تعیین مکان‌های مناسب عملیات اصلاح مراتع بااستفاده از سیستم‌های پشتیبانی تصمیم‌گیری (مطالعه موردی:گردنه قوشچی)

مراتع از زمان‌های دور تاکنون مورد استفاده قرار گرفته‌اند. در دهه‌های اخیر رشد چشم‌گیر جمعیت، افزایش تعداد دام و عدم رعایت اصول صحیح بهره‌برداری از مراتع موجب وارد آمدن فشار زیاد بر مراتع گردیده است. در نتیجه مراتع کشور با روند مایوس کننده‌ای به سمت تخریب و قهقرا پیش می‌روند. جلوگیری از تخریب مراتع بخش مهمی از فعالیت‌های مدیران مرتع می‌باشد. این امر با انجام عملیات احیا پوشش گیاهی به صورت تلفیقی از روش‌های بیولوژیکی و مکانیکی امکان پذیر است. سالانه هزینه های هنگفتی در حوزه‌های آبخیز کشور صرف انجام عملیات مذکور می‌گردد. یکی از مهمترین و ابتدایی‌ترین بخش‌های انجام عملیات، مکان‌یابی صحیح آنها می‌باشد،‌ که تاثیر بسزایی در موفقیت عملیات دارد. در این پژوهش به منظور اولویت بندی مکان‌های مناسب اجرای عملیات بذرکاری و میانکاری مراتع گردنه قوشچی ارومیه از روش TOPSIS در محیط نرم افزاری Arc GIS استفاده شد. در مرحله اول پژوهش، نقشه واحدهای همگن منطقه تهیه گردید. در مرحله دوم، 9 معیار موثر بر مکان‌یابی اجرای عملیات بذرکاری و میانکاری تعیین گردید. در مرحله سوم معیارها وزن دهی شدند. در مرحله بعد روش تاپسیس بر روی معیارها پیاده گردید. در نهایت، نقشه نهایی اولویت بندی مکان‌های مناسب اجرای عملیات بذرکاری و میانکاری تهیه شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که واحد همگن 29 با امتیاز 659/0، واحد مناسب بذرکاری و واحد همگن 10 با امتیاز 679/0 واحد مناسب اجرای عملیات میانکاری در حوزه آبخیز گردنه قوشچی می‌باشد. عملیات اصلاحی زمانی اثر بخش خواهد بود که در مکان مناسب خود به اجرا در آید. لذا در این پژوهش مکان‌های مناسب عملیات بذرکاری و میانکاری بر اساس شرایط منطقه، معیارها و شاخص‌های موثر و با استفاده از تکنیک تاپسیس اولویت بندی شدند.