تغییرپذیری مکانی ویژگی‌های کیفی آب‌های زیرزمینی با استفاده از زمین آمار (مطالعه موردی: دشت سگزی، اصفهان)

Authors

  • زهرا اژدری دانشجوی دکتری آبخیزداری، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان
Abstract:

زمینه و هدف: آگاهی از میزان تغییرات شیمیایی آب‌های زیرزمینی و پهنه‌بندی آن‌ها نقش مهمی در مدیریت بهینه آب­های زیرزمینی یک منطقه ایفا می‌کند. روش‌های مختلفی برای مطالعه و پهنه‌بندی ویژگی‌های شیمیایی آب‌های زیرزمینی وجود دارد که انتخاب روش مناسب بسته به هدف، شرایط منطقه و وجود آمار و اطلاعات دارد. روش‌های زمین‌آماری وGIS  می‌توانند در این راستا ابزار مفیدی باشند. هدف از این تحقیق بررسی تغییرات مکانی کیفیت آب زیرزمینی و انتخاب بهترین روش­ پهنه­بندی جهت مدیریت منابع آب زیرزمینی دشت سگزی است. روش بررسی: در این مقاله، توزیع آلاینده‌های کیفیpH, TDS, Hco3, EC, Ca, Mg, TH, Na  وSo4  در سطح آب‌های زیرزمینی دشت سگزی شهرستان اصفهان با استفاده از روش معین عکس فاصله و روش‌های زمین‌آماری تخمین‌گر توابع شعاعی، تخمین‌گر موضعی، تخمین‌گر عام و روش کریجینگ معمولی در نرم‌افزارARCGIS9.3  مورد ارزیابی قرار گرفت. بر این اساس نمونه‌های آب زیرزمینی 445 چاه، چشمه و قنات مورد بررسی قرار گرفت. پس از بررسی واریوگرام و مشخص شدن مکانی بودن تغییرات پارامترهای مورد بررسی، اقدام به میان‌یابی پارامترها شد و با استفاده از فن ارزیابی متقابل و ریشه دوم میانگین مربع خطا، بهترین مدل ارزیابی با کمترین مقدار RMSE انتخاب شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که کلیه پارامترها با استفاده از روش کریجینگ معمولی کمترین مقدار RMSE را داشته است و جهت تهیه نقشه توزیع مکانی پارامترهای کیفیت آب زیرزمینی از این روش استفاده شد. نتایج پهنه‌بندی نشان داد که پارامترهای Na, Ca, Mg, So4, Hco3, pH به لحاظ شرب بدون محدودیت و پارامترهای EC, TH  وTDS محدودیت ایجاد کرده‌اند. نتایج بیانگر استفاده بیش از حد منابع آب زیرزمینی منطقه مورد مطالعه است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج استفاده از کریجینگ معمولی به دلیل دقت بیشتر و محاسبات کمتر در بین روش‌های مختلف درون‌یابی برای پهنه‌بندی کیفیت آب زیرزمینی توصیه می‌شود. همچنین مدیریت منابع آب با استفاده از نتایج تحقیق قابل دسترس خواهد بود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

برآورد مکانی مولفه‌های کیفی آب‌های زیرزمینی با استفاده از روش‌های زمین آمار (مطالعه موردی: دشت گلپایگان)

امروزه استفاده از روش‌های زمین آمار برای تخمین متغیرهای مکانی با استفاده از داده‌های همان متغیر(کریجینگ) یا با استفاده از متغیرهای کمک (کوکریجینگ) در علوم آب و خاک بسیار مورد توجه متخصصان قرار گرفته است. با توجه به اهمیت اطلاع از وضعیت کیفیت آب‌‌های زیرزمینی برای مصارف کشاورزی و نیز هزینه بر و وقت گیر بودن اندازه گیری پارامترهای SAR، Na، Ca، TH، TDS وEC، یافتن راهکاری برای تخمین آنها با استفاده...

full text

تغییرات مکانی میزان نیترات در آب زیرزمینی با استفاده از زمین¬آمار (مطالعه موردی: دشت کردان)

بررسی تغییرات مکانی پارامترهای کیفی آب­های زیرزمینی در شناخت وضعیت کیفی آبخوان، منابع آلوده کننده و تعیین مناسب­ترین راهکارهای مدیریتی از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. روش­های زمین­آماری و GIS می­توانند در این راستا ابزار مفیدی باشند. با توجه به کاربری­های متعدد حوضه کردان، پارامترهای کیفی در آب زیرزمینی این حوضه می­تواند دارای تغییرات مکانی قابل توجهی باشد. بر این اساس نمونه­های آب زیرزمینی 52 چ...

full text

بررسی تغییرات مکانی شاخصهای کیفی آب‌ زیرزمینی دشت دزفول با استفاده از زمین آمار

بررسی روند تغییرات کیفیت آب زیرزمینی و مدیریت پایدار منابع آب در دشتها از اهمیت فراوانی برخوردار است. با توجه به اهمیت اطلاع از وضعیت کیفیت آبهای زیرزمینی، وقت­گیر بودن و هزینه­بر بودن اندازه­گیری فراسنجهای کیفی این منابع استفاده از تخمینگرهای مرسوم و یافتن روشی برای تخمین یک فراسنج با استفاده از دیگر فراسنجهایی، که برداشت آنها کم هزینه­تر است، ضروری به نظر می­رسد. در این پژوهش از اطلاعات برداش...

full text

تغییرات مکانی میزان نیترات در آب زیرزمینی با استفاده از زمین¬آمار (مطالعه موردی: دشت کردان)

بررسی تغییرات مکانی پارامترهای کیفی آب­های زیرزمینی در شناخت وضعیت کیفی آبخوان، منابع آلوده کننده و تعیین مناسب­ترین راهکارهای مدیریتی از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. روش­های زمین­آماری و gis می­توانند در این راستا ابزار مفیدی باشند. با توجه به کاربری­های متعدد حوضه کردان، پارامترهای کیفی در آب زیرزمینی این حوضه می­تواند دارای تغییرات مکانی قابل توجهی باشد. بر این اساس نمونه­های آب زیرزمینی 52 چ...

full text

برآورد مکانی مولفه های کیفی آب های زیرزمینی با استفاده از روش های زمین آمار (مطالعه موردی: دشت گلپایگان)

امروزه استفاده از روش های زمین آمار برای تخمین متغیرهای مکانی با استفاده از داده های همان متغیر(کریجینگ) یا با استفاده از متغیرهای کمک (کوکریجینگ) در علوم آب و خاک بسیار مورد توجه متخصصان قرار گرفته است. با توجه به اهمیت اطلاع از وضعیت کیفیت آب های زیرزمینی برای مصارف کشاورزی و نیز هزینه بر و وقت گیر بودن اندازه گیری پارامترهای sar، na، ca، th، tds وec، یافتن راهکاری برای تخمین آنها با استفاده ...

full text

مدل سازی تغییرات زمانی و مکانی کیفیت آب زیرزمینی در مناطق خشک با استفاده از روش‌های زمین آماری (مطالعه موردی: دشت کوهپایه – سگزی اصفهان)

Introduction:Groundwater resources are as one of the most important water resource in arid and semi- arid areas, thenprotection of their qualityis very important. On the other hand, monitoring andevaluating the groundwaterqualityarecomplex andexpensive, so usinginterpolation methodslooknecessary. Methods: Inthisresearch, thespatial and temporalvariationsofwaterqualityparametersinKoohpaye– Segz...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 20  issue 3

pages  63- 80

publication date 2018-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023