تغییرات آگاهی، نگرش و عملکرد تغذیه‌ای نوجوانان منطقه 13تهران پس از 4 سال آموزش

مقدمه: شواهد اپیدمیولوژی بیانگر شیوع بیماری‌‌های مزمن غیرواگیر در نوجوانان و نقش مهم تغییر شیوه‌ی زندگی در برطرف کردن این عوامل خطرساز است. لازمه‌ی ایجاد تغییر، آگاهی از میزان اطلاعات و عملکرد نوجوانان است. این مطالعه با هدف ارزیابی آگاهی، نگرش و عملکرد تغذیه‌ای دانش‌آموزان در منطقه‌ی 13 تهران انجام شد. مواد و روش‌ها: این مطالعه‌ی مقطعی طی سال‌های 1386-1382 در 19944 دانش‌آموز مقطع راهنمایی و دبیرستان منطقه‌ی 13 آموزش و پرورش تهران در قالب مطالعه‌ی قند و لیپید تهران انجام شد. به طور تصادفی 12 مدرسه در گروه مداخله و 10 مدرسه در گروه شاهد تقسیم شدند. آموزش از طریق معلمان، والدین و تهیه‌ی پوستر و پمفلت برای مدارس در منطقه‌ی مداخله انجام شد. پرسشنامه‌ی آگاهی، نگرش و عملکرد تغذیه‌ دو سال یک‌بار در مناطق مورد و شاهد توسط دانش‌آموزان تکمیل شد. یافته‌ها: 6/50 افراد مورد مطالعه پسر و 4/49% دختر بودند. میانگین امتیاز آگاهی، نگرش و عملکرد دو منطقه‌ی مداخله و شاهد در ابتدای مطالعه تفاوت معنی‌داری نداشت (به ترتیب 5±27، 6±19 و 6±33 برای هر دو گروه). درصد فراوانی دانش‌آموزان با آگاهی ضعیف تغذیه‌ای در منطقه‌ی مداخله 6/1% در برابر 1/2% در سال 82 و 7/1% در برابر 1/2% در سال 86 بود. 18% دانش‌آموزان منطقه‌ی مداخله و 17% از گروه شاهد عملکرد تغذیه‌ای مناسبی در ابتدای مطالعه داشتند که این میزان در انتهای مطالعه به 29% و 28% افزایش یافت. هر سه امتیاز منطقه‌ی مداخله در سال 1384، افزایش یافت و تفاوت معنی‌دار با سال 1382 داشت (001/0p<). در سال 1386، به ترتیب 5±28، 5±20 و 7±35 بود که تنها عملکرد تفاوت معنی‌داری داشت و در دو منطقه مشابه بود. نتیجه‌گیری: باوجود افزایش آگاهی در دانش‌آموزان مورد بررسی، روند رو به افزایش نگرش و عملکرد تغذیه‌ای نامناسب وجود داشت. با توجه به این یافته‌ها، افزایش ساعت‌های آموزش کاربردی تغذیه و تغییر سیاست‌گزاری‌های مدارس در جهت بهره بردن از تغذیه‌ی سالم ضروری به نظر می‌رسد.