی بر بنیاد برجسته‏ترین الگوهای ایزدبانوی گیاهیِ اسطوره‏ی کهن باززایی در میان‏رودان/ عراق کنونی در جستار حاضر مورد بررسی قرار خواهد گرفت. برآیند فرجامین این جستار نشان می‏دهد که از میان سرایندگان مطرح کننده‏ی مفاهیم رستاخیزی در ادبیات معاصر عربی، بیاتی،‌ برجسته ترین شاعری بوده است که این مفهوم را مطرح نموده است از آن رو که وی در چکامه‏های رستاخیزی خویش، تنها تداعی‎‏گر اساطیر کهن نیست بلکه ‌آفرینشگر اساطیری دیگرگونه در عصر جدید است.   «مقاله‌ی حاضر مستخرج از طرح پژوهشی نگارنده به شماره 27826 مصوب دانشگاه فردوسی مشهد می‌باشد».

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

رمزوارگی «شهرزاد» در شعر عبدالوهاب البیاتی

شهرزاد برخاسته از جهان فسون و فسانۀ هزار و یک شب، در وادی ادبیات معاصر عرب قدم گذارده و ادیبان عرب از شهرزاد همچون نمادی کارا در آثار خود بهره گرفتند. عبدالوهاب البیاتی از جمله شاعرانی است که در حوزۀ کاربست چهره‌های اساطیری - تاریخی در شعر نو پیشگام است و شهرزاد از چهره‌هایی است که او از رمزواره‌گی‌اش بهره می‌گیرد تا از چنبرۀ سنت‌های نادرست بر زندگی زن در جامعۀ سنت‌گرای خود انتقاد کند و مرثیه‌ا...

full text

شخصیت‌های ایرانی در دیوان عبدالوهاب البیاتی

چکیده: شاعر معاصر عرب از میراث اسلامی و خصوصاً ایرانی بهره برده است؛ برای نمونه، عبدالوهاب بیاتی شخصیت­های تاریخی ایرانی را شاعرانه در شعر خویش آورده است. بیاتی این شخصیت­ها را به­گونه­ای موفقیت­آمیز برای دلالت بر مفاهیم روحی و انسانی عامی چون شناخت و عشق و اصلاح­طلبی و انقلاب و سفر و دگرگونی به­کار برده است. بازتاب این شخصیت­ها در شعر وی هم­نوا و متناسب با چهره­ای است که از هر یک از آن­ها در ...

full text

نگاهی به زندگی و شعر عبدالوهاب البیاتی

عبدالوهاب البیاتی شاعر نامدار معاصر عراقی، پرچمدار شعر نو و پیشگام در تحولساختار شکل و مضمون شعر نو در جهان عرب به شمار می رود . در این مقاله تلاش شدهاست تا مهمترین فرازهای زندگی و مراحل و تکنیک های شعری او مورد نقد و بررسی قرارگیرد . البیاتی شاعری جنجال برانگیر بود، او شعر خود را به عنوان شاعری رمانتیک شروعکرد و سپس مرحله رئالیسم سوسیالیسم را پشت سر گذاشت، و در گذار از مرحله سمبلیسمسرانجام به ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 10

pages  167- 201

publication date 2016-05-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023