خاستگاه رسوبی و بوم‎شناسی نهشته‎های رودیست‎دار کرتاسه پسین خرم‎آباد حوضه زاگرس

author

  • ایرج مغفوری مقدم دانشیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران
Abstract:

خاستگاه رسوبی و بوم‎شناسی دیرینه بسترهای دارای رودیست خرم‎آباد در سه برش تنگ شبیخون چمسنگر (سازند تاربور) و پیرشمس‎الدین (بخش بالایی سازند امیران) مورد مطالعه قرار گرفته‎اند. برش‎های تنگ شبیخون و چمسنگر مربوط به زیرپهنه زاگرس رورانده و برش پیرشمس‎الدین مربوط به زیر پهنه لرستان هستند. محتویات فسیلی سه برش نشان‎دهنده سن کرتاسه پسین (ماستریختین میانی تا پسین) بوده که معادل زون زیستی Omphalocyclus- Loftusia Assemblage Zone است. مطالعات سنگ‎نگاری روی نهشته‎های کربناته این سه برش نشان می‎دهند که  سازند تاربور و بخش بالایی سازند امیران از 9 ریزرخساره مربوط به سه کمربند دریای باز سد و دریای نیمه‎محصور تشکیل شده‎اند که بر پایه خاستگاه‎های رسوبی معرفی شده برای رودیست‌ها مربوط به دو پهنه همتافت‎های حاشیه شلف باز زاویه کم (سازند تاربور) و همتافت‌های حاشیه حوضه‌های شلف داخلی پیشرونده (بخش بالایی سازند امیران) هستند. احتمالاً گسل سفیدکوه  جدا کننده این دو محیط بوده است. در سازتد تاربور در برش تنگ شبیخون و بخش بالای سازند امیران به علت ورود مواد آواری و بالا رفتن مواد مغذی و ایجاد شرایط یوتروفی، فراوانی روزن‎بران آگلوتین افزایش یافته است. ولی در برش چمسنگر به علت شرایط الیگوتروفیک، روزن‎بران هیالین بیشتر بوده‎اند. انتشار روزن‎بران و جلبک‎ها نشان می‎دهد که همه نهشته‌های سازند تاربور در بخش نورانی، ولی بخش‎هایی از نهشته‌های کربناته سازند امیران در بخش غیر نورانی انباشته شده‎اند.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بازسازی محیط رسوبی نهشته‌های آواری میوسن حوضه رسوبی زاگرس در برش‌های کوه آسکی و هورگان، گستره نیریز، حوضه زاگرس

رسوبات میوسن در گستره نیریز در پهنه برخوردی زاگرس، میان گسل اصلی زاگرس و پهنه افیولیتی زاگرس رخنمون دارند. به منظور مطالعه محیط رسوبی دیرینه این رسوبات، دو برش کوه آسکی و هورگان اندازه‌گیری و نمونه‌برداری شده است. ستبرای این دو برش به ترتیب 424 و 440 متر است و از ماسه‌سنگ، کنگلومرا و مارن سرخ و سبز رنگ تشکیل شده و به‌صورت ناپیوسته میان سازند جهرم و کنگلومرای بختیاری قرار گرفته‌اند. بر پایه مطال...

full text

مولاس‌های نئوژن پسین زاگرس در مرکز فروافتادگی دزفول: رخساره‌ها، محیط‌های رسوبی و عوامل کنترل‌کننده

مولاس‌های زاگرس شامل مجموعه سازندهای گچساران، میشان، آغاجاری و بختیاری هستند که همزمان با رویدادهای تکتونیکی نئوژن در حوضه فورلند زاگرس پدید آمدند. مطالعه یک برش سطحی از سازندهای آغاجاری و بختیاری به ضخامت 3400 متر در مرکز فروافتادگی دزفول به شناسایی 9 رخساره از نوع کنگلومرا (Gt, Gh, Gmm)، ماسه سنگ (St, Sr, Sh, Sp) و مادستون (Fm, Fl) منجر گردید. این مجموعه در یک سیستم آبرفتی متشکل از رودخانه‌ها...

full text

تکامل ساختاری حوضه میوسن پیشین – پلیوسن پسین در ناحیه ساوه، حوضه رسوبی ایران مرکزی

در این مطالعه از خطوط لرزه‌ای، مشاهدات صحرایی و اطلاعات چاه اکتشافی به منظور بازسازی تاریخچه دگرریختی حوضه رسوبی ساوه در اواخر میوسن پیشین تا پلیوسن پسین بهره گرفته شده است. در این دوره زمانی، حدود 9-8 کیلومتر رسوبات سازند قرمز بالایی و واحد کنگلومرایی پلیوسن در محل مرکز حوضه ساوه نهشته شده‌اند. در اواخر میوسن پیشین- اوایل میوسن میانی (؟)، رسوب‌گذاری بخش زیرین سازند قرمز بالایی همزمان با عملکرد...

full text

‌خاک‌های دیرینه (پالئوسل)، انواع و ویژگی‌های آن در سازند شوریجه (ژوراسیک پسین- کرتاسه پیشین)، حوضه رسوبی کپه داغ، شمال شرق ایران

سازند شوریجه (ژوراسیک پسین-کرتاسه پیشین) در نواحی شرقی و جنوب شرقی حوضه رسوبی کپه داغ، شامل رخساره‌های آواری است که به سمت نواحی مرکزی و غربی حوضه، لایه‌های تبخیری و کربناته نیز در توالی رخساره‌ای این سازند مشاهده می‌گردد. علاوه بر رخساره‌های فوق، خاک‌های دیرینه مختلفی نیز در این سازند شناسایی شده که بر اساس برتری نسبی شش فرآیند خاکزایی به سه دسته هیستوسول‌ها (Histosols)، اکسی‌سول‌ها (Oxisols) ...

full text

بررسی و مقایسه رسوبات کرتاسه زیرین در دو حوضه رسوبی کپه داغ و ایران مرکزی

سازندهای تیرگان و سرچشمه به سن آپتین، از واحدهای سنگ‌چینه‌ای کپه داغ هستند که از جهات گوناگون بخصوص ویژگی‌های سنگی و زیستی، به خوبی درخور قیاس با واحدهای سنگ‌آهک اربیتولین‌دار در ایران مرکزی است. شباهت‌های یاد شده سبب شد که در این مقاله، واحدهای یاد شده را در برش مزدوران (کپه داغ) و برش بهارستان (اصفهان) مقایسه نماییم. با مطالعه 71 نمونه سنگی و 57 نمونه شسته شده(واشینگ) از این دو برش به شباهت‌ه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 26  issue 104

pages  173- 186

publication date 2017-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023