خاستگاه آینده‌نگاری و جایگاه آن در سیاستگذاری بخش عمومی

Authors

  • ابراهیم حاجیانی دانشیار، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، تهران، ایران
  • علی اله قنبری دانشجوی دکترای آینده‌پژوهی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول) [email protected]
Abstract:

آینده، نامعین و سرشار از عدم قطعیت‌های عمیق و رویدادها و اتفاق‌های غیرمنتظره و شگفتی‌ساز است. این امر در برنامه­ها و سیاست­های بخش عمومی که دارای حجم، اثر و پیچیدگی بیشتر بوده و افق زمانی بالاتری دارند، از شدت و حساسیت بیشتری نیز برخوردار می­گردد و تلاش سیاستگذاران و برنامه­ریزان همواره بر این است که تا حد ممکن بتوانند در تصمیمات و اقدامات خود، پیش تدبیری­های لازم را برای برخورد با عدم قطعیت­ها و رخدادهای احتمالی صورت دهند. در این میان، آینده‌نگاری به عنوان حوزه­ای که از نظر تبارشناسی خاستگاه تاریخی آن به اتفاقات پس از جنگ دوم جهانی بازگشته، با ترکیب علم و هنر به عنوان تجربه فرارشته­ای عمل کرده و از ترکیب حوزه­های آینده پژوهی، برنامه­ریزی راهبردی و توسعه سیاست شکل یافته است، می­تواند به عنوان ابزاری موثر در دست دولتمردان و سیاستگذاران در زمینه برنامه­ریزی پابرجا، شبکه­سازی و ایجاد تعهد در میان ذینفعان و پابرجایی و موفقیت سیاستها مورد استفاده قرار گیرد. آینده نگاری می­تواند کارکردهای اطلاع رسانی سیاست، مشاوره سیاستی و تسهیل کننده سیاست را بر عهده داشته باشد. همچنین، آینده نگاری می­تواند در مسائل و موضوعات بین­المللی و جهانی نیز به عنوان ابزاری کارآمد مد نظر قرار گیرد و تجربه کشورها و سازمانهای بین المللی موید این موضوع است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

دستورگرائی و سیاستگذاری عمومی؛ تحلیلی بر جایگاه و کارکرد سیاستگذاری عمومی در منظومه حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران

خط‌مشی‌گذاری عمومی به مثابه یکی از مهمترین نمودهای حکمرانی دولت، اعمال اقتدار و تمشیت امور عمومی بر بستر «حکومت قانون» محسوب می‌شود، چرخه سیاستگذاری عمومی از کانون تفکر و تولید سیاست تا ارزیابی و نظارت در ارتباط با حقوق اساسی شکل می‌گیرد و بنابراین جایگاه و کارکرد آن تحت تاثیر ساختار و مبانی نظام حقوقی و سیاسی کشورها  متفاوت خواهد بود. در نظام حقوقی ایران مفهوم «سیاست‌های کلی نظام» قرابت حق...

full text

روش‌شناسی فراترکیب و کاربرد آن در سیاستگذاری عمومی

هدف پژوهش در حوزۀ سیاستگذاری، ارائۀ توصیه‌های علمی و عملیاتی به سیاستگذاران است. پژوهش ‌سیاستی در پی بررسی عوامل مؤثر بر سیاست‌ها و تأثیر سیاست‌ها بر جامعه است و در این زمینه از روش‌های مختلفی بهره می­گیرد. پیچیدگی محیط سیاستگذاری عمومی و ابعاد مختلف مسائل سیاستی ایجاب می‌کند که تحلیل‌گران سیاست، به رویکردهای روش‌شناسی مناسب مجهز باشند. در این میان روش فراترکیب، عصارۀ پژوهش­های انجام‌گرفته در ی...

full text

جایگاه جامعه مدنی و کنشگران غیردولتی در سیاستگذاری عمومی ایران (1392-1384)

جامعه مدنی و کنشگران غیردولتی در عصر جدید از بازیگران مهم صحنه سیاسی و به عنوان یکی از عوامل مؤثر در مدیریت و اداره جامعه نقش مهمی ایفا کرده و همچنین به صورت ابزاری مؤثری برای تأثیرگذاردن بر رفتار و عملکرد دولت به ویژه در عقلانی ساختن قدرت دولتی عمل می‌کنند. تبیین جایگاه جامعه مدنی و کنشگران غیردولتی در سیاستگذاری عمومی دولت نهم و دهم به عنوان هدف این پژوهش مدنظر قرار گرفته است. استدلال اصلی ای...

full text

افکار عمومی و سیاستگذاری عمومی (تاملی نظری)

افکار عمومی یکی از عوامل اصلی تاثیر گذار بر سیاستگذاری عمومی است. جایگاه افکار عمومی بسته به نوع نظام سیاسی، متفاوت است و فرایند سیاستگذاری نیز از ماهیت نظام سیاسی تاثیر می پذیرد. تاثیر گذاری افکار عمومی بر سیاستگذاری عمومی با توجه به ماهیت و شکل نظام سیاسی متفاوت خواهد بود. این مقاله در صدد است این تاثیر گذاری را در فرایند سیاستگذاری عمومی مورد بررسی قرار دهد. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...

full text

در آمدی بر سیاستگذاری عمومی

«درآمدی بر سیاست گذاری عمومی»‘ نخستین بخش از مجموعه مطالبی است که پیرامون تحلیل سیاست گذاری های عمومی ارائه خواهندگشت. در این نوشته سخن از ظهور و ضرورت رشته سیاست گذاری عمومی و نیز موضوع و روش آن به میان آمده و چشم اندازهای نظری و عملی که در قالب های تئوریک و متدیک به وسیله متخصصین این رشته گشوده شده اند مورد بررسی قرار گرفته اند. سنتز ارائه شده به دنبال آشکار نمودن دو خصوصیت اساسی رشته سیاست گ...

full text

اقتصاد رفتاری و سیاستگذاری عمومی

Mainstream economics is based on some assumptions and axioms which enable its theories and models to analyze the surrounding events in the simplest possible form. However, analyzing these assumptions and axioms demonstrates that many of them and their suggested models are baseless in the real world or in terms of the experimental studies. It has made the mainstream economics approach very ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 29  issue شماره 4 (پیاپی 115)

pages  119- 136

publication date 2019-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023