جامعۀ نزاری قهستان از نگاه محتشم ناصرالدین

اسماعیلیان نزاری با تاکید بر اسماعیلیان قهستان

آئین اسماعیلی در بستری کاملا اعتقادی شکل گرفت و در محیطهای مختلف سیاسی و اجتماعی رشد و نمو پیدا کرد. بدین ترتیب استقرار حاکمیت نزاریان درالموت و بخشهای متفرق آن در ایران، نتیجه سالها تلاش صبورانه اعتقادی و کوشش پیگیر سیاسی امامان، رهبران و پیروان آنها بوده است . ترکیب متناسب این دو عنصر صلابت و انعطاف پذیری خاصی به این قدرت بخشید. حاکمان الموت از نارضایتی های اجتماعی برای قدرت گیری و از الزامات...

حاج ملاهادی سبزواری از نگاه و قلم ناصرالدین شاه

راه‌آهن و ترقی از نگاه اندیشمندان ایران عصر ناصرالدین شاه

بعد از طرح اندیشۀ احداث راه‌آهن در ایران عصر ناصری توسط اروپایی­ها، عده­ای از اندیشمندان ایرانی در مورد احداث راه‌آهن در ایران تفکر و تامل کردند و در طرح­ها و اندیشه­های خود، ضمن تشریح ضرورت­ها، فواید و نحوۀ انجام کار، میان راه‌آهن و ترقی و پیشرفت جامعۀ ایرانی ارتباط مستقیم برقرار کردند. ارتباط میان راه‌آهن و ترقی در نوشته­های این اندیشمندانِ روزگار ناصرالدین شاه، مساله­ای است که در مقالۀ حاضر ب...

شهر قم از نگاه ناصرالدین شاه و سیاحان فرنگی معاصر او

شهر قم، از دیرباز به دلیل جاذبۀ زیارتی، میعادگاه زائران شیعه مذهب بوده و از سوی دیگر به دلیل موقعیت جغرافیائی آن یعنی قرار گرفتن در مسیر شهرهای باستانی شیراز و اصفهان، گذرگاه سیاحان فرنگی نیز بوده است. شاهان قاجار بخصوص فتحعلی شاه و ناصرالدین شاه، در افزایش شکوه و جلال و آبادانی آستانۀ حضرت معصومه اقدامات متعددی به عمل آوردند، از جمله ساخته شدن صحن جدید به دست میرزا علی اصغر امین السلطان در زما...

مفهوم درد از نظر گاه محتشم کاشانی

یکی از مبانی دستگاه فکری محتشم کاشانی، مقولة درد است. محتشم، درد درونی و حقیقی را مبنای حرکت در این عالم، عامل رافع حجاب دل، باعث رسیدن به لذّت پایدار و موجب خلوص عیار عشق می داند. در نقطة مقابل، بی دردی را مایة هلاکت و نابودی، موجب ملال و افسردگی و حجاب راه انسان معرفی می کند. این مقاله،به روش تحلیلی به واکاوی و تبیین موضوع درد در شعر محتشم می پردازد؛و نیز سیری است در اشارات تأمّل برانگیز این شا...