تناص قرآنی در دیوان عبدالرحیم بُرَعی

Authors

  • عموری, نعیم
  • لرستانی, نرگس
Abstract:

قرآن کریم از زمان نزول تا زمان حاضر، به­خاطر وحیانی بودن و در نتیجۀ برخورداری از جمال لفظی و معنوی غیرقابل وصف، همواره الگوی بسیاری از شاعران و ادیبان بوده است. نظریۀ بینامتنی یا تناص در نیمۀ دوم قرن بیستم میلادی شکل گرفت که در ادبیات معاصر عربی با نام­های دیگری مانند النصوصیه، التداخل النصی، التعالق النصی و البینصیّه نیز شناخته می­شود. «ژولیا کریستوا»، زبان­شناس و پژوهشگر بلغاری، اولین کسی است که در نیمۀ دهه شصت میلادی این اصطلاح را به کار برد. عبدالرحیم برعی، شاعر یمنی، یکی از شاعرانی است که در دیوان خویش به وفور از الفاظ، اصطلاحات و مضامین والای قرآنی بهره برده است. جستار حاضر می­کوشد با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی به بیان نمونه­هایی از تناص در دیوان این شاعر بپردازد. تناص دارای روش­های فراوانی است که نویسندگان این مقاله روش مستقیم (المباشر) و غیرمستقیم (الداخلی) را برگزیده­اند. با بررسی این دیوان مشخص شد که وی گاهی از عین آیۀ قرآنی بهره برده، در پاره­ای اوقات این اصطلاحات را با تغییراتی جزئی در شعر به کار گرفته و نیز در بیشتر اشعار خویش از مفاهیم والای قرآنی استفاده کرده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تحلیلی تناص قرآنی در شعر ملاعبدالکریم مدرس (مطالعۀ موردپژوهانه: دیوان ثه‌نا و سکالا)

قرآن کریم و مسائل مربوط به آن، پیوسته از موضوعات مهمی بوده که نصب­العین پژوهشگران و محققان قرار گرفته است. تأثیر ژرف آموزه­های این کتاب مقدس از زمان نزول آن تا عصر حاضر بر همگان آشکار است. این تأثیرپذیری تنها به دوران نزول قرآن و ادبیات قدیم عرب محدود نمی­شود بلکه شاعران معاصر حتی شاعرانی از سایر زبان­ها و ادیان نیز تحت تأثیر مفاهیم و ارزش­های قرآنی قرار گرفته­اند. ملاعبدالکریم مدرس یکی از شاعر...

full text

تحلیل انتقادی تناص دینی، قرآنی در شعر محمد عفیفی مطر

متون کهن، به ویژه متون دینی، همواره سرچشمه­ی اقتباس برای متون ادبی بوده است. این موضوع، در شعر معاصر، گسترش بیشتری یافته و در این میان، قرآن کریم نقشی بی بدیل ایفا نموده است به طوری که هر کدام از شاعران و ادیبان، به فراخور حال خویش، آثار خود را  به آن آراسته­اند. محمد عفیفی مطر، شاعر معاصر مصری، از جمله شاعرانی است که در شعر وی، نمونه­های فراوانی از بینامتنی دینی، قرآنی به چشم می­خورد. شیوه­­ها...

full text

تحلیل انتقادی تناص دینی، قرآنی در شعر محمد عفیفی مطر

متون کهن، به ویژه متون دینی، همواره سرچشمه­ی اقتباس برای متون ادبی بوده است. این موضوع، در شعر معاصر، گسترش بیشتری یافته و در این میان، قرآن کریم نقشی بی بدیل ایفا نموده است به طوری که هر کدام از شاعران و ادیبان، به فراخور حال خویش، آثار خود را  به آن آراسته­اند. محمد عفیفی مطر، شاعر معاصر مصری، از جمله شاعرانی است که در شعر وی، نمونه­های فراوانی از بینامتنی دینی، قرآنی به چشم می­خورد. شیوه­­ها...

full text

تناص قرآنی در شعر «حسان بن ثابت أنصاری»

بینامتنیت به عنوان یک سبک ادبی در سال 1966 توسط ژولیا کریستیفا ناقد بلغاری پا به عرصه ی نقد ادبی گذاشت. وبا گسترش این سبک ادبی تفکر استقلال متن ها به پایان رسید. چرا بینامتنیت معتقد است هر متن جدیدی زاییده ی متن های گذشته است. زمانیکه ای سبک ادبی با نام بینامتنیت به ادبیات عربی راه یافت چشم هایبساری از ناقدان را به خود دوخت و مورد توجه بسیاری از آنان قرار گرفت. البته این سبک ادبی در ادبیات عربی...

full text

پرتو کنایات قرآنی در دیوان جامی

  چکیده کنایه‌ها، به سبب کوتاه بودن، در میان عامۀ مردم کاربرد بسیار دارند و از آنجا که دارای معنای مجازی هستند، اغلب شعرا و نویسندگان برای جلوگیری از بیان صریح و مستقیم از کنایه استفاده می‌کنند. کنایه، چون تصویر ساز است و ذهن شنونده را در تعلیق می‌گذارد، زیبایی هنری می‌آفریند؛ به همین دلیل کنایه در ادبیات، جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده است و شاعران از آن بهره‌های فراوانی ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 6

pages  19- 37

publication date 2016-12

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023