«جایگاهِ آستانه‌‌ایِ فرهنگ»: هُمی بابا و نظریۀ پسااستعماری

author

مسعود فرهمندفر دانشجوی دکتری، دانشگاه شهید بهشتی

Abstract:

مقالۀ حاضر به معرفی و تشریح اندیشه‌‌‌‌‌‌های هُمی کِی. بابا (1949- )، یکی از نظریه‌‌‌پردازان پرآوازۀ معاصر در حوزۀ مطالعات پسااستعماری، می‌‌‌پردازد. این مقاله در دو بخش تنظیم شده است: در بخش نخست به واکاوی مفاهیم پیوند‌خوردگی هویّت و فرهنگ و نیز فضای سوّم می‌‌پردازیم، و در بخش دوّم نیز مفاهیم ملّت به‌‌مثابه روایت و نیز تِرومای مهاجرت را بررسی می‌‌‌کنیم. در نظریۀ پسااستعماری و، به‌‌طور گسترده‌‌‌‌تر، در حوزۀ مطالعات فرهنگی، فرهنگ، ملّیت و هویّت کلیدواژه‌هایی پرتکرار و بسیار مهم‌‌اند؛‌ در این جستار می‌‌‌کوشیم از زاویۀ دید‌ هُمی بابا به این مقوله‌‌‌‌های مهم نظر افکنیم. بابا، به‌‌پیروی از دریدا، «تفاوت» را در تقابل با «حضور» قرار می‌‌‌دهد و می‌‌‌‌گوید ‌سلطۀ اقتدارطلبانۀ «حضور» (در اینجا، حضورِ استعماری) را می‌‌‌توان با ارجاع به «تفاوت» دچار اختلال کرد. پساساختارباورانی همچون بابا توجّه خاصی به مفهومِ‌ تفاوت دارند.‌‌‌ ‌‌صحبت از تفاوت فرهنگی و رواداری نسبت به آن ما را به مفهوم «پیوندخوردگی» می‌‌‌رساند. بابا معتقدست که فرهنگ‌‌های معاصرْ پیوندخورده‌اند، و این پیوندخوردگی فضایی ایجاد می‌‌کند برای کنشگری، آفرینشگری و ایجاد تغییر؛ فضایی که در آن هیچ‌‌‌گونه تفکّر دوقطبی، تقابلی، ذات‌‌‌باور و جدایی‌‌‌‌‌‌طلب راه ندارد. ‌به‌‌طور کلّی، از نگاه بابا،‌ جایگاه فرهنگْ جایگاهی «در-میان» و آستانه‌‌‌ای است و، به تبع آن، هویّت‌‌‌های فرهنگی نیز هویّت‌‌های در‌-‌میان و پیوندخورده‌‌(هیبرید)‌‌اند. از این رو، نمی‌‌‌توان برای هویّت و صورت‌های فرهنگی بستاری قایل شد، بلکه باید آن‌‌ها را فرآیندی با پایان باز و پیوسته در حال بازتعریف و «شدن» دانست.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

«جایگاهِ آستانه ایِ فرهنگ»: هُمی بابا و نظریۀ پسااستعماری

مقالۀ حاضر به معرفی و تشریح اندیشه های هُمی کِی. بابا (1949- )، یکی از نظریه پردازان پرآوازۀ معاصر در حوزۀ مطالعات پسااستعماری، می پردازد. این مقاله در دو بخش تنظیم شده است: در بخش نخست به واکاوی مفاهیم پیوند خوردگی هویّت و فرهنگ و نیز فضای سوّم می پردازیم، و در بخش دوّم نیز مفاهیم ملّت به مثابه روایت و نیز تِرومای مهاجرت را بررسی می کنیم. در نظریۀ پسااستعماری و، به طور گسترده تر، در حوزۀ مطالعات فرهن...

full text

بررسی انتقادی کتاب نظریۀ پسااستعماری و کُردشناسی

این مقاله کتاب نظریۀ پسااستعماری و کُردشناسی، تألیف جلیل کریمی، را بررسی و نقد می‫کند. در مقدمۀ بحث، ابتدا مطالعات پسااستعماری تعریف و رویکردهای مهم آن معرفی شده‫اند. سپس، کتاب از دو بُعد صوری و محتوایی ارزیابی شده است. نتایج نقد این کتاب نشان می‫دهد که ازنظر صوری کتاب چند ایراد دارد: فاقد مقدمه و نتیجه‫گیری کلی در هر فصل است؛ هم پیش‌گفتار و هم مقدمه دارد و معادل انگلیسی نام کتاب در پشت ...

full text

فرهنگ و امپریالیسم فرهنگی در مطالعات پسااستعماری

full text

بررسی هویت پسااستعماری در رمان مملکة الفراشة اثر واسینی الاعرج با تکیه بر دیدگاه هومی بابا

یکی از حوزههای مهم نقد پسااستعماری، بررسی هویتهای جدید دینی، ملی، نژادی و اجتماعی در دوران پسااستعماری و مقایسة آنها با دورة پیش از استعمار است. واسینی الأعرج، رماننویس معاصر الجزائری، در رمان «مملکة الفراشة»، از قالب ادبی رمان، برای بازنمایی مسائلی از جمله بحرانهای هویتی، مهاجرت، تضادهای فرهنگی، اجتماعی و دینی در دوران پسااستعماری استفاده میکند. پژوهش حاضر، هویت پسااستعماری شخ...

full text

بررسی هویت پسااستعماری در رمان مملکة الفراشة اثر واسینی الاعرج با تکیه بر دیدگاه هومی بابا

full text

چهارچوبی تحلیلی در نظریۀ توسعه: فرهنگ، قدرت و نابرابری

چکیده این مقاله کوششی است برای فراهم‎آوردن چهارچوبی تحلیلی به منظور درک فرآیند و علل کامیابی‎ها و ناکامی‎های الگوهای توسعه. به این منظور، با بهره‎گیری از رویکردی میان‎رشته‎ای، نقش عوامل فرهنگ، قدرت، و نابرابری ـ‎که خود محصول تعامل دو عامل نخست است‎ـ در توسعۀ جوامع مورد مطالعه قرار‎گرفته‎است. اصول نظری این مطالعه مبتنی بر تلفیقی از روش‎شناسی نهادگرا، تحلیل گفتمان و تحلیل گفتمان انتقادی است. در ب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title

مطالعات انتقادی ادبیات

volume 1 issue 4

pages 17- 34

publication date 2016-03-01

unfollow

{@ msg @}

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

هُمی بابا پیوندخوردگی فضای سوّم هویّت مهاجرت

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com