حاکمیّت فضای عرفانی بر جایگاه "لیلی" در ادب فارسی

Authors

  • حائری, محمد حسن
Abstract:

داستان لیلی و مجنون در مقایسه با دیگر منظومه‌های غنایی، یکی از اصلی‌ترین و اساسی‌ترین منابع مورد استناد عارفان و محققان علوم عرفانی-غنایی به شمار می‌رود. به نحوی که این غمنامه و اشخاص آن، هیچ‌گاه پشت حصار زمان از یاد نرفته‌اند و برعکس پس از سُرایش لیلی و مجنون، حضور آنان در اشعار و متون، ردّ پایی عمیق از خود به جا گذاشته است. مقالۀ حاضر،کوششی است برای دریافت جایگاه «لیلی» در ادبیات به خصوص ادب عرفانی، و نیز بررسی وجوه حاکم بر شخصیت پذیریِ او؛ به این بیان که لیلی در طول زمان‌های متمادی، چه صفاتی به خود گرفته و مهم‌تر اینکه. در ادبیات عرفانی به چه صورتی جلوه گر می‌شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پژوهشی در مفهوم تجربه دینی و عرفانی در ادب فارسی

انسان با توجه به حضور جنبه ای الهی، یعنی روح، در وجوده خود، این توان را دارد که با خدای خود نوعی ارتباط معنوی داشته باشد. این ارتباط در حقیقت بین خدا و خود انسان به وقوع می پیوندد و نیازی به «غیر » نیست. اما گاهی مقدماتی لازم است تا این ارتباط برقرار شود: دیدن چیزی یا انجام دادن عملی که نوعی تجربه به حساب می آید می تواند مقدمه ای برای یاد خدا و برقراری ارتباط معنوی با او باشد. هر تجربه ای که در...

full text

جلوه‌های غیرت درمتون عرفانی ادب فارسی (تا قرن هشتم)

غیرت از اصطلاحات مهم عرفانی است که ملازم مفاهیمی چون محبّت و عشق بوده و عبارت از کراهت مشارکت غیر در حقّ محبوب و محب و محبّت است. این پژوهش پس از بیان دیدگاه قرآن و روایات، به واکاوی ریشه ها و بررسی سخنان عارفان در خصوص مفهوم غیرت و جنبه های مختلف آن در آثار برجسته عرفانی پرداخته است. هدف این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده، زمینه‌سازی برای فهم و درک درست‌تر مفهوم غیرت  در متون صوفیه و با...

full text

پژوهشی در مفهوم تجربه دینی و عرفانی در ادب فارسی

انسان با توجه به حضور جنبه ای الهی، یعنی روح، در وجوده خود، این توان را دارد که با خدای خود نوعی ارتباط معنوی داشته باشد. این ارتباط در حقیقت بین خدا و خود انسان به وقوع می پیوندد و نیازی به «غیر » نیست. اما گاهی مقدماتی لازم است تا این ارتباط برقرار شود: دیدن چیزی یا انجام دادن عملی که نوعی تجربه به حساب می آید می تواند مقدمه ای برای یاد خدا و برقراری ارتباط معنوی با او باشد. هر تجربه ای که در...

full text

نور سیاه در ادب عرفانی

در این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی مفهوم و کاربردهای تعبیر نور سیاه در ادب عرفانی پرداخته می شود. قلمرو این پژوهش شامل ادبیات عرفانی پارسی و نیز متون عرفانی عربی می شود. در این متون به دو کاربرد متفاوت و شاید متضاد از تعبیر «نور سیاه» بر می‌خوریم: یکی نور ذات الهی و دیگری نور ابلیس. بیشتر موارد کاربرد این تعبیر را در مفاهیمی مرتبط با معنای نخست شاهد هستیم. برای سیاهی یا تاریکی نور ذات د...

full text

رمزپردازی زن در ادب عرفانی

چکیده: ادبیات عرفانی حوزه‌ای وسیع و گسترده از رمزپردازی را پیش چشم خواننده‌ی رمزجو می‌گشاید. خاصیت رمز، دوسوگراییِ آن است. رمزهای عرفانی از دو ساحتِ متقابلِ آسمانی و زمینی برخوردار هستند. واژه‌ی زن در ادب فارسی از کلمه‌هایی است که دست‌مایه‌ی رمزپردازی و سمبولیسم قرار گرفته است. مقاله‌ی حاضر تلاش می‌کند تا وجوه مختلف این سمبولیسم را مطالعه کند. میدانِ این مطالعه، شعر و نثرِ عرفانی است. از مجموعه‌ی شع...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue None

pages  111- 130

publication date 2012-10

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023