جنگ هیبریدی در سیستم بین‌المللی پیچیده – آشوبی

با فروپاشی اتحاد شوروی، نظم و به تبع آن نظام بین‌الملل در معرض تحولاتی بنیادین قرار گرفتند که مهمترین این تحولات ورود بازیگران جدید به عرصۀ تعاملات سیستمی، تغییر ساختار، ماهیت، پویش، مرکز ثقل و معادلات قدرت بود که در نتیجه آن به‌هم‌پیوستگی، پیچیدگی و آشوبناکی در سیستم تشدید شد. به تبع تحولات سیستمی، روش جنگ نیز متحول، و تحت تأثیر ویژگی‌های جدید سیستم، مبدل به پدیده‌ای تحت عنوان جنگ هیبریدی شد که به شدت پیچیده و مقاوم در برابر راه­حل‌های متداول می‌باشد. این روش جنگ که اکنون به روش رایج جنگ در منطقه تبدیل شده، به گونه­ای محیط امنیتی منطقه را تحت تأثیر خود قرار داده است که می‌توان آن را یکی از بزرگترین تهدیدات کنونی همۀ کشورهای منطقه از جمله جمهوری اسلامی ایران دانست. ولی تداوم بحران نشان می‌دهد که در حوزۀ نظریه­های موجود روابط بین‌الملل و مطالعات راهبردی و آثار مربوطه تبیین قدرتمندی در این خصوص وجود ندارد. به این جهت یکی از پرسمآنهای اساسی در روابط بین­الملل و مطالعات راهبردی این است که الگوهای نوین جنگ از جمله جنگ‌های هیبریدی در چارچوب نظریۀ پیچیدگی و آشوب چگونه تبیین می‌شوند؟ در این چارچوب فرضیۀ تحقیق این است که چیستی و چرایی جنگ هیبریدی و راهکارهای مقابله با آن با استفاده از اصول نظریۀ سیستم‌های پیچیده در محیط آشوبی قابل تعریف است و یافته‌های تحقیق نیز این فرضیه را تأیید می‌کند. اهداف انجام این تحقیق از لحاظ نظری دانش‌افزایی و کمک به نظریه‌پردازی در حوزه راهبردی و از نظر کاربردی نیز کمک به تدوین مدل تحلیلی-کاربردی در خصوص تهدیدات منبعث از جنگ‌های نوین به خصوص جنگ‌های هیبریدی می‌باشد. این تحقیق از نوع توسعه‌ای روش تحقیق به کار رفته توصیفی، روش جمع‌آوری اطلاعات کتابخانه‌ای، و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات روش تحلیل محتوا می‌باشد