حباب قیمتی در بازار مسکن ایران مبتنی‌بر مدل ساختاری تعیین قیمت مسکن

دراین مطالعه، مدل ساختاری برای تعیین قیمت مسکنو شناسایی حباب قیمتی در استان­های مختلف ایران طی دوره زمانی1389-1375 بسط داده شده است. مدل تجربی تحقیق مبتنی‌بر چهارچوب نظری قیمت­گذاری مسکن براساس ارزش حال دارایی است. به‌طور خاص، تصریح می­شودکه قیمت مسکن می­تواند تحت تأثیر انتقال­های عرضه و تقاضا مانند درآمد سرانه محلی، قیمت زمین، هزینه ساخت‌و‌ساز و حجم نقدینگی تعیین شود. ویژگی ممتاز تحقیق حاضر، استفاده از مجموعه کامل­تری از متغیرهای اثرگذار، لحاظ کردن هم‌زمان تغییرات زمانی و بخشی متغیرها در چهارچوب داده­های تابلویی (پانل)، بررسی ویژگی­های مهمی مانند مانایی و هم­انباشتگی متغیرها و تعیین الگوی قیمت­گذاری مسکن در کشور است. نتایج تحقیق حاضر، فرضیه وجود حباب قیمتی را در بازار مسکن ایران رد کرده و مدعی است که افزایش­های مداوم طی دهه­های گذشته در قیمت مسکن توسط متغیرهای ساختاری مانند هزینه­های تولید، حجم نقدینگی و رشد مؤثر تقاضا توضیح داده می­شوند. علاوه بر این، برآوردها نشان می­دهد، قیمت زمین (با کاربری مسکونی) و حجم نقدینگی مهم‌ترینعواملرشدقیمتمسکندرایران بوده­اند، به‌طوری­که افزایش یک درصدی در قیمت زمین یا حجم نقدینگی- با فرض ثبات سایر شرایط- قیمت مسکن را به ترتیب 345/0 و 5/0 درصد افزایش می‌دهد. ارزیابی پسماندهای مدل به تفکیک استانی حاکی از آن است که قیمت مسکن در برخی استان­ها مانند اصفهان، آذربایجان شرقی و قزوین تابع قوی­تری از متغیرهای ساختاری نسبت به برخی استان­های دیگر مانند تهران، کهگیلویه و بویراحمد و همدان بوده است.