جامعه‌شناسی حافظه جمعی: حوزه مطالعاتی پارادایمیک یا ناپارادایمیک؟

Authors

  • محمدمهدی فرزبد دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی ایران دانشگاه مازندران
Abstract:

هدف اصلی این مقاله بررسی حوزه مطالعاتی حافظه جمعی از جهت پارادایمیک بودن یا ناپارادایمیک بودن آن است. برای تحقق این هدف سعی شد ضمن معرفی حوزه مطالعاتی حافظه جمعی به‌عنوان رویکردی جدید در علوم اجتماعی، ارزیابی نظام‌یافته‌ای نیز از نقاط ضعف و قوت رویکرد‌های نظری و عملی به‌کار گرفته شده در آن، صورت پذیرد. در این‌راستا از نظریه پارادایم ریتزر به‌عنوان چارچوب بحث و بررسی استفاده شده است. بدین‌ترتیب که با مرور ادبیات مطالعات حافظه جمعی در قالب چهار مؤلفه اصلی شکل‌دهنده پاردایم، یعنی مثال‌واره، تصور بنیادی از موضوع، تئوری‌‌ها و روش‌ها، افزون بر سنجش فرضیه ناپارادایمیک بودن این حوزه مطالعاتی که از جانب برخی از محققان آن مطرح گشته، صورت‌بندی جدیدی از تحولات نظری، استراتژی‌‌های روش‌شناختی و نیز چالش‌هایی که این حوزه در مسیر پیشرفت با آن مواجه است ارائه می‌شود. در پایان مقاله نیز تلاش شده متناسب با این چالش‌ها، پیشنهادهایی برای مواجهه با آنها در جهت افزایش انسجام نظری حوزه مطالعاتی حافظه جمعی داده شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مناظره چهارم: گسست پارادایمیک در حوزه نظری روابط بین‌الملل

در این مقاله براساس چهارچوب نظری ساختار‌گرایی آغازین فرانسوی و ایده گسست معرفتی کسانی چون مرلوپونتی، باشلار و موس به یکی از تم‌ها و موضوعات اصلی مفهومی در حوزه نظریه‌پردازی کنونی روابط بین‌الملل یعنی امکان یا امتناع وقوع گسست پارادایمیک و عوامل زمینه‌ساز آن پرداخته شده است. استدلال مقاله این است که مناظره کنونی بین دو پارادایم خردگرایی و بازاندیشی‌گرایی مبتنی‌بر تقابل دو متافیزیک فلسفی و صورت‌ب...

full text

نقش حافظه جمعی در بروز منازعات قومی

سال های پایانی قرن بیستم و آغاز قرن بیست ویکم شاهد بسط و گسترش منازعات قومی در گوشه وکنار جهان بوده است. خاتمه جنگ سرد، احیای مجدد مباحث مربوط به نسل کشی، جنبش های حفظ میراث گذشته و گسترش ارتباطات در عرصه های مختلف، سبب علاقه فزاینده گروه های قومی به خاطرات گذشته و اهمیت یافتن فزاینده مکان در یادآوری خاطرات گذشته داشته است. پرسشی که مقاله حاضر به بررسی آن می پردازد این است که «حافظه جمعی» چه نق...

full text

آزمون عمدی یا غیر عمدی بودن تبعیت جمعی سرمایه‏گذاران

  رفتارجمعی در بازار سرمایه نشان‏دهنده ‏ وضعیتی است که سرمایه‏گذاران به صورت عمد و یا غیر عمد اقدام به انجام عملیات مشابهی می‏نمایند. بر خلاف رفتار جمعی عمدی که سرمایه‏گذاران به دلایل مختلف منطقی یا غیر منطقی و به صورت آگاهانه اطلاعات و تحلیل‏های شخصی خود را نادیده گرفته، اقدام به پیروی از سرمایه‏گذاران دیگر می‏نمایند، در رفتار جمعی غیرعمدی دسترسی یکسان سرمایه‏گذاران به اطلاعات بازار و واکنش یک...

full text

نقش حافظه جمعی در ساماندهی اینستالیشن

هدف اصلی این پژوهش ، پی بردن به نقش خلاق و ایجادگر حافظه ی جمعی در اینستالیشن است. در این پژوهش ، تلاش بر این بوده است که با روش توصیفی تحلیلی و در برخی موارد روش تحلیل تطبیقی ، به مهمترین مفاصل ارتباطی میان اینستالیشن و حافظه ی جمعی پرداخته شود . اشتراک ریشه ها و احساس تعلق و تجربیات مشترک ، در اینستالیشن هایی که بر پایه ی حافظه ی جمعی بنا نهاده می شوند ، به مثابه ظرف اصلی پردازش اندیشه به ح...

بررسی ماهیت حقوق همبستگی: حقوق جمعی یا مردمی

چکیده تلاش­های علمای حقوق بشر، موجب دسته‌بندی حقوق بشر بر اساس نظریه­ی «نسل­های حقوق بشر» شد. این نسل‌ها عبارتند از:نسل اول حقوق بشر یا حقوق منفی؛ نسل دوم حقوق بشر یا حقوق مثبت و نسل سوم حقوق بشر یا حقوق همبستگی، که با عنوان حقوق جمعی نیز از آن یاد می­شود.  با توجه به این موضوع، عده­ایآن ­را حقوق متعلق به جمع می­دانند. در مقابل؛ عده­ای معتقدند که جمع نمی­تواند صاحب حقوق شود.  با انتقاداتی که از...

full text

تکوین یک پیاده‌راه؛ مؤلفه‌های کالبدی یا رفتار جمعی

فضای شهری تنها یک مفهوم کالبدی نیست، بلکه کنش تعاملات شهروندی و فعالیت‌های شهری را نیز در بر‌می‌گیرد و در حقیقت با حضور انسان و فعالیت اوست که معنا می‌یابد. پیاده‌راه به عنوان یکی از فضاهای شهری نقش مهمی در ارتقای فعالیت‌های اجتماعی‌-‌فرهنگی جامعه ایفا می‌کند. حرکت عابر پیاده در پیاده‌راه‌ها، به واسطۀ طراحی مناسب و شناختِ مبتنی‌بر جنبه‌های منظرین شهر، موجب افزایش ادراک، ارتقای هویت و احساس تعلق ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 40

pages  37- 70

publication date 2018-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023