تمایز احاطی در اندیشهی صائن الدین ابن ترکه و اسپینوزا
author
Abstract:
ارتباط میان خداوند و مخلوقات، هم در عرفان اسلامی و هم در سنت دینی و الهیاتیِ غربی، همواره مورد توجه اندیشمندان بوده است. اساساً عرفا برای تبیین امکان برقراری ارتباط با خداوند و در عین حال، حفظ تعالی او نسبت به مخلوقات، به این بحث توجه جدی داشتهاند. صائن الدین ابن ترکه، از عرفای بنام قرن هشتم و نهم هجری و از شارحان برجستهی عرفانِ ابن عربی، با مطرح کردن بحث کیفیت ارتباط خداوند با مخلوقات، در قالب بحث تمایز احاطی، تحلیلهای عرفانی عمیقی ارائه میکند که شبیه آنها را میتوان در آراء اسپینوزا نیز ملاحظه نمود. هر دو، به خداشناسی و تبیین صفات و ویژگیهای خداوند در ارتباط با مخلوقات، توجه جدی داشتهاند. همچنین هم ابن ترکه و هم اسپینوزا، با مطرح کرده اقسام تمایز و تقابل در فلسفه و عرفان، تلاش کردهاند تا نشان دهند که تمایز میان خداوند و مخلوقات، از سنخ تقابل کامل و جدایی مطلق میان دو شیئ نیست، بلکه خداوند با وجود تمایز ذاتی و الوهیت متعالیاش، چنین نیست که هیچ نحوه ارتباطی با موجودات نداشته باشد و ابن ترکه این ارتباط وجودی را در قالب بحث تمایز احاطی مطرح میکند اما اسپینوزا با نسبت دادن برخی صفات مادی و غیر مادی به خداوند، هم تعالی خداوند را حفظ میکند و هم از علت حلولی بودنِ او برای مخلوقات سخن میگوید.
similar resources
رابطه مسایل توحیدی با شناخت انسان در عرفان ابن ترکه و ابن عربی
انسان شناسی عرفانی که از عالی ترین وعمیق ترین مباحث علمی و معرفتی در عالم دین و دانش الهی و بشری می باشد و نقش عرفان الهی در این زمینه بسیار مهم و کارآمد است . یکی از مهم ترین حکیمان و عارفان مکتب تلفیق که بحق در زمینه حقیقه الحقایق وانسان حقیقی و انسان کامل قلم زده است و با توجه به آرای حکمای مشاء و اشراق ، عرفان سیستم جبر تعادلی را در منظومه فکر عرفانی خویش ترسیم کرده و زمینه تفکرات تلفیقی و ...
full textذات خدا و تمایز صفات او در فلسفۀ اسپینوزا
اسپینوزا خدا را تنها جوهری میداند که وجود دارد و همه چیز تجلی اوست. از نظر او خدا بهواسطۀ صفاتش که از حیث ذات و عدد نامتناهی و با ذات او متحدند، در عوالم نامتناهی تجلی میکند و البته در این عالم با دو صفت فکر و بعد تجلی کرده است. تصور اسپینوزا از خدا چندان شفاف نیست و شارحان فلسفۀ او را به چالش انداخته است؛ چنانکه پارهای او را دئیست، پارهای ملحد و پارهای همهخداانگار دانستهاند. این تفاسی...
full textارتباط نفس و بدن از دیدگاه ابن میمون و اسپینوزا
در تفکر یهودی آدمی موجودی مرکّب از نفس و بدن است. موسی بن میمون ضمن تأثیرپذیری از اندیشمندان پیش از خود، خصوصاً ارسطو و ابنسینا، معتقد شد نهتنها انسانها بلکه تمامی مخلوقات عالم مادی- اعم از حیوانات، نباتات، مواد معدنی، افلاک و ستارهها ـ دارای دو بُعد متمایز بوده و از ماده و صورت ترکیبشدهاند؛ اما ازنظر اسپینوزا جدایی و مباینتی بین جسم و روح نیست و این دو، دو جنبه مختلف حقیقتی واحد هستند که باطن آن ...
full textتجلی و احکامآن در عرفان عملی محیی الدین ابن-عربی
What are more explained and classified in Ibn ‘Arabi’s theoritical mysticism are the concept, principles and functions of the theory of Tajalli while the important role of this theory in his practical Sufism is mostly ignored. If Tajjali in the theoritical teachings of Ibn ‘Arabi is the main cause of creation and through the arc of descent and ascend plays an important If Tajjali in the the...
full textMy Resources
Journal title
volume 11 issue 1
pages 23- 41
publication date 2020-06-21
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023