حاجی آقا، برساخته ای گفتمانی یا نمونه نوعی بورژوازی ملی

author

  • شاپور بهیان دکترای جامعه شناسی نظری- فرهنگی و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد مبارکه
Abstract:

مقالة حاضر دربارة رابطة صادق هدایت و حزب توده ایران و تاثیر گفتمان چپ به‌واسطه این حزب بر آثار دورة دوم هدایت، یعنی آثاری که در دهة 1320 نوشت، به خصوص حاجی آقا است. در این مقاله، نشان می‌دهیم که چگونه گفتمان حزب توده در زمینه سرمایه داری بر نحوة شکل گیری شخصیت حاجی آقا در مقام تیپ سرمایه دار مؤثر بوده است. به‌عبارتی، چگونگی برساخته شدن یک شخصیت را از خلال گفتمانی مسلط نشان می‌دهیم و مشخص می‌کنیم که آنچه در این رمان خلق می‌شود، نه بازنمایی آدمی مشخص در واقعیت بیرونی‌، که بازنمایی قواعد چگونه دیدن چنین آدمی است. در این مقاله، نشان می‌دهیم که چگونه گفتمان حزب توده در زمینه سرمایه داری بر نحوة شکل گیری شخصیت حاجی آقا در مقام تیپ سرمایه دار مؤثر بوده است. به‌عبارتی، چگونگی برساخته شدن یک شخصیت را از خلال گفتمانی مسلط نشان می‌دهیم و مشخص می‌کنیم که آنچه در این رمان خلق می‌شود، نه بازنمایی آدمی مشخص در واقعیت بیرونی‌، که بازنمایی قواعد چگونه دیدن چنین آدمی است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی اندیشه اصلاحی حاجی آقا مجتهد شیرازی نماینده دوره دوم تا چهارم مجلس شورای ملی (1300 ـ 1288 ش)

مقاله حاضر به اندیشه اصلاحی حاجی‌آقا مجتهد شیرازی نماینده برجسته‌ دوره‌های دوم تا چهارم مجلس شورای ملی می‌پردازد. پرسش اصلی این تحقیق آن است که در اندیشه حاجی‌آقا شیرازی، جامعه آن‌ عصر دچار انحراف از چه مبانی و اصولی شده که نیاز به اصلاحات پیدا کرده و راهبرد ایشان برای برون‌رفت از وضع موجود جامعه و رسیدن به وضع مطلوب چیست؟ اندیشه‌ اصلاحی حاجی‌آقا شیرازی به لحاظ شکلی در چارچوب مشروطیت و قانون اس...

full text

تحلیل داستان «حاجی آقا»ی صادق هدایت بر اساس نظریة بازتاب واقعیّت

هنر و جامعه در طول تاریخ پیوسته بر یکدیگر تأثیر متقابل داشته‌اند. آثار ادبی به ویژه رمان، ریشه در اجتماع زمان خود دارند و بیان‌گر مسائل اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و تاریخی جامعه خود هستند. جنبه واقع‌گرایانة رمان سبب شده تا این نوع ادبی همچون آیینه‌ای واقعیت‌های اجتماعی زمان خود را بازتاب دهد. هدف جامعه‌شناسی ادبیات، بیان پیوندهای جامعه و ادبیات و نیز آشکارسازی چگونگیِ بازتاب واقعیت‌های اجتماعی در آث...

full text

آرشیو ملی یا اسناد ملی؟

در سراسر جهان، سازمان‌ها و مؤسساتی تاسیس شده که وظیفۀ آن‌ها جمع آوری، سازماندهی، نگهداری و اطلاع‌رسانی اسناد می‌باشد که آن اسناد را، افراد کشوری تولید کرده‌اند یا دربارۀ آنان پدید آمده است. این گونه سازمان‌ها، در کشورهای مختلف با عنوان‌های متفاوتی همچون مرکز اسناد ملی، مرکز مدارک ملی، مرکز مدارک و اسناد ملی، سازمان اسناد ملی، آرشیو ملی، سازمان آرشیو ملی، مرکز آرشیو ملی و مانند این‌ها، خوانده می...

full text

نسبت رفتار تمدن غرب با بیداری اسلامی بر اساس اندیشه حاجی آقا مجتهد شیرازی نماینده دوره مشروطیت

مقاله حاضر، نسبت میان رفتار دو پدیده مهم در نظام بین‌الملل را در قرن بیستم که یکی برخاسته از جهان مسیحیت به نام «تمدن غرب» و دیگری برگرفته از جهان اسلام به نام «بیداری اسلامی» است بر اساس اندیشه سیاسی حاجی آقا مجتهد شیرازی مورد بررسی قرار می‌دهد. حاجی آقا شیرازی، تمدن غرب را به عنوان قدرت قوی و غالب و جهان اسلام را به عنوان امت تحت فشار و مغلوب، مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد. وی معتقد است غرب ...

full text

تحلیل روایی- گفتمانی فیلم «حاجی واشنگتن» با تکیه بر مفهوم سرمایه اجتماعی

محور این گفتار بر تحلیل روایی- گفتمانی فیلم «حاجی واشنگتن»، با توجه به مقوله بازتولید سرمایه اجتماعی استوار خواهد شد؛ گفتاری که بر این مفروض تکیه می‌کند که هر کنش اجتماعی ازجمله‌یک اثر هنری، دالی است که درون یک گفتمانی بزرگ‌تر معنا می‌یابد و کارکردی در جهت ترویج یا تضعیف (بخش‌هایی از) گفتمان بزرگ‌تر خواهد داشت. از طرف دیگر فهم یک اثر هنری بدون فهم جایگاه گفتمانی آن فهمی ناقص است. بدین ترتیب فیل...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 2

pages  -

publication date 2009-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023