توافق بر خسارت در کامن¬لا

در هر قراردادی اراده و توافق طرفین مبنا است. این امر در اغلب شروط و جزئیات آن قرارداد، از جمله شروط مربوط به تعیین خسارت نیز حاکم است. این دیدگاه در حقوق ایران نیز حاکم بوده و کمتر حقوقدانی تمایل دارد نگرشی متفاوت با آن در روابط قراردادی، خصوصاً در شروط راجع به تعیین خسارت بپذیرد. اما مطالعة شرط توافق بر خسارت در قراردادها در حقوق انگلستان به طور اخص و در نظام کامن لا به طور اعم، نشان دهندة آن است که با این قبیل شروط چنین رفتاری صورت نمی­گیرد، مگر آنکه این شروط با قواعد آمره­ای که دادگاهها وضع کرده­اند انطباق داشته باشند. در این مقاله تلاش می­شود که ابتدا با نگاهی انتقادی سابقة دیدگاه کامن­لا به این شروط را طرح کرده و ملاک­هایی را که حقوق انگلستان در این زمینه و برای بررسی صحت این شروط وضع نموده است بیان نمود. پس از بررسی مختصر سابقة تاریخی، ویژگیهای آن در حقوق فعلی برخی کشورهای کامن لا بررسی و همراه آن پیشنهادات اصلاحی ارائه خواهد شد.