جایگاه گفتمان نگاه به شرق در تغییر رویکرد سیاست خارجی ایران با تأکید بر ژنوم ژئوپلیتیک روسیه
Authors
Abstract:
از اولویت‌های سیاست خارجی ایران بنابر سند چشم‌انداز بیست‌ساله، دستیابی به جایگاه برتر منطقهای است. با وجود ظرفیت‌هایی که این هدف‌گذاری را معقول کرده است محدودیت‌هایی هم وجود دارد که تأمین آن را با مشکل روبه‌رو می‌‌سازد. یکی از این موانع چالش‌زا، ساختار نظام بینالملل و نظام فرعی منطقهای است که جمهوری اسلامی ایران باید برای دستیابی به این موقعیت برتر بر آنها غلبه کند. ژنوم ژئوپلیتیک به‌مثابۀ نقشۀ ژنتیک جغرافیایی سیاست و برخاسته از جغرافیای یک کشور، سیاست خارجی کشورها را در تأثیر قرار می‌دهد. ایران با داشتن پانزده کشور همسایه در منطقهای ژئواستراتژیک، موقعیت برجسته‌ای دارد. این نوشتار با هدف بررسی عامل‌های ژئوپلیتیک تأثیرگذار بر تغییر نگاه سیاست خارجی ایران از غرب به شرق با تأکید بر روسیه انجام شده است. نگارندگان، با روش توصیفی-تحلیلی به‌دنبال پاسخ به این پرسش هستند که چه عامل‌های ژئوپلیتیکی سبب تغییر نگاه سیاست خارجی ایران از غرب به شرق به‌ویژه روابط ایران و روسیه در سالهای 1991 تا 2016 شده است؟ در پاسخ به این پرسش فرضیه این است که عامل‌های ژئوپلیتیک ایران، ساختار نظام بینالملل، فروپاشی اتحاد شوروی، تغییر موقعیت ایران در منطقه، گفتمان‌های سیاست خارجی ایران، منطق سیاست و فشار غرب در زمینه‌های مختلف علیه ایران سبب تغییر نگرش گفتمان سیاست خارجی ایران از غرب به شرق بین سالهای 1991 تا 2016 و ایجاد روابط ویژه بین ایران و روسیه شد. به‌گونه‌ای که با وجود برخی منافع متفاوت، رابطه با روسیه از مهم‌ترین روابط سیاست خارجی ایران در سه سطح دوجانبه، منطقهای و بین‌المللی شد.
similar resources
عوامل ژئوپلیتیک ﺗﺄثیرگذار بر تغییر نگاه سیاست خارجی ایران از غرب به شرق با ﺗﺄکید بر روسیه بین سالهای 1991-2016
چکیده فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد، اهمیت ژئوپلتیک و منطقهگرایی را در نظام بینالملل دوچندان کرده، به طوری که بسیاری از کشورها در سیاست خارجی خود منطقهگرایی را به عنوان اصلی ثابت و اساسی جهت ﺗﺄمین منافع و امنیت ملی خود برگزیدهاند. نگاه عملی و نظری در طول سالهای گذشته در سیاست خارجی ایران عدم توجه به راهبرد نگاه به شرق و نگاه یک جانبه به غرب، باعث غفلت از سایر مراکز و منابع قدرت و ثروت جها...
full textتغییر رویکرد پوتین در سیاست خارجی نوین روسیه
با روی‌کارآمدن دوبارۀ پوتین در روسیه فرصت دیگری فراهم شد تا این کشور هم‌زمان هم از غرب دوری کند و هم از منافع همگرایی با آن در عرصۀ سیاست خارجی و معادلات منطقهای و فرامنطقه‌ای بهرۀ لازم را ببرد. رویکرد واگرایی و استقلال روسیه در نقاط مورد اختلاف با غرب، سطح نفوذ این کشور را در عرصۀ بین‌المللی افزایش می‌دهد. پرسش اصلی نوشتار این است که آیا سیاست خارجی روسیه در دورۀ جدید ریاست جمهوری پوتین، تداو...
full textجایگاه ایران در مکاتب فکری سیاست خارجی روسیه
سیاست خارجی روسیه برآمده از اندیشه هایی است که در مکاتب فکری موجود در فضای اندیشگی این کشور ریشه دارند. ماهیت این مکاتب به صورت جسته و گریخته مورد پژوهش قرار گرفته است ولی درباره دسته بندی مشخص این مکاتب و تاثیر آنها بر روند شکل گیری سیاست خارجی روسیه در قبال ایران، پژوهشی در دست نیست. در این رابطه، مقاله حاضر با طرح چند پرسش به این موضوع می‌پردازد؛ ایران دارای چه جایگاهی در...
full textبازشناسی جایگاه روسیه در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
با وقوع انقلاب اسلامی شاهد تحول گفتمانی در سیاست خارجی ایران بودیم. پیامد این تحول، دگرگونی در نقش و جایگاه بازیگران نظام بینالملل در سیاست خارجی ایران بود. یکی از دولت‌هایی که از دهۀ دوم انقلاب به‌تدریج جایگاه نوینی در سیاست خارجی ایران به‌دست آورد و به‌عنوان یک کنش‌گر مهم نظام بینالملل به بازیگری ماهر در روابط خارجی ایران تبدیل شد، فدراسیون روسیه است. این کشور علاوه‌بر پیوندهای سنتی ناش...
full textتحولات مفهوم آمریکاستیزی در سیاست خارجی روسیه با تأکید بر سیاست خارجی پوتین
آمریکاگرایی و آمریکاستیزی در دورة شوروی، تأثیر مستقیمی بر رفتار نخبگان و گروه‌های سیاسی این کشور داشت. این تأثیر مکرّر، به ناگزیر، در قالب عنصری از فرهنگ سیاسی شوروی، به دورة پس از فروپاشی آن منتقل و بر مشی نخبگان سیاسی، به ویژه بر رفتارهای سیاست خارجی آنها تأثیر گذاشت. در دورة یلتسین، تحت تأثیر نابسامانی‌های هویتی و تسلط رویکردهای ایدئولوژیکی، تأثیر تأکید بر هر دو وجه این مؤلفه بر رفتارهای سیا...
full textMy Resources
Journal title
volume 12 issue 1
pages 115- 135
publication date 2019-03-21
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023