خرابات از حقیقت تا مجاز

Authors

  • جواد صدیقی لیقوان دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه حکیم سبزواری
  • علی دهقان استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد تبریز- ایران
  • مسلم رجبی دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه حکیم سبزواری
Abstract:

خرابات در ادبیات فارسی هم به معنی حقیقی و منفی، به میکده و محل فسق و فجور و هم به معنی مجازی و مثبت، به جایگاه پاکبازی و فناگاه عاشقان و عارفان دلالت می­کند. شاعران زبان فارسی در قلمرو این واژه  مضامینی بکر آفریده­اند. گرد آمدن  معانی متناقض در این واژه و در عین حال بسامد بالای کاربرد و تبدیل آن به اصطلاح کلیدی و مهم در متون ادبی و عرفانی، سبب شده جایگاه درخور توجهی پیدا کند. بدین منظور، در این تحقیق ریشه­شناسی و تطور و بار معنایی "خرابات" در متون ادبی و عرفانی مهم بررسی شد. بنابر این مطالعه، واژة خرابات ریشه و خاستگاه­های مختلفی دارد. معنای ساده و منفی آن به مفهوم مثبت عرفانی تطور یافته است و به مکان براندازی نام و ننگ، محل تزکیه درون و رهایی از خرافات و طامات و رسیدن به مقام فنای فی الله تبدیل شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

حسابداری دوطرفه از دیدگاه لیتلتون، حقیقت یا مجاز

از لحاظ تاریخی، بسیاری از جمله چارلز لیتلتون معتقدند که دفترداری دوطرفه در حدود قرن سیزدهم میلادی در ایتالیا رواج یافته است. بسیاری لوکا پاچیولی را به عنوان مبدع این سیستم می دانند. لیتلتون هفت مورد را تحت عنوان پیش شرط های حسابداری دوطرفه بیان کرده است،او معتقد است که این هفت پیش شرط تا قبل از قرن سیزدهم میلادی در هیچ زمانی و در هیچ کشوری یکجا جمع نشده بودند . هدف اصلی پژوهش حاضر پاسخ به این س...

full text

صفات خداوند بین حقیقت و مجاز از منظر تفسیر کلامی

سرآغاز دین، معرفت خداوند است که اوصافش به کامل‌ترین شیوه در قرآن بیان شده است. قرآن نیز به عنوان اصلی‌ترین منبع معرفت‌شناختی دینی، مورد قبول همة مسلمانان است. تلاش برای بدست ­دادن قواعد و ضوابط تفسیر کلام خداوند، سبب تدوین علوم ادبی در زبان عربی گردید؛ و مفسران،  این علوم را اساس و مبنای تفسیر آیات قرآن قرار دادند. مکاتب کلامی و متکلمان، در مقام اثبات آراء گوناگون، به اصول ادبی استناد کرده و از...

full text

قلب در قرآن و ادبیات عرب: حقیقت یا مجاز؟

قرآن و متون ادبی عرب، نگاهی همه جانبه به قلب و مترادف­هایش دارند. پرسش اساسی این است که آیا مقصود از قلب در این متون، همان قلب موجود در سینه است یا منظور، مغز است و قلب در معنای مجازی به­کار رفته است؟ این مقاله درصدد پاسخ به این پرسش از منظر قرآن کریم و اکتشافات جدید علمی است تا ثابت نماید که لفظ «قلب» در قرآن و ادبیات عرب  نه «مجازی» بل «حقیقی» به کار رفته است. شگفت آن­که دانشمندان در سه دهه ا...

full text

احمد جام، از افسانه تا حقیقت

Among the well known figures of Sufies, the life and the character of Ahmad Jām is more tied by legends and strange anecdotes. Official authors have drawn his figure by uttering the legends and wonderful anecdotes and attributing features to him such as breaking jar, dogmatism and increasing enjoying and prohibited from denying and breaking harp in a way that it was of his favorite and they did...

full text

صفات خداوند بین حقیقت و مجاز از منظر تفسیر کلامی

سرآغاز دین، معرفت خداوند است که اوصافش به کامل ترین شیوه در قرآن بیان شده است. قرآن نیز به عنوان اصلی ترین منبع معرفت شناختی دینی، مورد قبول همة مسلمانان است. تلاش برای بدست ­دادن قواعد و ضوابط تفسیر کلام خداوند، سبب تدوین علوم ادبی در زبان عربی گردید؛ و مفسران،  این علوم را اساس و مبنای تفسیر آیات قرآن قرار دادند. مکاتب کلامی و متکلمان، در مقام اثبات آراء گوناگون، به اصول ادبی استناد کرده و از...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 22

pages  115- 134

publication date 2015-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023