حکمرانی خوب، و حکمرانی مطلوب در تمدن نوین اسلامی

author

Abstract:

حکمرانی خوب ایده‌ای است که به‌دنبال ناکارآمدی سازوکارهای پیشین توسعه مطرح شد. درواقع، این ایده به‌دنبال آن است که دولت‌ها و به‌طورکلی ساختار اداری و سیاسی را به‌سمتی هدایت کند که کمترین فساد و آسیب‌های درونی ـ‌که معمولاً باعث تضعیف دستگاه‌های مدیریتی و سیاسی می‌شودـ بروز کند. این ایده با سازوکارهایی همچون پاسخگویی بیشتر در بدنه دولت، قانون‌محوری، عدالت‌جویی، مشارکت‌جویی و کارایی و اثربخشی و...، گرچه دیرزمانی نمی‌گذرد که به‌عنوان یک نگرش جدید مدیریتی مطرح شده است، تا کنون مباحث زیادی را پیرامون خود برانگیخته و اندیشمندان بسیاری را به تحقیق و اظهارنظر دراین‌باره واداشته و به یکی از مهم‌ترین و جذاب‌ترین مفاهیم در علوم اجتماعی، به‌ویژه مدیریت دولتی، مبدل شده است. در این پژوهش هدف این است که ابتدائاً میزان سازگاری این ایده با شیوه حکمرانی موجود در نظام جمهوری اسلامی و اندیشه ولایت فقیه بررسی شود و سپس کمک‌ها و ارزش‌های تکمیل‌کننده این ایده در انسجام بخشیدن به نظریه ولایت فقیه و تحقق تمدن نوین اسلامی لحاظ گردد. درواقع، پرسش اصلی در این پژوهش این است که نظریه و ایده حکمرانی خوب، چگونه می‌تواند در خدمت تحقق تمدن نوین اسلامی قرار گیرد. در نگاه نخست، به‌نظر می‌رسد مفاهیم و اجزای مندرج در نظریه حکمرانی خوب، تضاد و تعارضی با ارزش‌های نظام جمهوری اسلامی ندارد و می‌توان از آن برای ایجاد نظامی کارآمدتر و سالم‌تر بهره گرفت. در پایان، توان بالقوه قانونی و سیاسی نظام جمهوری اسلامی در جهت پذیرش و اجرایی کردن ایده حکمرانی خوب، بررسی می‌شود. روش تحقیق این پژوهش، بخشی به‌صورت قیاسی و با استفاده از الگوی حکمرانی خوب، و بخشی نیز به‌صورت استقرایی و با بهره‌گیری از توانایی‌های بالقوه نهفته در نظام جمهوری اسلامی است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقش و جایگاه مجلس شورای اسلامی در حکمرانی خوب

اصل «حاکمیتِ قانون» یکی از مهم‌ترین شاخص‌های زمامداری، اِعمال حاکمیت و نیز حکمرانیِ خوب در دوران معاصر به‌شمار می‎آید. ازسویی فصل مشترک همۀ تعاریف ارائه شده را می‌توان در این نکته خلاصه کرد که مطابق اصل مزبور استفادۀ خودسرانه و مستبدانه از قدرت در تصمیم‌گیری‌های حکومتی نه‌تنها مردود است بلکه میزان مشروعیت حکومت به میزان وفاداری ایشان به معیارهای قانونی، فراشخصی و خردمندانه بستگی دارد و از این جهت ...

full text

حکمرانی خوب : اکولوژیی متعادل

حکمرانی خوب از جمله مباحث مطرح در زمینه توسعه کشورهاست . در دو دهه اخیر پژوهشگران و اندیشمندان اقتصادی ،سیاسی و اجتماعی روایت های گوناگونی از حکمر انی خوب بدست داده اند .هر یک از این رهیافت ها حکمرانی خوب را با ابعادو ویژگیهای خاصی تعریف نموده اند .مقاله پیش رو سعی دارد ضمن مروری کوتاه بر ادبیات موضوع ، با جمع بندی تعاریف حکمرانی و با نگاهی تازه به بازخوانی اینمقوله پرداخته و الگویی نوین از حکم...

full text

حکمرانی خوب و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

حکمرانی یکی از اساسی‌ترین نیازهای جوامع بشری است که ضرورت آن بر کسی پوشیده نیست. البته، اختلاف نظرهای جدی در کم و کیف آن وجود دارد، با این حال دغدغه­ی اصلی اغلب نظریه پردازان این حوزه، اجرای عدالت و جلوگیری از استبداد، خودکامگی و برقراری نظم و امنیت است. قانون اساسی هر کشوری ضمن تعریف اصول اساسی، ساختار، سلسله مراتب، جایگاه و حدود قدرت سیاسی دولت، به تعیین و تضمین حقوق شهروندان و تنظیم روابط قد...

full text

نگرشی میان رشته ای به حکمرانی خوب؛ زمینه مندسازی حکمرانی خوب در قرآن و نهج البلاغه

پژوهش مؤثر در موضوعات و پدیده‌های چندوجهی رویکردی میان‌رشته‌ای جهت تعمیم به میدان می‌کشد. رویکرد میان‌رشته‌ای می‌تواند به تبیین و فهم بهتر از پدیده‌های پیچیده و چندوجهی بیانجامد. زمینه‌مندسازی یکی از راه‌های مؤثر برای دست‌یابی به فهم صحیحِ میان‌رشته‌ای  است. در این روش مباحث یک رشته علمی در بافتِ زمان، فرهنگ و یا تجربۀ فردی قرار می‌گیرد و در نتیجه مفاهمه میان‌رشته‌ای و یا میا‌ن‌گفتمانی بهتر صورت ...

full text

حکمرانی خوب و نقش دولت

نظریه حکمرانی خوب که با ویژگی هایی مانند مشارکت،شفافیت،پاسخگویی اثربخشی و کارآیی و حاکمیت قانون تعریف می شود،الگویی برای توسعه پایدار انسانی با ساز و کار تعامل عملی سه بخش دولت ، بخش خصوصی و جامعه مدنی است . این الگو به دنبال نقش حداقل دولت و توانمند سازی نهادهای مدنی و بخش خصوصی می باشد. در این راستا بر رفتار تعاملی سه بخش دولت ، نهادهای مدنی و بخش خصوصی تأکید می شود و معتقد است دولت باید نقش...

full text

مقایسه‌ تطبیقی «ایده‌ حکمرانی» شهید بهشتی با «حکمرانی خوب»

هدف پژوهش حاضر نسبت‌سنجی ایده‌ی «حکمرانی خوب» با ظرفیت‌های نهفته‌ی اندیشه‌ی سیاسی سیدمحمد حسینی بهشتی و نیز امکان‌سنجی طرح ایده‌ی حکمرانی در آراء و نظرات ایشان بود. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و با تکیه ‌بر نظریه‌ی «امت و امامت» از یک­سو و بررسی مؤلفه‌های آزادی، عدالت، نگرش تشکیلاتی و برخی دیدگاه­های اقتصادی در اندیشه‌ی سیاسی بهشتی از سوی دیگر تلاش شد تا مقدمات نظری و مفهومی طرح «ایده‌ی حکمران...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue 2

pages  125- 140

publication date 2017-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023