تعیین ارزش غذایی و قابلیت هضم بقایای ذرت دانه ای در استان کرمان به روش In vivo

از سه منطقه عمده کاشت ذرت دانه‌ای در استان کرمان (شهرستان‌های جیرفت، کهنوج و بافت) از بقایای ذرت نمونه‌ برداری به عمل آمد. مقدار نمونه‌ها به حدی بود که جهت مصرف اختیاری و قابلیت هضم کفایت می‌نمود. پس از خرد کردن نمونه‌ها توسط دستگاه علوفه خرد‌کن از هر نمونه مجدداً نمونه‌برداری گردید. به منظور جبران کمبود پروتئین خام بقایای ذرت دانه‌ای از کنجاله پنبه دانه در حد تامین احتیاجات نگهداری استفاده گردید تا نیتروژن مورد نیاز میکروارگانیزمهای شکمبه تامین گردد. جهت تعیین مصرف اختیاری و ضرائب هضمی ترکیبات خوراک از سه جیره خوراک بقایای ذرت سه شهرستان (بافت، جیرفت و کهنوج) توام با کنجاله پنبه دانه و یک جیره کاه گندم توام با کنجاله پنبه دانه و یک جیره کاه گندم (به‌عنوان ماده خشبی رایج در منطقه) که جمعاً پنج جیره متفاوت می‌شوند، استفاده شد. این جیره‌ها بر روی گوسفند نر بومی با 4 تکرار (4 راس در هر جیره) مورد استفاده قرار گرفت و دام‌ها بطور انفرادی در قفس متابولیک تغذیه شدند. پس از جدا نمودن تاثیر کنجاله پنبه دانه از خوراک بقایای ذرت دانه‌ای میانگین قابلیت هضم ظاهری ترکیبات این خوراک (بقایای ذرت دانه‌ای) به شرح ذیل مشخص گردید: ماده خشک 065/0± 1/43% ،  پروتئین خام 07/0 ±6/59% ، خاکستر خام 102/0± 3/32% ، فیبر خام 125/0 ±8/35% ، NFE092/0± 5/89%، چربی خام277/0±8/34%، ADF 106/0 ± 5/28%، NDF096/0 ± 5/38%، انرژی126/0 ± 2/44%، ماده آلی 068/0± 9/51. جهت جلوگیری از مصرف انتخابی بقایای ذرت دانه‌ای و کنجاله پنبه دانه توسط دام جیره‌های خوراکی بصورت حبه شده در اختیار دام‌ها قرار گرفتند. میانگین مصرف اختیاری در مورد سه تیمار به شرح زیر مشخص گردید: تیمار 1: 235/1 ، تیمار 2: 063/1 ، تیمار  3: 286/1 کیلوگرم در روز و میانگین مجموع مواد مغذی قابل هضم بقایای ذرت دانه‌ای(TDN) نیز به شرح زیر مشخص گردید: تیمار 1: 61/52، تیمار 2: kg/d 95/59 و تیمار 3: 29/47 درصد. بین کلیه تیمارها از نظر قابلیت هضم مجموع مواد مغذی قابل هضم، چربی خام، عصاره عاری از ازت (NFE)، خاکستر خام و پروتئین خام اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد. اما از نظر قابلیت هضم سایر مواد مغذی همچون مواد آلی، انرژی، دیواره سلولی عاری از همی سلولز، دیواره سلولی، فیبر خام و ماده خشک اختلاف معنی‌دار مشاهده شد(5% p>).