تعیین جهت بهینه‌ی حیاط مرکزی خانه‌های دوره‌ی قاجار شیراز بر اساس میزان دریافت تابش انرژی خورشیدی

با توجه به اهمیت طراحی غیرفعال بناها برای کاهش مصرف انرژی در رویکرد نوین جهانی، شناخت نحوه‌ی کارکرد الگوهای معماری بومی در جهت کاهش فشار ناشی از ساخت و سازهای نوین بر محیط طبیعی و تلاش در راستای احیای چنین الگوهایی در معماری کشور ما ضروری به نظر می­رسد. هدف از این پژوهش ارزیابی حیاط مرکزی خانه­های دوره‌ی قاجار شیراز با تکیه بر میزان دریافت تابش انرژی خورشیدی و تأثیر سایه بر میزان تابش است. در این راستا پژوهش پیش رو به این سؤالات پاسخ خواهد داد که: تأثیر جهت­گیری خانه­های ثبت شده‌ی دوره‌ی قاجار بر اساس میزان دریافت تابش انرژی خورشیدی به چه صورت بوده است؟ طول، عرض و ارتفاع چه تأثیری بر میزان سایه و دریافت تابش داشته است؟ روش تحقیق در این مقاله، روشی ترکیبی از بررسی نمونه­های موردی و تحقیق میدانی، با شیوه‌ی جمع­آوری اطلاعات از انواع مشاهده­­های میدانی و مطالعات اسناد کتابخانه­ای است. در این مقاله تعدادی از خانه­های ثبت شده‌ی دوره‌ی قاجار به عنوان نمونه­هایی مورد بررسی نقد و تجزیه و تحلیل قرار گرفته­اند. سپس با توصیف­‌های تحلیلی، استنتاجی و طبقه­بندی آنها احکام لازم صادر گردید. نتایج تحقیق نشان می­دهد که بهترین زاویه از نظر دریافت میزان تابش انرژی خورشیدی در جبهه‌ی شمالی حیاط مرکزی خانه­های دوره‌ی قاجار، محدوده‌ی زاویه 25 درجه‌ی چرخش نسبت به شمال است.