جستاری در قواعد صرفی و نحوی گویش کردی جنوبی (با بررسی موردی سه زیر گویش خزلی، لکی و کلهری)

Authors

  • مسلم خزلی دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عرب دانشگاه رازی کرمانشاه.
Abstract:

گویش کردی جنوبی یا ایلامی - کرمانشاهی یکی از چهار گویش اصلی زبان کردی (کرمانجی، سورانی، اورامی-گورانی و کردی جنوبی) است که خود، زیرگویش‌ها و لهجه‌های متعددی را شامل می‌شود. خزلی، لکی و کلهری، سه زیرگویش کردی جنوبی هستند که در این مقاله از لحاظ نکات دستوری و قواعد صرفی و نحوی، مورد مقایسه قرار گرفتند و به بیان تفاوت‌ها و شباهت‌های آن‌ها (با تأکید بیشتر بر تفاوت‌ها) پرداخته شد. در این پژوهش که از نظر روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای و از نظر ماهیت، توصیفی- تحلیلی است، پس از معرفی زبان کردی و گویش‌های آن، قواعد صرفی و نحوی زیرگویش‌های مورد نظر، تبیین و تشریح شد. نتایج این پژوهش حاکی از ارتباط بسیار نزدیک این گویش‌ها و وجود شباهت‌های بسیار و تفاوت‌هایی در آن‌ها بود؛ چنانکه این سه گویش در بسیاری از نکات دستوری با هم اشتراک دارند و تفاوت‌های موجود نیز بیشتر در صرف افعال، کاربرد ضمایر، قیدها، حروف اضافه و پیشوندها و به تعبیر ساده‌تر، در ساختار واژگان و افعال به صورت جزئی و در کاربرد بعضی از حروف نمود می‌یابد و همین تفاوت‌هاست که باعث تمایز این گویش‌ها و استقلال آن‌ها از یکدیگر شده و نظام دستوری هر یک از آن‌ها را خاص کرده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل و توصیف فرایند حذف در زبان کردی(گویش کلهری)

در این مقاله تحلیل و توصیف فرایند حذف ساختاری در زبان کردیهدف از نظریه بهینگی با رویکردی همزمانی استفاده میشود(کلهری) کانون توجه قرار خواهد گرفت. برای نیل به این. تحلیل فرایند حذف در این پژوهش مشتمل بر دو بخش خواهد بود.بخش اول مشتمل بر سازوکاری بود که فرایند حذف در آن رخ داده است و بخش دوم بر تحلیل ملاکهای انتخاب واکهای برایاعمال فرایند حذف، بنا نهاده شده استبه هنگام التقای مصوتها درنقطهی تماس ...

full text

فرایند تکرار در گویش کردی کلهری براساس نظریة بهینگی

از فرایندهای واژه­سازی در گویش کردی کلهری تکرار است که در آن، تمام یا بخشی از واژه تکرار، و واژۀ جدیدی ساخته می­شود که یا معنای جدیدی دارد، یا بر معنای پایه تأکید دارد، و یا شدت آن را نشان می­دهد. در این مقاله فرایند تکرار را در گویش کردی کلهری از دیدگاه نظریۀ بهینگی بررسی کرده‌ایم تا اولاً چگونگی فرایند تکرار در این گویش مشخص شود، ثانیاً در چارچوب گونۀ معیار نظریۀ بهینگی، که به نظریۀ تناظر مشهور...

full text

ساختار «فعل» در گویش خزلی

گویش خزلی یکی از گویش‌های کردی جنوبی است که گسترۀ آن بخش‌هایی از استان‌های ایلام، کرمانشاه و همدان می‌باشد. بدیهی است شرایط اقلیمی، فرهنگی و اجتماعی متفاوتی که گویشوران خزلی با آن در ارتباط هستند، باعث می‌شود که در این گویش،‌ لهجه‌های متعددی به وجود آید و این خود باعث تمایز ساختار زبانی این گویش می‌شود؛ بنابراین، بررسی ساختار و نظام صرف فعل در این گویش، جهت شناخت هر چه بهتر و بیشتر آن، ارزشمند ...

full text

غلت‌سازی در گویش کلهری

در این مقاله تلاش بر آن است تا با استفاده از نظریۀ بهینگی با رویکردی هم‌زمانی به تحلیل و توصیف فرایند غلت‌سازی در زبان کردی (گویش کلهری) پرداخته شود. در این مقاله نشان داده می‌شود که محدودیت [REL-const] که در بسیاری از زبان‌های دنیا (همانند زبان‌های نیجرـ‌کنگو) از رتبۀ بالایی در چینش محدودیت‌ها برخوردار است، در گویش کلهری رتبۀ پایینی را به خود اختصاص می‌دهد. در این مقاله همچنین، استدلال می‌شود ...

full text

تحلیل و توصیف فرایند حذف در زبان کردی(گویش کلهری)

مجله پژوهش های زبان شناسیسال پنجم، شماره اول، بهار و تابستان 1391/11/ 1392/12/ 1392/12/ 19 - 1392تاریخ وصول: 29تاریخ اصلاحات: 10تاریخ پذیرش: 19صص 30_______________________________________________________________________________________________________________________________*ا زبان [email protected] ستادیارگروه شناسی و زبان انگلیسی دانشگاه کردستان**دانشجوی [email protected] کارشناسی ارشد...

full text

ویژگی‌های صرفی در گویش بندری

مقاله‌‌ی حاضر با هدف بررسی توصیفی ویژگی‌های صرفی در گویش بندری صورت گرفته‌است. داده‌هایی که در این بررسی استفاده ‌شده‌اند، شامل یکصد صورت زبانی است که به صورت مصاحبه و ضبط صدا گردآوری شده‌است. بعد از توصیف و تجزیه و تحلیل داده‌ها، ویژگی‌های صرفی این گویش بدین ترتیب ­می‌باشد: 1) تقدم شناسه 2) شناسه‌ی یکسان در بعضی از زمان‌ها 3) حذف علامت مفعولی «را » 4)گروه اسمی مفعول به شکل گروه حرف اضافه ی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 2

pages  39- 62

publication date 2018-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023