تقابل ایزدان آب و اهریمنان خشکسالی در شاهنامه

آب به عنوان دومین عنصر با ارزش پس از آتش در نزد ایرانیان باستان دارای ایزدانی بوده است . موقعیت خشک سرزمین ایران و وجود خشکسالی‌های پیاپی در این سرزمین باعث شده است که خشکسالی به عنوان بز‌رگترین دشمن آنان ، در تجسم به صورت اهریمنان خود را نمودار سازد. ایزدان آب پیوسته با اهریمنان خشکسالی در ستیز بوده و مانع ریزش باران به زمین می‌شدند . در اساطیر ایران باستان نبرد با آپوش تجلی این مبارزه است. نبرد ایزدان آب با اهریمنان خشکسالی بن‌مایة بسیاری از داستان‌های شاهنامه را تشکیل می‌دهد . اهریمنان خشکسالی در شاهنامه ، در تجسم به صورت دیو ، شیر ، پری و پادشاهان ظالم خود را نمودار می‌سازند. و ایزدان آب در شاهنامه به عنوان ابرهای باران‌زا یا مژده‌آور باران در تجسم به صورت پادشاهان عادل و مبارزی هم‌چون فریدون، کیخسرو، و بهرام دیده می‌شوند، ادراک ما معمولا با تقابل‌های دوگانه و ترجیح یکی از آن‌ها بر دیگری صورت می‌گیرد.در شاهنامه زمین و آسمان و عناصر آن در تقابل با هم قرار می‌گیرند.در این مقاله به بررسی تقابل ایزدان آب و اهریمنان خشکسالی در شاهنامه پرداخته شده است،در واقع آب و خشکسالی چون مظاهر خیر و شر، در ایران باستان دارای ایزدان و اهریمنانی بوده‌اند و این‌ها پیوسته به مبارزه با یکدیگر می‌پرداخته‌اند، واضح‌ترین نمود این مبارزه را در نبرد فریدون و ضحاک و هم‌چنین کیخسرو و افراسیاب شاهد هستیم و در پایان این مبارزه با شکست اهریمنان خشکسالی از ایزدان آب باران آزاد گشته و دریاها و رودهای جهان به وجود آمده‌اند.