تعیین استراتژی‌های توسعه پایدار در نفت شهرها (مطالعه موردی: نفت شهر آبادان)

Authors

  • اسماعیل قادری استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی- دانشگاه علامه طباطبایی
  • زهرا پیشگاهی فرد استاد جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
  • صادق بشارتی فر دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
Abstract:

    در میان انواع شهرها، شهرهای استخراجی (نفت) دارای ویژگی‌های خاصی ازجمله تمرکز بالای فعالیت‌های صنعتی و معدنی، آلودگی‌های بالای زیست محیطی و مسائل اجتماعی ناشی از مهاجرت‌های شغلی و دوگانگی فرهنگی است که می‌تواند مسئله ناپایداری را در ابعاد زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و کالبدی در محیط این نوع شهرها به وجود آورده یا تشدید نماید. به همین دلیل توجه به پایداری توسعه شهرهای نفتی و تنوع‌بخشی به اقتصاد آن بر اساس اتخاذ رویکردها و الگوهای مناسب توسعه شهری ضروری به نظر می‌رسد. روش تحقیق تلفیقی از روش کمی و کیفی است که از طریق ابزار پرسشنامه، مطالعات اسنادی و کمی سازی عوامل استراتژیک انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد آبادان به‌عنوان شهری وابسته به نفت با چالش‌های استراتژیک میان هزینه و منافع روبه‌روست. کهاقتصاد تک بعدی یا عدم تنوع اقتصاد شهری وابستگی اقتصاد آن به منابع تجدید ناپذیر با فرایند تهی سازی روزافزون از مهم‌ترین ضعف‌ها و تهدیدهای آن است و در مقابل ظرفیت‌های بالای توسعهمنطقه آزاد تجاری- صنعتی آزاد اروند کنار، مرز آبی با کشورهای حاشیه خلیج‌فارس جهت مبادله تجاری و بازرگانی و خدماتی و توسعه گردشگری از مهم‌ترین نقاط قوت‌ها و فرصت‌های فراروی شهر در مسیر توسعه متوازن و پایدار شهری به شمار می‌آیند. از این رو بر اساس برآیند تلفیق اهمیت مجموعه عوامل داخلی و عوامل خارجی مؤثر بر توسعه پایدار شهری راهبرد تنوع به‌عنوان مهم‌ترین و اصلی‌ترین سناریوی قابل تأکید و توجه برای این شهر با تخصیص مجدد منابع، بهره‌گیری از نقاط قوت و فرصت‌های برای رفع و کاهش تهدیدات فراروی شهر نفت‌خیز آبادان است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تعیین استراتژی های توسعه پایدار در نفت شهرها (مطالعه موردی: نفت شهر آبادان)

در میان انواع شهرها، شهرهای استخراجی (نفت) دارای ویژگی های خاصی ازجمله تمرکز بالای فعالیت های صنعتی و معدنی، آلودگی های بالای زیست محیطی و مسائل اجتماعی ناشی از مهاجرت های شغلی و دوگانگی فرهنگی است که می تواند مسئله ناپایداری را در ابعاد زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و کالبدی در محیط این نوع شهرها به وجود آورده یا تشدید نماید. به همین دلیل توجه به پایداری توسعه شهرهای نفتی و تنوع بخشی به...

full text

تحلیل و تبیین تأثیرات صنعت نفت بر ساختار فضایی شهر (مطالعۀ موردی: شهر آبادان)

هر پدیده‌ای در فضا و مکان اتفاق می‌افتد و متناسب با وضعیتش بر آن تأثیر می‌گذارد. صنعت و توسعۀ صنعتی نیز از این امر مستثنا نیست و به‌عنوان فعالیت پایۀ اقتصادی، با تأثیرگذاری بر سیاست‌های کلان ملی متفاوت و تأثیرپذیری از آن­ها، دگرگونی‌ها و تحولات عمیق ساختاری را ایجاد کرده و اشکال خاص ساختار فضایی-کالبدی را در شهرها به نمایش گذاشته است. هر راهبرد صنعتی، به نوعی آرایش فضا منجر می‌شود. بدون درک درس...

full text

تعیین مناطق مناسب به منظور توسعه فیزیکی شهرها برمبنای پارامترهای ژئومورفولوژی (مطالعه موردی: شهر بانه)

روند توسعه شهری در طی سال­های اخیر سبب پیشروی نواحی سکونت­گاهی به­سمت مناطق خطر‌آفرین شده است. در این میان، شهرهایی که در مناطق کوهستانی قرار دارند، بیشتر با این مشکل مواجه شده­اند. شهر بانه به‌مثابة یکی از شهرهای نواحی کوهستانی در غرب کشور، روند شتابان توسعة شهری دارد. با توجّه به اهمّیّت موضوع، در نوشتار پیش رو به تعیین مناطق مستعدّ توسعة نواحی سکونت­گاهی در شهر بانه پرداخته شده است. در پ...

full text

تاثیر توسعه صنعت نفت و گاز بر تحولات فرهنگی منطقه ویژه اقتصادی پارس جنوبی و پالایشگاه نفت آبادان

منطقه ویژه اقتصادی پارس جنوبی عسلویه و پالایشگاه نفت آبادان از جمله مناطقی هستند که فرآیند صنعتی شدن و پیشرفت؛ زمینه تحولات را در عرصه های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و... فراهم آورده است. با وجود تاثیر فزاینده صنعت نفت و گاز به عنوان سرمایه‌های ملی کشور بر وضعیت اقتصادی، توجه به تاثیر این صنایع در حوزه فرهنگ ‌و ابعاد آن نیز نباید نادیده گرفته ‌شود. در واقع، آنچه در توسعه‌ی صنعتی اتفاق می‌اف...

full text

تعیین راهبردهای توسعه ی شهری پایدار در شهرهای استخراجی مطالعه ی موردی: شهر استخراجی عسلویه

شهر اصطلاحی است که از ترکیب جمعیت، انواع فعالیت و کاربری‌ها در یک بستر جغرافیایی معنا و مفهوم می‌یابد. در میان انواع شهرهای موجود، نوع خاصی از شهرها وجود دارد که با اصطلاحاتی نظیر شهرهای معدنی، منبع - پایه و استخراجی شناخته می‌شوند. این نوع شهرها، مربوط به سکونتگاه هایی است که از استخراج منابع معدنی شکل گرفته و به تدریج به عنوان یک شهر گسترش یافته و تکوین پیدا می کنند. چهارچوب برنامه‌ریزی راهبر...

full text

نقش گردشگری در توسعه پایدار شهری مطالعه موردی شهر مشهد

امروزه پایداری به عنوان بخشی اساسی از نظم جدید جهانی شناخته می شود. در سالهای اخیر مفهوم توسعه پایدار مورد تأکید و توجه صاحب نظران و مسئولین قرار گرفته است زیرا این مفهوم مبتنی بر حفظ استانداردهای سطح زندگی آینده است نسبت به آنچه که تا امروز از آن برخورداریم. اینک دریافتیم که دیگر نمی توان از محیط همانند گذشته بهره برداری کرد. توسعه پایدار گردشگری نوعی از گردشگری است که به مدیریت تمامی منابع من...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 24  issue 1

pages  53- 67

publication date 2016-11-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023