حقارت اجتماعی و شکافت نسلی؛ پادهویت ایرانی- اسلامی

هدف:«شکافت نسل و حقارت اجتماعی» دو عنصر بسیار خطرناک برای گفتمان حاکم بر جامعة ما با جمعیت جوان قابل توجه و تغییرات پرشتاب است. عدم پرداخت جدّی به مطالبات جوانان و عدم توجه به ضعف گفتمان حاکم در حوزة مطالبات، به خصوص در حوزة معیشت و عدالت اجتماعی باعث شده نسل جدید تا حد زیادی پایبند به ارزشها و هنجارهای جامعة خود نباشند و شکاف عمیقی بین نسلهای جدید و نسلهای قبلی که خالق انقلاب بودند، ایجاد شود. روش: روش تحقیق در این پژوهش، ترکیبی بود. در بخش نظری، بررسی نظریات روان‌شناسی اجتماعی و جامعه‌شناسی، اسنادی و کتابخانه‌ای و در بخش کمّی، توصیفی(از نوع پیمایشی) انجام شد. بر اساس نمونه‌گیری تقاطعی، 250 نفر از دانشجویان رشته‌های مختلف دانشگاه آزاد تهران مرکز(به طور مساوی: 125 دختر و 125 پسر) به شیوۀ هدفمند و با استفاده از پرسشنامه، آزمون شدند و برای راستی‌آزمایی از شیوة مصاحبة نیمه‌باز از 15 نفر از اساتید معارف کشور نتایج دانشجویان بازخوانی شد. یافته‌ها: موانع تأثیرگذار بر وضعیت حاکم، شامل دو بعد ضعف در هویت‌سازی(عدم توجه بهشکافت نسل و الگوی حقارت اجتماعی و دستاوردهای علمی پیشین) و ضعف در ارزشگذاری و اقناع مخاطب است؛ به طوری که نسل فعلی با بسیاری از ارزشهای قبل از خود بیگانه است. نتیجه‌گیری: نتایج پیمایشهای دو دهة اخیر نشانگر افول استمراری شاخصهای گفتمان حاکم است؛ بدین معنا که عدم توجه به پژوهشهای علمی در این حوزه و نیازمندی‌های نسل‌ جدید و از همه مهم‌تر؛ ضعف شدید در روش تبلیغی، موجب تضعیف مبانی وگفتمان حاکم شده است.