تعیین مکان مناسب جهت جمعآوری رواناب باران در یک حوضه؛مطالعه موردی: حوضه آبخیز دوآبی کلات

کشور ایران از جمله مناطق خشک جهان محسوب می‌شود، به طوری که به جز حاشیه دریای خزر، دامنه و ارتفاعات البرز و زاگرس اغلب دارای آب و هوای خشک با نزولات آسمانی قلیل می‌باشد. روش جمع‌آوری آب باران برای مصارف مختلف از دیرباز در این سرزمین رایج بوده است. این تحقیق که در حوضه آبخیز دوآبی کلات، انجام شده به بررسی روشی جهت تعیین مکان مناسب برای جمع‌آوری آب باران می‌پردازد. در ابتدا منطقه مورد مطالعه در محیط نرم‌افزار GIS به بخش‌های کوچک‌تر تحت عنوان زیرحوضه تقسیم شد. سپس در یک دوره آماری 18 ساله (89-71) به محاسبه نیاز خالص آبیاری گیاهان الگوی کشت منطقه توسط نرم افزار Cropwat، پرداخته شد. نیازخالص آبیاری در اراضی پایین‌دست هر زیرحوضه، با فرض یکسان بودن الگوی کشت هر زیرحوضه با الگوی کشت منطقه، محاسبه گردید. سپس به دلیل فقدان ایستگاه باران سنجی، برای محاسبه رواناب تولید شده در فصل بهار، از روش شماره منحنی (SCS) استفاده شد و پس از برآورد رواناب تولیدی دراراضی بالادست هر زیرحوضه، با مقایسه نیاز خالص آبیاری در اراضی پایین‌دست هر زیرحوضه با رواناب تولیدی در بالادست آن، مکان مناسب جهت جمع‌آوری آب باران در این منطقه، پیشنهاد گردید. نهایتاً مشخص شد که می توان 46 درصد به اراضی فاریاب حوضه افزود.