جهانهای ممکن انضمامی و نقد آن از دیدگاه حکمت متعالیه
Authors
Abstract:
ظهور مفهوم جهانهای ممکن در فلسفهی تحلیلی معاصر و تأثیر فراوان آن در غلبه بر تشکیک تجربهگرایی جدید مبنی بر نفی منطق وجهی، به مباحث فراوانی پیرامون ماهیت این مفهوم منجر شده است. عدهای از فلاسفه جهانهای ممکن را اموری انتزاعی و چونان وضعیت ممکن امورِ همین جهان واقعی قلمداد کردهاند. در مقابل، برخی دیگر از فلاسفه که چهرهی برجستهی آنها دیوید لویس است با اتخاذ رویکردی که از آن تعبیر به نامگرایی تقلیلی میشود، تمامی جهانهای ممکن را بالفعل میپندارند. بر این اساس، جهانهای انضمامیِ دیگری غیر از جهانِ بالفعل وجود دارند و مفاهیمِ وجهی با استناد به مفاهیم غیروجهی تبیین میشود. در این مقاله، پس از طرح نظریهی لویس، به برخی از انتقادات مطرحشده به نظریهی او اشاره میشود. سپس با استناد به قول حکمای مسلمان نشان داده میشود که چگونه مفاهیم وجهی را از واقعیت عینی میتوان استنتاج کرد و برای تبیین مفاهیم وجهی، نیاز به فرض جهانهای کثیرِ انضمامی نیست.
similar resources
جهان های ممکن انضمامی و نقد آن از دیدگاه حکمت متعالیه
ظهور مفهوم جهان های ممکن در فلسفه ی تحلیلی معاصر و تأثیر فراوان آن در غلبه بر تشکیک تجربه گرایی جدید مبنی بر نفی منطق وجهی، به مباحث فراوانی پیرامون ماهیت این مفهوم منجر شده است. عده ای از فلاسفه جهان های ممکن را اموری انتزاعی و چونان وضعیت ممکن امورِ همین جهان واقعی قلمداد کرده اند. در مقابل، برخی دیگر از فلاسفه که چهره ی برجسته ی آن ها دیوید لویس است با اتخاذ روی کردی که از آن تعبیر به نام گرا...
full textهبوط و حدوث نفس از دیدگاه حکمت متعالیه
هدف از تدوین این مقاله، تبیین نزول نفس و سازگاری آن با نظریه جسمانیة الحدوث میباشد. از این رو ابتدا درباره نزول و حدوث نفس مطالبی بیان میگردد در ادامه مبحث خزائن الهی مطرح میگردد. در نهایت، بحث به آنجا میرسد که در عین حال که نفس در سیر تحول ماده به وجود میآید و به بدن تعلق میگیرد، با نزول آن از عالم ملکوت منافاتی ندارد، زیرا نزول بیانگر وجود ملکوتی نفس میباشد که غیر از وجود طبیعی آن است...
full textبررسی و تبیین رویکرد «وحی فراگزارهای» از دیدگاه حکمت متعالیه
یکی از مسائل مهم در تبیین وحی، بررسی رویکردهای گزارهای و غیرگزارهای در وحی است. در میان رویکردهایی که در تبیین این مسئله وجود دارد، رویکرد ملاصدرا - به دلیل توجه به دو وجه گزارهای و غیرگزارهای وحی - از جایگاه ویژهای برخوردار است. این رویکرد در مقایسه با تبیینهایی که تنها یکی از جنبههای وحی را مورد توجه قرار دادهاند، بسیار مهم است. در الهیات مسیحی دو رویکرد کلّی گزارهای و غیرگزارهای در ...
full textعلم حضوری موثر در ادراک حسی و لوازم معرفتشناختی آن از دیدگاه حکمت متعالیه
هنگام ادراک حسی دو مرحله اتفاق میافتد، یکی تاثیرپذیری عضو حسی و دیگری ادراکِ نفس است مرحله اول مادی و مرحله دوم مجرد است. براساس اتحاد نفس و بدن، نفس به تأثراتِ مادی که در اعضای حسی واقع میشود علم دارد و این علم، از سنخِ علم حضوری است برخی از شارحین حکمت متعالیه همچون علامه طباطبائی و شهید مطهری به این دیدگاه گرایش دارند از لوازم معرفتشناختی این نظریه، توانایی بر تبیین علتِ پیدایش برخی از خطاهای...
full textMy Resources
Journal title
volume 13 issue 47
pages 1- 28
publication date 2013-08-23
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023