جهاد و تکفیر در جهان اسلام؛گذر از فقه الخلافه به فقه المصلحه

اهمّیّت، اهداف و مبانی جهاد دفاعی از منظر فقه امامیّه

در عصر حاضر، مسلمانان و سرزمین آنان مورد تهاجم و تاخت و تاز دشمنان اسلام و استکبار جهانی قرار گرفته است. قرآن کریم سلطه‌ی کفار بر مسلمین را نفی کرده، و دفاع در مقابل متجاوز و مهاجم را امری واجب دانسته است. با توجه به وضعیتی که جهان اسلام در حال حاضر با آن مواجه است، آشنایی مردم مسلمان، به ویژه نسل جوان با فریضه‌ی دفاع و احکام مربوط به آن ضروری است. لذا در این مقاله بعد از بیان اهمّیّت دفاع، مبانی...

از فقه ادله تا فقه علل

بر اساس تعریف‌های مرسوم، علم فقه برای بیان و تبیین احکام و ادلۀ آنها طراحی شده و مقصود از ادلۀ احکام مدارکی است که اثبات کند حکم مورد بحث، نظر خداوند است و مطابق اصطلاح فقها، دلیل حکم به راز و رمز صدور احکام و حکمت نهفته در صدور آن نظر ندارد و فقیه خود را به کشف این اسرار موظف نمی‌داند، اما گسترش روزافزون جوامع و تنوع‌پذیری و تکثر مسائل مورد نیاز جامعه ثابت کرده است که اکتفای به ادله، نیاز جامع...

امکان‌سنجی مهندسی فقه سیاسی در سه پارادایم «فقه حکم و موضوع»، «فقه نظام‌سازی» و «فقه تکامل اجتماعی»

فقه سیاسی شیعه در ادوار مختلفی از حیات خود، تحولاتی را از سر گذرانده است؛ وقوع انقلاب ­اسلامی، یکی از این نقاط تحول است که دامنه و عمق تحولات این علم در این بزنگاه تاریخی بسیار شگرف به‌نظر می‌رسد. سوال اصلی این است که آیا تحولات دانشی فقه سیاسی، مهندسی­پذیر است یا نه؟ در این مقاله با بررسی و نقد دو رویکرد "فقه حکم ­و ­موضوع" و "فقه نظام­سازی" به‌عنوان دو رویکرد رایج، ویژگی‌ها و مؤلفه‌های رویکرد...

فقه الحضارة - فقه العمران

فقه سیاسی یا سیاست در فقه؟!

اضطرار به جنایات در فقه و قانون

احکام مختلف اضطرار به جنایت، به‏وضوح در فقه تبیین نشده است. همین امر، موجب شده که قوانین جزایى از جمله قانون مجازات اسلامى مصوب سال 1392 نیز دچار نقصان آشکارى در این باره باشد. نویسنده در این نوشتار کوشیده احکام مختلف اضطرار به جنایت نفس و عضو را استنباط کرده، کاستى‏هاى قوانین جزایى را نیز در این باره نشان دهد و در نهایت، پیشنهادى براى اصلاح قانون مجازات اسلامى داده است.