تنوع بیماری‌زایی در جدایه‌های قارچ Mycosphaerella graminicola عامل بیماری لکه ‌برگی سپتوریائی گندم روی ارقام افتراقی

در این تحقیق واکنش گیاهچه‌ای 21 رقم افتراقی گندم حاوی ژن‌های مقاومت Stb و چهار رقم شاهد نسبت به سیزده جدایه‌ قارچ M. graminicola که در سال‌های 1390، 1391 و 1392 از مزارع آلوده استان‌های گلستان، خوزستان و ایلام جداسازی شده بودند، در شرایط گلخانه‌ای در قالب طرح کاملاً تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه ‎واریانس‎درصد نکروز و ‎درصد ‎پوشش ‎پیکنید ‎سطح ‎برگ نشان ‎داد ‎که ‎جدایه‌ها ‎در‎ ‎سطح احتمال یک ‎درصد ‎با ‎یک‌دیگر ‎اختلاف معنی‌دار ‎داشتند‎.‎‏ ‎اثر رقم × جدایه نیز ‎در ‎سطح ‎احتمال یک ‎درصد ‎معنی‌دار ‎بود ‎که ‎بیانگر ‎وجود ‎برهمکنش ‎اختصاصی ‎بین ‎ارقام ‎و ‎جدایه‌های ‎مورد ‎مطالعه بود. نتایج تجزیه خوشه‌ای ارقام افتراقی گندم بر اساس درصد نکروز برگ و درصد پوشش پیکنید سطح برگ نشان داد که ارقام Riband (Stb15) و Shafir (Stb6) به ترتیب مقاوم‌ترین و حساس‌ترین (بعد از شاهد) ارقام نسبت به تمام جدایه‌ها بودند. جدایه‌های ‎مورد ‎بررسی، ‎الگوی ‎پرآزاری ‎متفاوتی ‎روی ارقام افتراقی ‎داشتند. ‎جدایه ‏SPII91005 از گرگان با ایجاد 42درصد سطح نکروز و 41درصد پوشش پیکنید روی ارقام افتراقی بالاترین و جدایه SPII91004 از سردشت با ایجاد 19درصد سطح نکروز و پوشش پیکنید پایین‌ترین شدت بیماری‌زایی را داشتند. نتایج این تحقیق تنوع بالائی از نظر بیماریزائی در جدایه‌های قارچ عامل قارچ عامل بیماری را نشان داد که می‌تواند در اثر وجود فاکتورهای بیماریزائی مختلف در این جدایه‌ها باشد.